Đến xã Hải Thượng, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa, chúng tôi không khỏi choáng ngợp trước quy mô đồ sộ và hiện đại của Nhà máy xi măng Nghi Sơn. Đứng trên tháp chịu nhiệt cao 70m, phóng tầm mắt ra xa là cả một vùng núi non trùng điệp, trời biển bao la. Nhìn về phía Bắc, mỏ đá vôi Hoàng Mai chất lượng tốt, trữ lượng khai thác hơn 200 triệu tấn chính là nguồn nguyên liệu đảm bảo cho Nhà máy hoạt động liên tục, lâu dài.
Được thành lập ngày 11/4/1995, Công ty Xi măng Nghi Sơn là liên doanh giữa Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) với hai tập đoàn đa quốc gia của Nhật Bản là Taiheiyo Xi măng (TCC) và Mitsubishi Vật liệu (MMC). Tháng 7/2000, dây chuyền sản xuất đầu tiên của Nhà máy Xi măng Nghi Sơn ở Thanh Hóa có công suất 2,15 triệu tấn xi măng chất lượng cao/năm cùng với hệ thống cầu cảng chuyên dụng đa chức năng vươn dài ra vịnh Nghi Sơn đủ sức cho tàu hơn 3,5 vạn tấn ra vào nhập vật tư sản xuất và bốc dỡ sản phẩm một cách an toàn, và một Trạm phân phối ở Tp. Hồ Chí Minh có công suất 1,4 triệu tấn/năm đã chính thức đi vào hoạt động.
 

Ngay từ đầu, Nhà máy đã áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất xi măng. Đá vôi sau khi khai thác sẽ được vận chuyển trực tiếp từ núi Hoàng Mai của Nghệ An về Nhà máy bằng hệ thống băng tải dài 12km nên giảm được rất nhiều chi phí vận chuyển. Việc điều khiển các dây chuyền sản xuất của Nhà máy cũng được thực hiện một cách tự động thông qua hệ thống máy tính hiện đại.
Dẫn chúng tôi đi tham quan Nhà máy, kĩ sư Phạm Viết Mão cho biết, nhờ phát huy lợi thế cảng biển nước sâu Nghi Sơn nên Nhà máy Xi măng Nghi Sơn có lợi thế rất lớn trong việc nhập vật tư, nguyên liệu sản xuất và xuất bán sản phẩm. Nhờ đó giúp giảm thiểu chi phí sản xuất, góp phần hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh và lợi nhuận.
Để nâng cao hơn nữa năng lực sản xuất, đáp ứng kịp thời nhu cầu đang ngày càng tăng của thị trường, năm 2007, các nhà đầu tư đã quyết định lắp đặt thêm dây chuyền sản xuất thứ hai tại Nhà máy chính ở Thanh Hóa với nhiều thiết bị chính đạt tiêu chuẩn của các nước G7, nâng tổng công suất lên 4,3 triệu tấn xi măng/năm, và một trạm phân phối tại tỉnh Khánh Hòa.
Nhờ có nguồn nguyên liệu tốt, công nghệ sản xuất hiện đại nên sản phẩm xi măng Pooc lăng hỗn hợp (PCB40) của Nghi Sơn đã được cấp chứng chỉ ISO 9001 - 2000; ISO 9001 - 2008; ISO 14001 - 2004. Vì vậy, xi măng nghi Sơn đã được sử dụng cho nhiều công trình xây dựng lớn, trong đó có những công trình trọng điểm của quốc gia như: Cầu Bãi Cháy (Quảng Ninh), cầu Cần Thơ (Cần Thơ), đường cao tốc Sài Gòn - Trung Lương, đại lộ Đông - Tây (Tp. Hồ Chí Minh)... góp phần tích cực vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
Bên cạnh việc đầu tư cho dây chuyền sản xuất, Nhà máy Xi măng Nghi Sơn cũng rất quan tâm đến việc đảm bảo môi trường. Định kì 3 tháng một lần, Nhà máy thu nhập, phân tích mẫu khí thải để báo cáo. Kết quả phân tích luôn thỏa mãn yêu cầu ở mức cao nhất do Ngân hàng Thế giới, Công ty Tài chính quốc tế (IFC) và các cơ quan hữu quan Việt Nam đặt ra. Đánh giá về vấn đề này, các chuyên gia môi trường của Nhật Bản và Việt Nam đều cho rằng, công nghệ tiên tiến của xi măng Nghi Sơn hoàn toàn có đủ khả năng đáp ứng những yêu cầu cao nhất về đảm bảo an toàn cho môi trường, đặc biệt là khí thải.
Với những cố gắng không biết mệt mỏi, sau hơn 15 năm hoạt động, Nhà máy xi măng Nghi Sơn đã giành được nhiều giải thưởng danh giá như Giải Rồng Vàng (2005), Giải vàng chất lượng Quốc gia (2009), Giải Vietnam Golden FDI (2009), Huân chương Lao động hạng Nhì (2010)... Và đang hướng tới mục tiêu trở thành nhà sản xuất và phân phối xi măng số 1 tại Việt Nam./.