“Khoảnh khắc bị lãng quên” là tên bộ sưu tập các tác phẩm điêu khắc ấn tượng về cuộc sống thường ngày của đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao, do nhà điêu khắc trẻ Phạm Thái Bình ấp ủ thực hiện suốt 10 năm trời.
Phạm Thái Bình sinh ra ở Lạng Sơn, một địa phương miền núi phía Bắc, nên hình ảnh cuộc sống thường ngày của đồng bào dân tộc vùng cao từ lâu đã in sâu vào tâm trí anh. Vì vậy, quan sát khoảng 30 tác phẩm điêu khắc được làm bằng chất liệu đồng và sơn mài của Bình trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật lần này, người xem thấy cuộc sống và con người vùng cao được tái hiện bằng ngôn ngữ nghệ thuật điêu khắc thật chắt lọc và sáng tạo.
 Tác phẩm thô “Âm thanh của núi” lúc chưa được phủ sơn mài.  “Giai điệu mùa xuân” - Compozit phủ sơn mài 52 x 62cm (hoàn thành năm 2011).  “Say bét nhè” - Đồng mạ 35 x 43cm (hoàn thành năm 2010).  “Cha và con trai” - Compozit phủ sơn mài 68 x 41cm (hoàn thành năm 2010).  “Rước vợ bằng công nông” - Compozit phủ sơn mài 110 x 38cm (hoàn thành năm 2010).  “Cướp vợ đêm trăng” - Đồng mạ 120x46cm (hoàn thành năm 2010). |
 “Xuống chợ” - Đồng mạ 420 x 80cm (hoàn thành năm 2012). |
 “Gà Trống” - Đồng mạ 39 x 20cm (hoàn thành năm 2011). |
“Nhân vật trong các tác phẩm của tôi là những người dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc Việt Nam, không cụ thể một dân tộc nào... Tôi làm về họ vì tôi ngưỡng mộ cái cách mà họ đối diện với nhiều mặt khó khăn, thiếu thốn của cuộc sống để vươn lên” - Phạm Thái Bình tâm sự.
Các tác phẩm điêu khắc nhỏ bé, xinh xắn của anh toát lên vẻ đẹp mộc mạc, hồn nhiên, dung dị và pha chút ngộ nghĩnh đáng yêu, giống như cuộc sống vốn có của đồng bào vùng cao phía Bắc. Điều đáng chú ý là hình như hầu hết các bức tượng đều có nét gì đó hao hao giống nhau từ vóc dáng cho đến trang phục. Vì vậy nó tạo cho người xem cái cảm giác vừa quen vừa lạ.
Ở tác phẩm “Say bét nhè”, người xem bắt gặp hình ảnh quen thuộc của một buổi chợ vùng cao với hình ảnh ngộ nghĩnh của ba chàng trai dân tộc say rượu nằm đè lên nhau, vắt vẻo trên lưng ngựa. Hay như tác phẩm “Cưới vợ bằng công nông” với hình ảnh một đám cưới vùng cao đi bằng xe công nông trông rất hài hước nhưng cũng thật gần gũi, đáng yêu…
Cái chất dung dị, ngộ nghĩnh, hồn nhiên không chỉ thể hiện trên từng đường nét, hình khối của các tác phẩm mà còn phản ánh rõ cả trong cách đặt tên của từng tác phẩm. Ví dụ như: Bật đài đợi bạn, Lợn con đem bán, Rước vợ bằng công nông, Xuống chợ, Âm thanh của núi, Đường về còn xa, Cha và con trai, Bánh xe tuổi thơ…
 Nghệ sĩ Phạm Thái Bình đã mất 10 năm để thực hiện bộ sưu tập “Khoảnh khắc bị lãng quên”. |
Đúng như tên gọi “Khoảnh khắc bị lãng quên”, cuộc triển lãm của Phạm Thái Bình chính là nơi khơi gợi lại những khoảnh khắc đời thường nhất, ấn tượng nhất về đời sống của đồng bào dân tộc vùng cao nhưng đôi khi vô tình bị lãng quên trong đời sống thực tại. Chính vì vậy, nó đã làm sống lại những cảm xúc vô cùng đặc biệt đối với mỗi người xem, nhất là với những ai đã từng sống hoặc dù mới chỉ một lần lên vùng cao phương Bắc của Tổ quốc.
Một điều thú vị không kém đó là ngay tại cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên này, các tác phẩm của Phạm Thái Bình đã có người đặt mua với mức giá khá cao so với mặt bằng chung của Việt Nam. Ví dụ như bức tượng “Đại gia phố núi” được một khách hàng người Mỹ mua với giá 4.500 USD, hay như tác phẩm “Bánh xe tuổi thơ” được một nhà thơ Việt Nam mua với giá 3.000 USD… Điều đó cho thấy “Khoảnh khắc bị lãng quên” của Phạm Thái Bình đã có những giá trị và sức hút nhất định. Nhưng quan trọng hơn, nó đã giúp người xem tìm lại được một phần hình ảnh cuộc sống đáng yêu của đồng bào vùng cao./.
Bài: Vĩnh Hưng - Ảnh: Trần Công Đạt
