Song xỉ được quân đội nhà Tây Sơn (TK 18) sử dụng đã làm cho quân xâm lược nhà Thanh và quân Xiêm nhiều phen khiếp đảm. Loại binh khí đặc biệt về hình dáng cũng như cách sử dụng phòng thủ và tấn công linh hoạt này được xếp vào một trong 18 loại binh khí của Võ cổ truyền Việt Nam.

Song xỉ được xếp vào hàng binh khí ngắn, được làm từ hai thanh thép hoặc nhôm, có chiều dài từ 20 - 30cm với phần thân được thiết kế ôm lấy cánh tay như một tấm khiên nhỏ. Phần đầu của song xỉ phía cùi chỏ có dây da quấn vào bắp tay, đầu phía trước nơi phần bàn tay có đai sắt để cầm. Đỉnh song xỉ là một mũi nhọn như lưỡi dao găm dùng để tấn công đối thủ.

Trong hệ thống Võ Cổ truyền Việt Nam có nhiều môn phái luyện tập với binh khí song xỉ. Trong đó, môn phái Bình Định Sa Long Cương có bài võ sử dụng binh khí này với những chiêu thức, thế võ đặc trưng, độc đáo. Bài võ với những thế thủ toàn diện và những miếng đòn phản công hiếm hóc đánh vào xương sườn và ngực của đối phương. Bởi thế, không phải môn sinh nào cũng có thể luyện thuần thục được với binh khí song xỉ và phải rất cẩn thận khi sử dụng chúng.

Trong môn phái Bình Định Sa Long Cương từng có cố võ sư Lê Văn Vân luyện bài song Xỉ đến mức tùy tâm sở dụng./.

Binh khí song xỉ. Cặp binh khí song xỉ như tấm khiên che chắn, bảo vệ cơ thể trong khi chiến đấu. Song xỉ bảo vệ hai cẳng tay, là một binh khí dùng để phòng thủ rất hiệu quả. Binh khí song xỉ như tấm khiên, áo giáp, giúp người sử dụng có thể che chắn, đỡ, gạt binh khí của đối phương. Trong chiến đấu, song xỉ có ưu điểm gạt binh khí của địch để tấn công ở cự ly gần. Người giỏi quyền thuật sử dụng song xỉ rất thích hợp vì vũ khí vừa gọn gàng vừa thích hợp với lối đánh vừa thủ vừa công. Đặc điểm riêng của song xỉ là gọn, sắc, mạnh, thích hợp lối đánh gần. Song xỉ dùng để đỡ gạt binh khí đối phương vừa phản công đánh nhập nội ở cự ly gần. Sau khi dùng song xỉ khắc chế đối phương thì chuyển sang tấn công, hạ đối thủ. Song xỉ được ví như hai tấm khiên bảo vệ chắc chắn đôi tay trước các binh khí sắc, nhọn. Đối phương đánh tới thì dùng một tay đỡ gạt, một tay tấn công. Người sử dụng song xỉ có thể như hai cái khiên chống đỡ, như hai ngọn đao tấn công, gọn gàng, mau lẹ, vững chắc. Song xỉ có thể khắc chế được nhiều loại binh khí  khác như đao, kiếm… tùy vào khả năng của người sử dụng. Dùng song xỉ phòng thủ và phản công bằng chỏ đánh ở cự ly gần rất lợi hại. Đặc điểm riêng của song xỉ là gọn, sắc cạnh, thích hợp lối đánh gần, đòi hỏi người sử dụng phải tinh mắt, giỏi quyền cước, di chuyển mau lẹ. Người giỏi quyền thuật sử dụng song xỉ rất thích hợp vì binh khí này vừa gọn gàng, thuận lợi với lối đánh vừa thủ vừa công. Song xỉ phòng thủ kín kẽ trước đòn tấn công bằng kiếm của đối phương. Song xỉ là một vũ khí đặc biệt, kết hợp giữa các thế đánh của  khiên và đao ngắn, dùng để đánh cận chiến. Binh khí này dùng cho hai tay vừa đỡ gạt để phòng thủ ở tầm gần, vừa lựa thế để phản công. Trong chiến đấu, song xỉ có ưu điểm gạt binh khí của địch rồi tấn công rất hiệu quả.

Bài: Sơn Nghĩa - Ảnh: Nguyễn Luân