Trong những dòng tâm sự của Lương Đình Dũng, anh nói làm phim để “trả nợ cuộc đời”. Và “Cha cõng con” là sự trả ơn đầu tiên của anh với cuộc đời này.
Từ trả nợ được anh nhắc đến bởi, có lẽ, ít ai biết, đạo diễn Lương Đình Dũng nổi tiếng ngày nay, trong quá khứ đã từng là một “đứa con hư”. Nhờ sự tử tế của những người xung quanh, đặc biệt là tình yêu thương vô bờ bến, sự bao dung của mẹ, cậu thanh niên hư Lương Đình Dũng đã “phục thiện”. Sự hướng thiện này có lẽ vì anh còn sứ mệnh chưa hoàn thành với cuộc đời. Người ta nói sứ mệnh của nghệ thuật là giúp con người sống hướng hiện. Và đạo diễn Lương Đình Dũng đang được giao sứ mệnh đó khi tạo ra những thước phim làm lay động cảm xúc con người.
Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ với tôi về cảm hứng của bộ phim “Cha cõng con”. Đó là vào năm anh 6 tuổi, trên đường cùng bố lên Tuyên Quang, hai bố con anh đã gặp cảnh một cậu con trai 18 tuổi dùng đòn gánh phang cha đẻ. Sau khi đứng ra can ngăn và hỏi người đàn ông kia sao không báo công an. Người cha bị đòn khi ấy bảo rằng con ông say rượu nên đánh mình, và ông ấy nghĩ khi hết rượu đứa con sẽ thay đổi. “Tôi rất sợ hãi và cảm thấy ám ảnh bởi câu chuyện đó suốt một thời gian dài. Khi lớn lên, tôi tiếp tục chứng kiến rất nhiều câu chuyện đau thương khác trong xã hội”, Lương Đình Dũng nhớ lại.
Bởi vậy, “Cha cõng con” ra đời với mong muốn khơi gợi tình người trong ai đó đang để quên vì cuộc sống xô bồ. Tình phụ tử hay tình mẫu tử là điều vĩ đại và rất thiêng liêng. “Trong phim, chi tiết ước mơ được đi máy bay, nó cũng là mơ ước của tôi muốn cho mẹ đi máy bay một lần, nhưng tôi chưa làm được thì mẹ mất”, đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Những dằn vặt của một đứa con hư, những tâm lý dày vò của một kẻ ngang tàng đã phục thiện được Lương Đình Dũng thể hiện trong những thước phim của mình khiến nó được đánh giá chân thực, xúc động hơn bao giờ hết. Tất cả những điều đó đã tạo lên “chất” Lương Đình Dũng.
Chính nhờ những năm tháng lông bông, lăn lộn trong khó khăn thiếu thốn đã giúp Lương Đình Dũng có vốn sống rất dày dặn, đa dạng, như lời chia sẻ của một đồng nghiệp: “Trải nghiệm cuộc sống của Lương Đình Dũng rất mạnh mẽ”. Đạo diễn Mike Newell (phim Harry Potter và chiếc cốc lửa, Hoàng Tử Ba Tư, Bốn đám cưới một đám ma…) cũng nhận xét:
Đó cũng là lý do, trong dự án phim “578: phát đạn của kẻ điên”, mặc dù là một đề tài khá gây tranh cãi và nhiều người gàn, nhưng Lương Đình Dũng vẫn quyết định làm, và còn đặt cược một hy vọng lớn vào dự án này.
Bởi thông qua bộ phim, đạo diễn Lương Đình Dũng muốn truyền đi thông điệp mạnh mẽ tới cộng đồng rằng cần thiết phải ngăn chặn nạn xâm hại tình dục trẻ em. "Tôi là người làm phim nên muốn dùng chính bộ phim để lên tiếng. Bởi điện ảnh là bệ phóng mạnh mẽ cho những thay đổi của xã hội", đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Đạo diễn Lương Đình Dũng làm phim về đề tài ấu dâm trong sự giận dữ của một người cha, trong nỗi đau của người bị hại và những tổn thương tâm lý nhiều khi là vĩnh viễn. “Bộ phim của chúng ta - Tiếng nói của chúng ta - Make Our Film - Raise Our Voice'”, với thông điệp này, Lương Đình Dũng hy vọng 578 sẽ là tiếng nói của cả cộng đồng.
“Chất Lương Đình Dũng” còn được thể hiện mạnh mẽ qua những khuôn hình. Đó là lý do, các bộ phim của anh thường gây ấn tượng rất mạnh về yếu tố hình ảnh. Nếu với “Cha cõng con”, những hình ảnh buồn về thân phận con người nhỏ bé được cân bằng bởi khuôn hình nên thơ, đầy sức lôi cuốn của thiên nhiên, cây cỏ. Thì ở "578: Phát đạn của kẻ điên", không chỉ chứa đựng rất nhiều yếu tố bất ngờ trong mạch nội dung, mà còn mang tới cho khán giả sự mãn nhãn về hình ảnh với cảnh thiên nhiên Việt Nam hùng vĩ.
Theo chia sẻ của Lương Đình Dũng, ngay từ khi còn là một cậu bé, Lương Đình Dũng đã mê xem tranh ảnh đến mức nếu có bất cứ cơ hội nào có thể ngồi ngắm một bức tranh hàng tiếng đồng hồ.
Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ ký ức về cha mẹ, là người truyền cảm hứng về nghệ thuật nhiều nhất cho anh: “Mẹ tôi không chỉ đọc các bài ca dao, mà còn giải thích về những hình ảnh trong bài ca giao đó cho tôi hiểu. Còn bố thì khi các con ngủ dậy muộn, ông sẽ không gọi mà cứ hát thật to nhưng bài hát ca từ rất mộc mạc. Cậu con út như tôi cứ nằm ì ra, rồi bắt đầu tưởng tượng ra những hình ảnh từ những câu hát đó. Có lẽ tôi đã được nuôi dưỡng đam mê hình ảnh từ cha mẹ khi nào không hay”.
Chất thơ, chất nhạc trong phim Lương Đình Dũng cũng là một điểm đặc biệt. Chất thơ trong phim “Cha cõng con” của anh được đánh giá thể hiện rõ nét so với nhiều phim Việt Nam khác. Nhiều người còn ví, có những khung hình trong phim có thể coi là một bài thơ.
Con đường nghệ thuật của Lương Đình Dũng nếu ví von hài hước thì có lẽ nó bắt đầu từ khi là một cậu bé 12 tuổi. Năm ấy, cô giáo giao bài tập tả con thỏ, Lương Đình Dũng ngồi làm thơ. Đọc xong bài thơ, cô giáo cho Lương Đình Dũng 1 điểm vì cho rằng cậu chép thơ của người khác. Đem theo nỗi oan ức về kể với mẹ, Lương Đình Dũng nhận được lời động viên từ mẹ rằng: “Cô giáo hiểu lầm chép thơ người khác tức là con làm thơ rất hay”.
Từ lời động viên này, Lương Đình Dũng làm thơ nhiều hơn, gửi đăng báo và yêu công việc viết lách lúc nào không hay. Năm 1997, khi đang là công nhân bốc vác xi măng, Lương Đình Dũng xuất bản cuốn tiểu thuyết "Những cô gái vô chủ". Năm năm sau, Lương Đình Dũng tiếp tục cho ra mắt tuyển tập "Con hãy đi về phía mặt trời" gồm 58 bài thơ và 24 truyện ngắn.
Nhiều nhà chuyên môn và nhà đầu tư nói kịch bản phim “Cha cõng con” phải thuê đạo diễn nước ngoài mới làm được. “Hay phim 578, có bạn bảo, anh viết thế này, nó chỉ nằm trên giấy thôi. Đạo diễn kỳ cựu cũng không nhằn nổi đâu, chỉ đến khi quay xong bạn ấy bảo, chỉ có anh mới làm được cái ý tưởng này”, đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Vượt qua hàng nghìn người đến từ nhiều nước để nhận Giải thưởng “Phim Châu Á xuất sắc nhất” tại Liên hoan phim Quốc tế Iran lần thứ 36 cho bộ phim “Cha cõng con”, đạo diễn Lương Đình Dũng đã có quyền hãnh diện và tự hào “phim Việt chiến thắng trong cuộc chơi quốc tế”. Theo Lương Đình Dũng, đó chính là cách quảng bá văn hóa, con người hay cả một dân tộc hiệu quả và nhanh nhất trên trường quốc tế./.
Từ trả nợ được anh nhắc đến bởi, có lẽ, ít ai biết, đạo diễn Lương Đình Dũng nổi tiếng ngày nay, trong quá khứ đã từng là một “đứa con hư”. Nhờ sự tử tế của những người xung quanh, đặc biệt là tình yêu thương vô bờ bến, sự bao dung của mẹ, cậu thanh niên hư Lương Đình Dũng đã “phục thiện”. Sự hướng thiện này có lẽ vì anh còn sứ mệnh chưa hoàn thành với cuộc đời. Người ta nói sứ mệnh của nghệ thuật là giúp con người sống hướng hiện. Và đạo diễn Lương Đình Dũng đang được giao sứ mệnh đó khi tạo ra những thước phim làm lay động cảm xúc con người.
|
"Điện ảnh là
bệ phóng mạnh mẽ cho những thay đổi của xã hội".
Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ
|
Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ với tôi về cảm hứng của bộ phim “Cha cõng con”. Đó là vào năm anh 6 tuổi, trên đường cùng bố lên Tuyên Quang, hai bố con anh đã gặp cảnh một cậu con trai 18 tuổi dùng đòn gánh phang cha đẻ. Sau khi đứng ra can ngăn và hỏi người đàn ông kia sao không báo công an. Người cha bị đòn khi ấy bảo rằng con ông say rượu nên đánh mình, và ông ấy nghĩ khi hết rượu đứa con sẽ thay đổi. “Tôi rất sợ hãi và cảm thấy ám ảnh bởi câu chuyện đó suốt một thời gian dài. Khi lớn lên, tôi tiếp tục chứng kiến rất nhiều câu chuyện đau thương khác trong xã hội”, Lương Đình Dũng nhớ lại.
Lương Đình Dũng là Đạo diễn, Biên kịch, sinh 1973 tại Tuyên Quang, Việt Nam.
Anh đã làm nhiều công việc khác nhau như đi đào vàng, đào đá đỏ, công nhân cơ khí, công nhân gầm lò, hay thầy dạy võ trước khi trở thành một đạo diễn.  Đạo diễn Lương Đình Dũng nhận giải “Phim Châu Á xuất sắc Nhất” tại Liên hoan phim Quốc tế Iran lần thứ 36.  Đạo diễn Lương Đình Dũng chụp ảnh cùng các diễn viên nhí trong phim “Cha cõng con”.  Đạo diễn Lương Đình Dũng chụp ảnh cùng các nhân vật trong phim “578: phát đạn của kẻ điên”.  Những dằn vặt của một đứa con hư, những tâm lý dày vò của một kẻ ngang tàng đã phục thiện được Lương Đình Dũng thể hiện trong những thước phim của mình khiến nó được đánh giá chân thực, xúc động. |
Bởi vậy, “Cha cõng con” ra đời với mong muốn khơi gợi tình người trong ai đó đang để quên vì cuộc sống xô bồ. Tình phụ tử hay tình mẫu tử là điều vĩ đại và rất thiêng liêng. “Trong phim, chi tiết ước mơ được đi máy bay, nó cũng là mơ ước của tôi muốn cho mẹ đi máy bay một lần, nhưng tôi chưa làm được thì mẹ mất”, đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Những dằn vặt của một đứa con hư, những tâm lý dày vò của một kẻ ngang tàng đã phục thiện được Lương Đình Dũng thể hiện trong những thước phim của mình khiến nó được đánh giá chân thực, xúc động hơn bao giờ hết. Tất cả những điều đó đã tạo lên “chất” Lương Đình Dũng.
Chính nhờ những năm tháng lông bông, lăn lộn trong khó khăn thiếu thốn đã giúp Lương Đình Dũng có vốn sống rất dày dặn, đa dạng, như lời chia sẻ của một đồng nghiệp: “Trải nghiệm cuộc sống của Lương Đình Dũng rất mạnh mẽ”. Đạo diễn Mike Newell (phim Harry Potter và chiếc cốc lửa, Hoàng Tử Ba Tư, Bốn đám cưới một đám ma…) cũng nhận xét:
|
“Lương Đình Dũng là người tạo ra những hình ảnh đẹp và các câu chuyện khác biệt”. Đạo diễn Mike Newell |
Đó cũng là lý do, trong dự án phim “578: phát đạn của kẻ điên”, mặc dù là một đề tài khá gây tranh cãi và nhiều người gàn, nhưng Lương Đình Dũng vẫn quyết định làm, và còn đặt cược một hy vọng lớn vào dự án này.
Bởi thông qua bộ phim, đạo diễn Lương Đình Dũng muốn truyền đi thông điệp mạnh mẽ tới cộng đồng rằng cần thiết phải ngăn chặn nạn xâm hại tình dục trẻ em. "Tôi là người làm phim nên muốn dùng chính bộ phim để lên tiếng. Bởi điện ảnh là bệ phóng mạnh mẽ cho những thay đổi của xã hội", đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Đạo diễn Lương Đình Dũng làm phim về đề tài ấu dâm trong sự giận dữ của một người cha, trong nỗi đau của người bị hại và những tổn thương tâm lý nhiều khi là vĩnh viễn. “Bộ phim của chúng ta - Tiếng nói của chúng ta - Make Our Film - Raise Our Voice'”, với thông điệp này, Lương Đình Dũng hy vọng 578 sẽ là tiếng nói của cả cộng đồng.
“Chất Lương Đình Dũng” còn được thể hiện mạnh mẽ qua những khuôn hình. Đó là lý do, các bộ phim của anh thường gây ấn tượng rất mạnh về yếu tố hình ảnh. Nếu với “Cha cõng con”, những hình ảnh buồn về thân phận con người nhỏ bé được cân bằng bởi khuôn hình nên thơ, đầy sức lôi cuốn của thiên nhiên, cây cỏ. Thì ở "578: Phát đạn của kẻ điên", không chỉ chứa đựng rất nhiều yếu tố bất ngờ trong mạch nội dung, mà còn mang tới cho khán giả sự mãn nhãn về hình ảnh với cảnh thiên nhiên Việt Nam hùng vĩ.
 “Cha cõng con” ra đời với mong muốn khơi gợi tình người trong ai đó đang để quên vì cuộc sống xô bồ. Tình phụ tử hay tình mẫu tử là điều vĩ đại và rất thiêng liêng.  Bối cảnh quay phim “Cha cõng con”.  Bối cảnh hiện trường của bộ phim “578: Phát đạn của kẻ điên”.  “578: Phát đạn của kẻ điên” được quay ở nhiều tỉnh thành khác nhau. Trong ảnh là bối cảnh quay tại Tràng An (Ninh Bình).  Hình ảnh và màu sắc hiện trường của phim 578: Phát đạn của kẻ điên vừa lạ, vừa đặc biệt, rất Hollywood nhưng vẫn đậm chất châu Á.  Một phân cảnh trong phim 578: Phát đạn của kẻ điên.  “Bộ phim của chúng ta - Tiếng nói của chúng ta - Make Our Film - Raise Our Voice'”, với thông điệp này, Lương Đình Dũng hy vọng 578 sẽ là tiếng nói của cả cộng đồng.  Phần võ thuật hành động của phim được đảm nhiệm bởi nhóm chuyên gia phim hành động Hàn Quốc, đứng đầu là Đạo diễn Oh Sea Young, người tham gia nhiều bom tấn Hàn Quốc và Hollywood như Avengers: Age of Ultron (Avengers: Đế chế Ultron), Snowpierce (Chuyến tàu băng giá)... |
Theo chia sẻ của Lương Đình Dũng, ngay từ khi còn là một cậu bé, Lương Đình Dũng đã mê xem tranh ảnh đến mức nếu có bất cứ cơ hội nào có thể ngồi ngắm một bức tranh hàng tiếng đồng hồ.
Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ ký ức về cha mẹ, là người truyền cảm hứng về nghệ thuật nhiều nhất cho anh: “Mẹ tôi không chỉ đọc các bài ca dao, mà còn giải thích về những hình ảnh trong bài ca giao đó cho tôi hiểu. Còn bố thì khi các con ngủ dậy muộn, ông sẽ không gọi mà cứ hát thật to nhưng bài hát ca từ rất mộc mạc. Cậu con út như tôi cứ nằm ì ra, rồi bắt đầu tưởng tượng ra những hình ảnh từ những câu hát đó. Có lẽ tôi đã được nuôi dưỡng đam mê hình ảnh từ cha mẹ khi nào không hay”.
| Năm 12 tuổi, cô giáo giao bài tập tả con thỏ, Lương Đình Dũng ngồi làm thơ. Đọc xong bài thơ, cô giáo cho Lương Đình Dũng 1 điểm vì cho rằng cậu chép thơ của người khác. Đem theo nỗi oan ức về kể với mẹ, Lương Đình Dũng nhận được lời động viên từ mẹ rằng: “Cô giáo hiểu lầm chép thơ người khác tức là con làm thơ rất hay”. |
Chất thơ, chất nhạc trong phim Lương Đình Dũng cũng là một điểm đặc biệt. Chất thơ trong phim “Cha cõng con” của anh được đánh giá thể hiện rõ nét so với nhiều phim Việt Nam khác. Nhiều người còn ví, có những khung hình trong phim có thể coi là một bài thơ.
Con đường nghệ thuật của Lương Đình Dũng nếu ví von hài hước thì có lẽ nó bắt đầu từ khi là một cậu bé 12 tuổi. Năm ấy, cô giáo giao bài tập tả con thỏ, Lương Đình Dũng ngồi làm thơ. Đọc xong bài thơ, cô giáo cho Lương Đình Dũng 1 điểm vì cho rằng cậu chép thơ của người khác. Đem theo nỗi oan ức về kể với mẹ, Lương Đình Dũng nhận được lời động viên từ mẹ rằng: “Cô giáo hiểu lầm chép thơ người khác tức là con làm thơ rất hay”.
Từ lời động viên này, Lương Đình Dũng làm thơ nhiều hơn, gửi đăng báo và yêu công việc viết lách lúc nào không hay. Năm 1997, khi đang là công nhân bốc vác xi măng, Lương Đình Dũng xuất bản cuốn tiểu thuyết "Những cô gái vô chủ". Năm năm sau, Lương Đình Dũng tiếp tục cho ra mắt tuyển tập "Con hãy đi về phía mặt trời" gồm 58 bài thơ và 24 truyện ngắn.
|
“Tác phẩm nó giống như cái bóng mang màu sắc của người thực hiện”. Lương Đình Dũng chia sẻ về trải nghiệm cuộc sống của một người đạo diễn |
Nhiều nhà chuyên môn và nhà đầu tư nói kịch bản phim “Cha cõng con” phải thuê đạo diễn nước ngoài mới làm được. “Hay phim 578, có bạn bảo, anh viết thế này, nó chỉ nằm trên giấy thôi. Đạo diễn kỳ cựu cũng không nhằn nổi đâu, chỉ đến khi quay xong bạn ấy bảo, chỉ có anh mới làm được cái ý tưởng này”, đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ.
Vượt qua hàng nghìn người đến từ nhiều nước để nhận Giải thưởng “Phim Châu Á xuất sắc nhất” tại Liên hoan phim Quốc tế Iran lần thứ 36 cho bộ phim “Cha cõng con”, đạo diễn Lương Đình Dũng đã có quyền hãnh diện và tự hào “phim Việt chiến thắng trong cuộc chơi quốc tế”. Theo Lương Đình Dũng, đó chính là cách quảng bá văn hóa, con người hay cả một dân tộc hiệu quả và nhanh nhất trên trường quốc tế./.
Bài: Thảo Vy - Ảnh: Trần Ngọc Sơn
