Vùng núi Nưa thuộc huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa ngày nay vẫn còn lưu truyền câu chuyện về Bà Triệu sang chế ra loại bánh răng bừa làm lương thực cho quân sỹ chống giặc Ngô xâm lăng. Từ truyền thuyết đó, như đã thành lệ, bánh răng bừa là loại bánh không thể thiếu trong các dịp hội làng, lễ tết đối với cư dân canh tác lúa nước dọc bờ sông Mã.

Bánh trông rất đẹp nhưng lại gọi tên là “răng bừa” để ví như cái răng trong lưỡi bừa của người nông dân. Nghe cái tên đã thấy toát lên sự chân chất, giản dị mà thắm tình thôn quê. Bánh răng bừa còn được gọi là bánh lá hay bánh tẻ. Làm bánh răng bừa không phức tạp nhưng cũng chẳng đơn giản. Nó đòi hỏi ở người làm một sự kiên trì, khéo léo và cả kinh nghiệm.
 

Nguyên liệu làm bánh răng bừa không có gì đặc biệt. Nó được làm từ bột gạo. Gạo tẻ ngâm trong nước lạnh khoảng 2 - 3h rồi đem xay thành bột (thường xay bột nước thì bánh mới ngon). Xong, đặt lên bếp chao, đồng thời khuấy đũa liên tục sao cho không bị vón cục, không quá chín. Đến khi bột đặc sền sệt thì bắc ra rồi gói. Lá gói bánh thường là lá dong hoặc lá chuối tươi đã được hơ lửa cho khỏi rách. Nhân bánh làm từ hành khô phi thơm lừng, thịt ba chỉ băm nhỏ rồi trộn chung với hạt tiêu, mộc nhĩ đảo đều tay, khi thịt hơi săn, tỏa mùi thơm là được.
 

Sau khi gói bánh xong, những chiếc bánh thon dài, nhỏ như những chiếc răng bừa được xếp ngay ngắn trong nồi để đem đi luộc. Bánh có dẻo ngon hay không phụ thuộc rất lớn vào việc luộc bánh. Lót dưới đáy nồi một lớp lá chuối, cho nước xâm xấp, đặt bánh lên sao cho bánh chỉ chín bằng hơi.

Ngày xưa, các gia đình Thanh Hóa kén dâu, thường lấy tiêu chí biết làm bánh răng bừa lên hàng đầu. Ăn bánh răng bừa với nước mắm có thêm chút ớt, chanh, không thể ngán, chỉ có thể no. Bất cứ ai đi xa cũng không thể quên được cái mùi thơm thoang thoảng của món bánh lá “quê mùa” này./.