Đảo Nam Yết cũng chính là nơi đặt Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa tại đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích là Di tích lịch sử cấp Quốc gia vào năm 2014.

Trung tâm Văn hóa Nam Yết là công trình do Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) tài trợ có tổng kinh phí là 60 tỷ đồng đã đi vào hoạt động từ tháng 5/2012. Trung tâm có quy mô 3 tầng với diện tích xây dựng là 980m², tổng diện tích sàn là 2.850m² theo kết cấu bê tông, mái dốc, dán ngói, mang phong cách nhà truyền thống của Việt Nam.

Hơn 4 năm qua, Trung tâm Văn hóa đảo Nam Yết đã đáp ứng nhu cầu về cơ sở vật chất cho nhân dân trên đảo qua hệ thống phòng truyền thống, trưng bày, phòng chiếu phim, đọc sách, thư viện, phòng nghỉ cho khách. Ngoài ra, Trung tâm còn có hội trường đáp ứng 200 chỗ và các khu giải trí, khu luyện tập thể lực…

Trung tâm Văn hóa Nam Yết khang trang, bề thế giữa trùng khơi sóng nước Biển Đông. Không gian trưng bày các hiện vật, văn kiện, tư liệu cổ, các di chiếu và các hiện vật khác về chủ quyền của Việt Nam đối với Trường Sa và Hoàng Sa. Phù điêu hình tượng Bác Hồ với lời căn dặn của Người được đặt trang trọng ở Trung tâm Văn hóa Nam Yết. Bản đồ chủ quyền biển đảo Việt Nam được ghi chú rõ ràng, thuận tiện dễ nhìn ở Trung tâm Văn hóa Nam Yết . Không gian trưng bày những chiến công tiêu biểu của Hải quân nhân dân Việt Nam. Khách tham quan tìm hiểu các bản đổ cổ về chủ quyền biển đảo Việt Nam được trưng bày tại Trung tâm Văn hóa Nam Yết.

Tự hào với ý nghĩa là nơi đặt tấm bia chủ quyền mang tầm di tích lịch sử quốc gia, nhân dân trên đảo Nam Yết suốt 4 năm qua còn được thụ hưởng những giá trị tinh thần to lớn từ Trung tâm Văn hóa. Đây thực sự là không gian sinh hoạt văn hóa hấp dẫn giúp người dân có điều kiện nâng cao đời sống văn hoá, sinh hoạt cộng đồng.

Đảo Nam Yết nằm trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam, thuộc vĩ độ 10O10’54’’Bắc, kinh độ 114O21’36’’Đông. Nam Yết được xem là đảo có cảnh quan đẹp nhất trong quần đảo Trường Sa.

Tại phòng truyền thống của Trung tâm được xem như một bảo tàng thu nhỏ khi trưng bày nhiều văn tự, văn kiện cổ, tư liệu cổ, các di chiếu và các hiện vật khác về chủ quyền của Việt Nam đối với Trường Sa và Hoàng Sa.

Điểm nhấn trong phòng truyền thống là bức phù điêu hình tượng Bác Hồ với lời căn dặn của Người dành cho bộ đội hải quân: “Ngày trước ta chỉ có rừng và đêm. Ngày nay ta có ngày, có trời, có biển. Bờ biển ta dài và tươi đẹp, ta phải biết giữ gìn lấy nó”./.

Hình ảnh những chiếc cọc nhọn trên sóng Bạch Đằng gợi nhớ chiến thắng hiển hách của Anh hùng dân tộc Ngô Quyền lãnh đạo nhân dân chiến thắng quân xâm lược phương Bắc vào năm 938  được tái hiện tại Trung tâm Văn hóa Nam Yết. Cột mốc chỉ hướng và khoảng cách từ đảo Nam Yết đến các địa danh trong nước và quốc tế. Di tích lịch sử cấp Quốc gia “Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa tại đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết”. Châu bản triều Nguyễn thời vua Minh Mạng (1820-1841) khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa. Các loại bản đồ cổ khẳng định chủ quyền thiêng liêng của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa được trưng bày ở Trung tâm Văn hóa Nam Yết. Mô hình thuyền câu của những dân binh Đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải vâng lệnh triều đinh đi thực thi nhiệm vụ cắm mốc chủ quyển ở 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa dưới thời phong kiến Việt Nam được trưng bày tại Trung tâm Văn hóa Nam Yết. Sa bàn tái hiện lại các cột mộc chủ quyền của Việt Nam trên các đảo của hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Mô hình tàu ngầm Kilo 636. Một tiêu bản sinh vật biển sinh sống trên vùng biển đảo Nam Yết được trưng bày tại Trung tâm. Tiêu bản các mẫu sinh vật biển khu vực đảo Nam Yết.

 

Bài: Nguyễn Vũ Thành Đạt - Ảnh: Nguyễn Luân