Sovereign Hill là một khu mỏ khai thác vàng từ giữa thế kỷ XIX, thuộc vùng ngoại ô Ballarat, phía tây tiểu bang Victoria nước Úc. Đến nay, tuy hoạt động khai thác không còn diễn ra nhưng nó đã được chính quyền địa phương bảo vệ nguyên vẹn và hiện đang là một "Bảo tàng ngoài trời" để phục vụ du khách tới tham quan, tìm hiểu về nghề khai thác vàng.

Chiếc tàu điện xuất phát từ ga Southern Cross, trung tâm thành phố Melbourne đưa chúng tôi về vùng phía tây tiểu bang Victoria chỉ mất 75 phút, vượt qua 110km để dừng lại ở nhà ga Ballarat - một di sản kiến trúc được xây dựng từ năm 1862. Ballarat là một đô thị cổ kính với chỉ hơn 80.000 dân hiện ra trầm mặc và yên tĩnh. Khi đến địa danh Sovereign Hill (Đồi Mỏ Vàng) trong thành phố, cứ tưởng như mình vừa đi trên chuyến tàu ngược thời gian trở về quá khứ hơn 150 năm trước để xem nghề khai thác vàng.

Khu Du lịch Sovereign Hill bao gồm khu phố cổ có từ thập niên 1850 với 60 cửa hàng bán đồ cổ, mỹ thuật, quán ăn, tiệm bánh, sạp và nhà in báo... Trong đó, các nhân viên làm việc đều mang trang phục của những năm 1850. Xen kẽ những ngôi nhà cổ trong Sovereign Hill còn có các căn lều màu trắng là nơi ăn ở của các di dân đi khai thác vàng, với các dấu tích của người Hoa như: Chùa, tiệm thuốc Bắc...

Vào năm 1851, vàng được tìm thấy rất nhiều tại Sovereign Hill bởi hai người đàn ông John Dunlop và James Regan. Hiện nay, tại tại Sovereign Hill các dụng cụ và phương tiện của phu đào vàng vẫn còn được giữ nguyên vẹn. Một cửa hàng chế tác vàng có lịch sử từ năm 1851 với nhiều dụng cụ thô sơ được sưu tầm và bảo tồn để giới thiệu cho du khách đến tham quan. Thời kỳ đó, người khai thác vàng vùng Sovereign Hill đã biết dùng hệ thống thang máy thô sơ để đưa đất đá từ lòng đất lên. Hiện nay, xuống mỏ vàng du khách vẫn thấy những miếng vàng thô bám chặt vào đất đá, số lượng vàng này không được khai thác nữa để trưng bày phục vụ du lịch. Những mẫu vàng với mực độ tinh khiết là 99% được khai thác ở Sovereign Hill cũng được trưng bày tại bảo tàng Sovereign Hill. Đến Sovereign Hill du khách có thể chọn mua những lọ vàng bột làm kỷ niệm.

Ngành Du lịch đã tận dụng và bảo quản tốt các công trình khai thác vàng trong quá khứ như: hầm, lò, máy nghiền bằng động cơ hoặc ngựa để du khách có thể hiểu rõ quy trình khai thác vàng trong quá khứ. Ngoài ra, những phụ nữ diện váy rộng thùng thình với khăn choàng đầu quí phái, hay cánh đàn ông cưỡi ngựa khoác áo ghilê ăn mặc trang phục đúng hệt như thế kỷ 19 để được ban quản lý khu Sovereign Hill bố trí xuất hiện hằng ngày ở đây góp phần làm sống động thêm khung cảnh quá khứ ở đây.

Đến với khu Sovereign Hill, du khách sẽ đi tàu vào sâu trong lòng đất để khám phá khu hầm mỏ chính. Tại đây, những chiếc xe xúc đất chạy trên những thanh ray ngoằn ngoèo trong địa đạo, hệ thống thang máy thô sơ đưa thợ đào vàng lên xuống... vẫn đang hoạt động tạo nên những âm thanh rền vang, bụi mù mịt bên những ổ đất đá xen lẫn vàng thô lấp lánh.

Sau một hồi tham quan khu hầm mỏ dưới lòng đất, du khách hướng về phía con suối nhỏ nằm giữa thị trấn. Với những vật dụng đãi vàng thô sơ, du khách sẽ trở thành một người thợ đãi vàng thực thụ vì ban quản lý đã bố trí sẵn những vật dụng để du khách vào đãi vàng. Tại đây, nếu ai may mắn, thì cũng có thể tìm được một ít vàng nhỏ như hạt cát và được bỏ vào lọ nhỏ thủy tinh mang về làm kỷ niệm.

Đến với Bảo tàng ngoài trời Sovereign Hill du khách sẽ có những trải nghiệm chân thực nhất của nghề khai thác vàng nơi đây vào thế kỷ XIX. Đây cũng là một địa điểm du lịch nổi tiếng không thể thiếu của du khách trong hành trình du lịch khám phá nước Úc xinh đẹp./.

Năm 1970, Sovereign Hill được chính quyền địa phương bảo vệ và trở thành một bảo tàng ngoài trời để phục vụ du lịch. Những cỗ xe ngựa được bố trí đưa du khách đi tham quan khắp thành phố. Những phụ nữ diện váy rộng thùng thình với khăn choàng đầu quí phái tạo cho du khách cảm giác như được trở về quá khứ. Du khách có thể mua vé tham quan khai thác vàng dưới lòng đất ngay tại cửa hầm. Tàu vận chuyển phu vàng xuống lòng đất và nay được bảo trì kỹ lưỡng để chở khách tham quan. Du khách  tham quan Bảo tàng Sovereign Hill, chiêm ngưỡng vàng cám đã được khai thác tại đây. Khu vực con suối nhỏ nằm giữa thị trấn là nơi du khách có thể đãi vàng với các dụng cụ đãi vàng thô sơ thời kỳ đó. Khu Du lịch Sovereign Hill là nơi du khách có thể khám phá giá trị cuộc sống, sinh hoạt thời kỳ những thập niên 50 của thế kỷ XIX.

Bài và ảnh: Đặng Kim Phương