|
|
Bà
cháu (1964).
Em Thúy
(1943).
Tát nước
chống hạn.
Ký
họa đan len (1956).
Lớp mẫu
giáo dưới
lòng đất (1971).nbsp;
Lọ
hoa sắc vàng (1991).
|
Danh họa Trần Văn Cẩn sinh ngày 13 tháng 8 năm 1910 tại thị xã
Kiến An, Hải Phòng. Năm 14 tuổi ông lên Hà Nội, vào học trường Bách nghệ
(khoa thiết kế đồ gỗ và đăng ten), sau đó thi vào trường Cao đẳng Mỹ thuật
Đông Dương năm 1931 và đổ thủ khoa khi thi ra trường, năm 1937.
Cùng với nhiều họa sĩ tài năng
lớn như Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Nguyễn Phan Chánh, Nguyễn Đỗ Cung,
Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm, Bùi Xuân Phái... ông đã đóng góp trí tuệ và
sức lực cho sự nghiệp mỹ thuật phát triển mạnh mẽ, độc đáo và đầy bản sắc
dân tộc Việt Nam.
Với một bề dầy trên 50 năm hoạt động và sáng
tạo nghệ thuật, các tác phẩm của ông chứa đựng sâu sắc và đa diện đời
sống hiện thực về cuộc sống chiến đấu giành độc lập cho dân tộc và xây
dựng đất nước của nhân dân Việt Nam.
Có thể nói ông đã tạo nên một
bút pháp riêng với dấu ấn cá nhân đậm nét trong nền mỹ thuật Việt Nam,
bằng những tác phẩm tiêu biểu đạt giá trị cao về nghệ thuật và giàu tính
nhân văn như: “Em Thúy” – 1943, “Nữ dân quân vùng biển”
– 1960, “Thiếu nữ áo xanh” – 1961. Chất liệu màu dầu: “Mùa
thu” – 1959, “Tát nước đồng chiêm” – 1958, “Mưa mai trên
sông Kiến” – 1972, “Thằng cu đất mỏ” – 1964. Chất liệu sơn
mài: “Con đọc bầm nghe” – 1954, “Hai cô gái trước bình
phong” – 1944. Chất liệu lụa: “Gội đầu” – 1943, “Một hai
đi hùng binh” – 1949.... Ở ông, chúng ta còn thấy khả năng đa dạng và
cũng là thế mạnh thể hiện hiện thực cuộc sống qua các tác phẩm trực họa
rất sinh động và phóng khoáng.
Là một họa sĩ tài danh với nhiều tác phẩm nổi tiếng được lưu giữ tại
Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và các sưu tập tư nhân ở trong và ngoài
nước, song danh họa Trần Văn Cẩn còn nắm giữ trọng trách quan trọng của ngành mỹ thuật
từ khi giảng dạy ở trường Mỹ thuật kháng chiến và sau này 15 năm
làm Hiệu trưởng trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam.
Ông đã góp phần đào tạo rất
nhiều thế hệ họa sĩ tài danh cho đất nước. Với gần 30 năm trực tiếp lãnh
đạo Hội Mỹ thuật, ông đã góp phần đưa ngành mỹ thuật phát triển toàn diện,
có tác động mạnh mẽ tới nhiều lĩnh vực trong xã hội.
Với những
công lao đóng góp to lớn, ông đã được nhận nhiều huân, huy chương cao quí
của Nhà nước Việt Nam mà nổi bật là: Huân chương độc lập hạng Nhất, giải
thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I (truy tặng)... và danh vị
Viện sĩ Thông tấn Viện Hàn lâm Nghệ thuật nước Cộng hòa Dân chủ
Đức.
Bài:
Nguyễn Xuân Tiệp | 
