Diễn đàn là nơi định hình tư duy phát triển ngành Khoa học và Công nghệ trong thời gian tới, khẳng định vai trò của bộ ba trụ cột: Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số trong kiến tạo động lực phát triển nhanh, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, Diễn đàn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để cùng nhìn lại chặng đường đã qua, dự báo những xu thế mới, cùng nhau kiến tạo tầm nhìn cho tương lai, định hình tư duy chiến lược cho thập kỷ tới về Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số, truyền đi thông điệp về vai trò trung tâm của bộ ba này trong sự phát triển của đất nước.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, trong suốt 80 năm qua, Khoa học và Công nghệ đã đồng hành cùng dân tộc vượt qua chiến tranh, kiến thiết đất nước, đưa Việt Nam từng bước hội nhập và phát triển. Ngày nay, chúng ta đang bước vào một giai đoạn mới, thời đại của AI, của dữ liệu lớn, của năng lượng xanh và kinh tế số. Đây là thời đại mà tri thức, sáng tạo và công nghệ chính là nguồn lực sản xuất quan trọng nhất.
Đảng và Nhà nước ta đã xác định, Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số là động lực trung tâm, then chốt và đột phá của phát triển nhanh và bền vững. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ: “Đổi mới lần thứ nhất của chúng ta là Đổi mới năm 1986, mở ra kỷ nguyên hội nhập và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đổi mới lần thứ hai là đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái mới, nơi doanh nghiệp, nhà khoa học, người dân và Nhà nước cùng tham gia kiến tạo giá trị. Đổi mới lần thứ nhất là thoát nghèo, đổi mới lần hai là thoát bẫy thu nhập trung bình trở thành nước phát triển có thu nhập cao. Đổi mới lần một lấy nông nghiệp, công nghiệp, gia công, lắp ráp làm động lực thì đổi mới lần hai lấy Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số làm động lực trung tâm để phát triển”.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, Diễn đàn lần này không chỉ thảo luận về những thách thức và cơ hội mà còn để cùng nhau cam kết hành động: Làm chủ các công nghệ chiến lược bởi không làm chủ công nghệ thời nay thì đồng nghĩa với không có chủ quyền quốc gia; xây dựng một hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia gắn với nhu cầu của doanh nghiệp và xã hội. Đồng thời, chúng ta xây dựng quốc gia khởi nghiệp sáng tạo, khởi nghiệp dựa trên công nghệ số, dựa trên đổi mới sáng tạo; tạo thể chế và các công cụ số để doanh nghiệp Việt Nam có thể chỉ có 1 người.
Theo Bộ trưởng, những hành động được chung tay cùng nhau cam kết còn là việc đẩy nhanh chuyển đổi số toàn dân và toàn diện. Toàn dân là mọi người dân đều tham gia và thụ hưởng, không ai bị bỏ lại phía sau. Toàn diện là chuyển đổi số diễn ra trong mọi lĩnh vực và ở mọi cấp độ, bao trùm cả hạ tầng số, dữ liệu số, kỹ năng số và an toàn, an ninh mạng. Và đặc biệt, biến Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số thành sức mạnh để Việt Nam vươn lên, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh đã công bố Báo cáo trung tâm của diễn đàn với chủ đề: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số - Động lực trung tâm và đột phá cho Việt Nam phát triển nhanh, bền vững và tự cường”. Báo cáo được xây dựng trên tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, trong đó nhấn mạnh bộ 3 Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi số là các yếu tố quyết định để đưa Việt Nam vươn lên, thu hẹp khoảng cách với các nước phát triển, đạt được các mục tiêu chiến lược quốc gia. Báo cáo tập trung phân tích 3 trụ cột cốt lõi (Khoa học công nghệ - Đổi mới sáng tạo - Chuyển đổi số), 2 mục tiêu then chốt (Tăng trưởng nhanh và bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh) và 1 khát vọng lớn lao (Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao) nhằm cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho các thảo luận tại diễn đàn.
Sự kiện gồm 4 phiên làm việc chuyên sâu. Phiên thứ nhất: “Tương lai Khoa học và Công nghệ: Từ nền tảng đến công nghệ chiến lược” tập trung bàn về tương lai khoa học và công nghệ, trong đó nhấn mạnh vai trò của các công nghệ nền tảng và công nghệ chiến lược.
Phiên thứ hai: “Đổi mới sáng tạo: Quốc gia khởi nghiệp sáng tạo và hệ thống đổi mới sáng tạo” đi sâu vào các giải pháp thúc đẩy đổi mới sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.
Phiên thứ ba: “Chuyển đổi số: Hạ tầng số và Xã hội số” dành cho nội dung chuyển đổi số, đặc biệt là hạ tầng số và xã hội số với những thảo luận về tương lai hạ tầng số quốc gia; ứng dụng chuyển đổi số trong quản trị nhà nước, y tế, giáo dục, tài chính, nông nghiệp; đồng thời đề xuất giải pháp kết nối chuyển đổi số với đổi mới sáng tạo để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mức hai con số.
Phiên thứ tư là phiên thảo luận chuyên sâu tập trung định hướng tương lai cho ngành Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số trong một số chủ đề như: Nhân lực cho tương lai khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Cơ chế, chính sách mới của Luật Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Luật Chuyển đổi số; Hợp tác quốc tế, hội nhập và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; Doanh nghiệp dẫn dắt.
Với sự tham gia của đông đảo nhà hoạch định chính sách, giới học giả, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước, Diễn đàn khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc đưa Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm cho phát triển nhanh và bền vững, đáp ứng khát vọng vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn mới./.
