Từ những năm 2000, Tp. Hồ Chí Minh bắt đầu quan tâm đến việc phát triển cảnh quan và đô thị ven sông. Theo đó, Thành phố đã triển khai các chương trình cải tạo sông và kênh rạch, tổ chức các cuộc thi quốc tế nhằm tìm kiếm ý tưởng về quy hoạch đô thị, mời các chuyên gia trong và ngoài nước thực hiện nhiều chương trình nghiên cứu khoa học về quy hoạch kiến trúc đô thị của Thành phố.
Thành phố bắt đầu phát triển về bên kia sông, hướng về Thủ Đức, di dời các bến cảng không còn hợp lí ở trong nội thành, thành lập thành phố Thủ Đức (thuộc Tp. Hồ Chí Minh) vào năm 2021. Trước đó, Thành phố đã thực hiện cuộc “đại cách mạng dòng kênh” vào năm 2012 để làm sạch, đẹp, thông thoáng, hiện đại kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè dài 9 km kéo dài từ quận Tân Bình qua các quận trung tâm của Thành phố trước khi đổ ra sông Sài Gòn.
Cùng với đó là các hoạt động cải tạo lòng sông Sài Gòn, xây dựng bờ kè, cải tạo các trục đường dọc sông, xây những cây cầu hiện đại bắc qua sông, phát triển tuyến bus sông, quy hoạch kiến trúc nhà hai bên bờ sông, xây dựng công viên, cảnh quan cây xanh, các khu vực giải trí, văn hóa công cộng…
Hiện nay, nhiều khu vực ven sông Sài Gòn như: Công viên Bến Bạch Đằng (quận 1), Bến Nhà Rồng (quận 4), Khu Thanh Đa - Bình Quới (quận Bình Thạnh), Khu đô thị Vinhomes (quận Bình Thạnh), Khu vực công viên Thảo Điền (Tp. Thủ Đức), Khu đô thị Sala (Tp. Thủ Đức) cơ bản đã trở thành những khu đô thị ven sông trẻ trung, hiện đại phát triển hài hòa giữa không gian sông nước yên bình và thoáng mát.
Tại hội thảo “Phát triển không gian, chức năng dọc hành lang sông Sài Gòn theo kinh nghiệm của Pháp về sông Sein” diễn ra vào hồi tháng 3/2024, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND Tp. Hồ Chí Minh, cho biết thành phố đang khẩn trương thực hiện 3 quy hoạch quan trọng cho sự phát triển của thành phố trong thời gian tới. Đó là quy hoạch Tp. Hồ Chí Minh thời kì 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; rà soát điều chỉnh quy hoạch chung Tp. Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn 2060; xây dựng quy hoạch chung Tp. Thủ Đức. Trong đó, thành phố cũng xác định sông Sài Gòn là trung tâm của quy hoạch Tp. Hồ Chí Minh thời kì mới và là điểm nhấn trong việc rà soát quy hoạch chung lần này.
Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc Tp. Hồ Chí Minh, Đề án quy hoạch và quản lí hành lang sông Sài Gòn đã cơ bản hoàn chỉnh. Trong đó, quy hoạch sông Sài Gòn đặt ra mục tiêu gắn kết cộng đồng, kết nối vùng và hướng ra thế giới, để đến năm 2030 phát triển ven sông Sài Gòn thành điểm đến văn hóa của châu Á với mức tăng trưởng 8% - 8,5%/năm. Đề án này cũng chú ý đến việc khai thác các giá trị văn hóa, lịch sử sông nước lâu đời của vùng đất này để quy hoạch phát triển thành phố trong tương lai../
