Chủ trì Hội thảo có Trung tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị; Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân; Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Danh Tiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng.
Phát biểu khai mạc, Giám đốc Học viện Chính trị Nguyễn Văn Bạo nêu rõ, cách đây 70 năm, ngày 13/3/1954, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy, Bộ Tư lệnh chiến dịch, các lực lượng vũ trang cách mạng đã nổ súng, mở đầu Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Trải qua 56 ngày đêm chiến đấu kiên cường gian khổ, chiến dịch đã kết thúc toàn thắng. Chiến công vô cùng oanh liệt đã góp phần quyết định kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược, mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ, đánh dấu bước phát triển mới của cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Theo Trung tướng Nguyễn Văn Bạo, Hội thảo lần này nằm trong chuỗi các hoạt động tuyên truyền kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Qua đó nhằm tiếp tục khẳng định sự đúng đắn và tất thắng của đường lối chiến tranh nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Đây cũng là dịp ôn lại truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc; giáo dục thế hệ trẻ ghi nhớ công lao và những cống hiến, hi sinh to lớn của đồng bào, cán bộ, chiến sĩ đã không tiếc máu xương và tuổi trẻ làm nên chiến thắng vĩ đại, mang lại nền độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Đề dẫn hội thảo, Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân Đoàn Xuân Bộ cho biết, với tầm vóc và ý nghĩa to lớn của Chiến thắng Điện Biên Phủ, đến nay đã có hàng trăm cuốn sách, hàng vạn bài viết, hội thảo, hội nghị tổng kết rút kinh nghiệm chiến đấu. Nhiều công trình khoa học ở Việt Nam và nước ngoài phân tích, lý giải ý nghĩa của chiến thắng, bàn luận về nguyên nhân sức mạnh mà quân và dân Việt Nam đã có được để làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
Tuy nhiên, với tầm vóc lớn lao, ý nghĩa đặc biệt sâu sắc của Chiến thắng Điện Biên Phủ, trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay vẫn còn những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, tổng kết sâu sắc, toàn diện xứng tầm trên cơ sở thực tiễn, khách quan, khoa học.
Tại hội thảo, các tham luận dù tiếp cận ở các vấn đề, khía cạnh khác nhau nhưng đều khẳng định vai trò to lớn, tài thao lược của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Các tham luận đi sâu phân tích và khẳng định, Chiến thắng Điện Biên Phủ là đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp, thể hiện trên cả ba lĩnh vực: chỉ đạo chiến lược, nghệ thuật chiến dịch và chiến thuật, mà đặc điểm nổi bật là sự chủ động, sáng tạo, đánh theo cách đánh mà ta lựa chọn, buộc quân địch phải bị động đối phó, hạn chế chỗ mạnh của chúng về quân số, hỏa lực mạnh, sức cơ động cao.
Đại tá, Tiến sĩ Nguyễn Văn Trường, Chủ nhiệm Khoa Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (Học viện Chính trị) cho rằng, quyết định lịch sử mở Chiến dịch Điện Biên Phủ để lại cho cho cách mạng Việt Nam nhiều bài học kinh nghiệm quý, đó là: Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng; kịp thời nắm bắt thời cơ, chớp thời cơ, chỉ đạo chiến lược kiên quyết, nhạy bén, sắc sảo nhằm tập trung sức mạnh cả nước để giành thắng lợi. Những bài học kinh nghiệm ấy vẫn vẹn nguyên giá trị, tiếp tục được Đảng chắt lọc, vận dụng sáng tạo trong các chặng đường cách mạng tiếp theo, cũng như trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay.
Khẳng định Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự phát triển đến đỉnh cao của nghệ thuật chiến dịch trong kháng chiến chống Pháp, Thiếu tướng, Tiến sĩ Trần Minh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Chiến lược quốc phòng nhấn mạnh, hiến thắng vang dội của chiến dịch cũng thể hiện rõ nét những yếu tố đặc sắc về nghệ thuật quân sự Việt Nam. Đó là nghệ thuật chỉ đạo và tiến hành chiến tranh nhân dân; nghệ thuật tạo lập và chuyển hóa thế trận; nghệ thuật lãnh đạo, chỉ huy chiến dịch, thay đổi phương châm tác chiến
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã khẳng định sự trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã không ngừng lớn mạnh, càng đánh càng mạnh, càng đánh càng trưởng thành. Trong quá trình chiến đấu cũng như chuẩn bị chiến dịch, với bản chất và truyền thống tốt đẹp của một đội quân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, cán bộ, chiến sĩ Quân đội đã không quản ngại gian khổ hy sinh, tìm mọi cách vượt qua thử thách để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Đồng thời, các tham luận đi sâu phân tích, rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc về đường lối kháng chiến, về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, về phát huy nhân tố chính trị, tinh thần, về khoa học nghệ thuật quân sự, công tác chính trị - tư tưởng, công tác tham mưu tác chiến, hậu cần, kỹ thuật, thông tin liên lạc, sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, các binh chủng.../.
