Báo cáo đề dẫn hội thảo, lãnh đạo Sở VH,TT&DL cho biết việc UNESCO ghi danh nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm là di sản văn hóa (DSVH) phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp không chỉ tôn vinh giá trị nghề truyền thống mà còn khẳng định giá trị văn hóa của cộng đồng, của nỗ lực chung tay góp sức để bảo tồn, lưu giữ một nghệ thuật độc đáo riêng có trước những thách thức trong xu thế hội nhập và kinh tế thị trường. Sự ghi danh này mở ra cơ hội để nghệ thuật làm gốm của người Chăm tiếp tục tồn tại và phát triển.
Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung tham luận các lĩnh vực: Bảo vệ và phát huy giá trị nghệ thuật làm gốm của người Chăm ở Việt Nam. Nghiên cứu gốm Bàu Trúc phục vụ việc bảo tồn và phát huy giá trị. Nghệ thuật làm gốm của người Chăm những vấn đề cần bảo vệ khẩn cấp theo tiêu chí của UNESCO. Bảo tồn và phát huy nghệ thuật làm gốm của người Chăm sau khi được UNESCO ghi danh là DSVH phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. Làng gốm Bàu Trúc bảo tồn và phát triển trong bối cảnh kinh tế - xã hội mới. Khai thác hiệu quả gốm Chăm làng Bàu Trúc cho phát triển du lịch tỉnh Ninh Thuận. Sự gắn kết giữa nghệ thuật làm gốm Chăm và phát triển du lịch bền vững…
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Nguyễn Long Biên cho biết: Làng gốm Chăm Bàu Trúc (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) và làng gốm Chăm Bình Đức (xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận) là những làng nghề sản xuất Gốm có truyền thống lâu đời và tiêu biểu không chỉ ở Việt Nam mà cả ở khu vực Đông Nam Á và thế giới. Gốm Chăm tiêu biểu bởi sản phẩm được chế tác hoàn toàn thủ công. Sản phẩm sau khi chế tác được nung lộ thiên, cho ra những sản phẩm Gốm độc đáo, mang tính độc bản cao với những nét đặc trưng văn hoá Chăm không lẫn với sản phẩm Gốm ở nơi khác.
Nghề làm gốm của người Chăm có một vai trò to lớn trong đời sống kinh tế và văn hóa, xã hội của người Chăm. Sản phẩm gốm Chăm không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của mỗi gia đình và trong đời sống văn hóa tín ngưỡng của cộng đồng. Toàn bộ quy trình làm gồm toát lên một giá trị nghệ thuật đặc trưng mà chính nhờ vậy, dù trải qua bao thăng trầm, gốm Chăm vẫn tồn tại với thời gian.
Sự độc đáo về giá trị nghệ thuật làm gốm của người Chăm đã được Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) ghi danh Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
Thông qua Hội thảo này, tỉnh Ninh Thuận mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các nhà quản lý, doanh nghiệp kinh doanh gốm Chăm và đặc biệt là của các nghệ nhân, chủ thể của di sản nhằm bảo tồn và phát huy hiệu quả nhất Nghệ thuật làm gốm của người Chăm./.
