Phát biểu tại chương trình, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh cách Việt Nam nửa vòng Trái Đất, Cuba từ lâu trong tâm khảm mỗi người dân Việt Nam là một “Đảo quốc anh hùng”, là “Đảo quốc của lòng nhân ái, ý chí tự cường”, đất nước có cảnh vật tươi đẹp như một bức tranh tiên cảnh “Nắng rực trời tơ và biển ngọc/Đảo tươi một dải lụa đào bay” như nhà thơ Tố Hữu - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nước Việt Nam đã khắc họa.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã ôn lại lịch sử hơn 60 năm về trước, dù hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, dù khoảng cách xa xôi về vị trí địa lý, dưới sự lãnh đạo của Lãnh tụ Fidel Castro, Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba đã dành tình cảm hết sức đặc biệt cho Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam; giương ngọn cờ đầu trong phong trào vận động chính phủ, nhân dân các nước đoàn kết, ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam. Tới tháng 9/1973, Lãnh tụ Fidel Castro thăm vùng giải phóng Quảng Trị. Hình ảnh nguyên thủ nước ngoài đầu tiên và duy nhất tới “Vùng đất lửa” Quảng Trị và câu nói bất hủ “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” luôn in đậm trong trái tim nhân dân Việt Nam.
Ở chiều ngược lại, thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, người anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới, Lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước Việt Nam qua các thời kỳ cùng triệu triệu người dân Việt Nam luôn ủng hộ Đảng, Nhà nước, nhân dân Cuba bằng cả “trái tim, khối óc” của mình, đoàn kết một lòng, cùng chung lý tưởng cách mạng cao đẹp, sẻ chia, hỗ trợ cho Cuba trong đấu tranh giành độc lập, tự do và trong tái thiết, phát triển đất nước.
Nói về quan hệ Việt Nam - Cuba là nói về mối tình hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng, hiếm có trong quan hệ quốc tế. Mối quan hệ sắt son, trước sau như một giữa hai nước đã được Anh hùng dân tộc Cuba José Martí, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Fidel Castro gây dựng và được các thế hệ lãnh đạo Cuba, Việt Nam dày công vun đắp.
Trong lĩnh vực văn hóa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định “văn hoá soi đường cho quốc dân đi”, Lãnh tụ Fidel Castro nhấn mạnh “không có văn hoá không thể có tự do”, vì vậy mà Việt Nam và Cuba luôn giữ mối quan hệ giao lưu hợp tác về văn hoá ngày càng phát triển. Việt Nam và Cuba sở hữu nền văn hóa đặc trưng, riêng biệt nhưng cả hai đều giữ được nét đẹp và giá trị của truyền thống và lịch sử dân tộc.
Hằng năm, các cơ quan văn hóa và ngoại giao của Việt Nam và Cuba thường xuyên phối hợp với nhau để tổ chức các hoạt động giao lưu, hợp tác về văn hóa - nghệ thuật như triển lãm ảnh, tuần lễ phim, biểu diễn nghệ thuật…
Bộ trưởng Bộ Văn hóa Cuba Alpidio Alonso Grau cho biết chương trình nghệ thuật bao gồm những tiết mục nghệ thuật hai nước đan xen, chào mừng chuyến thăm chính thức Cuba của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn đầu; đồng thời khởi động cho chuỗi hoạt động Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Cuba…
Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 60 năm Cuba thành lập Ủy ban Đoàn kết với miền Nam Việt Nam (25/9/1963 -25/9/2023) (tiền thân của Hội hữu nghị Việt Nam-Cuba hiện nay). Ủy ban đã đoàn kết công nhân, sinh viên, phụ nữ, văn nghệ sĩ, trí thức và các nhà khoa học, vượt qua khỏi biên giới quốc gia, kêu gọi sự đồng cảm của mọi con người lương thiện với tinh thần “tất cả vì Việt Nam”. Uỷ ban này do nữ anh hùng Moncada, Melba Hernandez làm Chủ tịch đầu tiên.
Bộ trưởng Alpidio Alonso Grau cho biết: “Những cảm xúc đó đã được Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz khắc ghi vào ngày 2/1/1966 trong bài phát biểu nhân dịp kỷ niệm 7 năm thắng lợi của cách mạng Cuba, trước các đại biểu dự Hội nghị đoàn kết nhân dân Á-Phi-Mỹ Latinh lần thứ nhất họp tại La Habana và trước hàng trăm nghìn người dân Cuba tập trung tại Quảng trường Cách mạng, Tổng Tư lệnh Fidel Castro bày tỏ: “Vì Việt Nam chúng ta không chỉ sẵn sàng tặng cả đường và cả máu của chúng ta. Điều đó còn quý giá hơn rất nhiều”. Với lời khẳng định đó, một mốc son không thể phai mờ về tình nghĩa anh em thuỷ chung giữa hai dân tộc đã được ghi mãi cho tới sau này”.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa Cuba nêu rõ trong những hoàn cảnh khó khăn, hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước chưa bao giờ thất bại trong các cam kết đoàn kết, đã hợp tác, chia sẻ những nỗ lực trong mọi lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, khoa học, xã hội, văn hóa...
Tại chương trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng và Bộ trưởng Alpidio Alonso Grau cùng bày tỏ tin tưởng quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện anh em Việt Nam - Cuba sẽ không ngừng được củng cố, thúc đẩy và phát triển.
Chương trình nghệ thuật mang tựa đề “Việt Nam-Cuba những dấu ấn lịch sử” với màn mở đầu là bài hát “Chào Việt Nam”; các tiết mục văn hóa - nghệ thuật đặc sắc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại do nghệ sĩ hai nước cùng biểu diễn đã mang đến cho người xem những hình ảnh đặc trưng về đất nước, con người Việt Nam cũng như những nét tương đồng đáng quý trong văn hóa giữa hai dân tộc, trở thành cầu nối để hai nước tiếp tục thúc đẩy giao lưu, hợp tác và tăng cường tinh thần đoàn kết; vun đắp, phát triển tình hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng giữa nhân dân hai nước trong thời gian tới./.