Điêu khắc trên da là môn nghệ thuật sử dụng các công cụ và kỹ thuật phức tạp để tạo nên những hình khối nổi trên bề mặt da, sau đó lên màu, cho ra đời những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Các sản phẩm bằng da vốn có độ bền và thời gian sử dụng lâu dài, nay còn được trang trí bởi nhiều họa tiết trong điêu khắc, trở thành sự lựa chọn của nhiều khách hàng, đặc biệt là giới trẻ.
Để làm ra được những sản phẩm điêu khắc bằng tay tinh xảo, người nghệ nhân phải thực hiện nhiều công đoạn khác nhau, chi tiết và kỹ lưỡng. Người làm phải dùng dao rạch lên tấm da theo hình vẽ đã chuẩn bị, rồi dùng con dao nhỏ và sắc lạng bớt phần mặt trên trong một số chi tiết, nhằm làm nổi bật hình cần khắc, tạo thành một bức tranh sống động và sắc nét. Tất cả được thực hiện thủ công một cách tỉ mỉ đến từng đường viền, đường bo góc cạnh.
Muốn có được sản phẩm đảm bảo yếu tố về ứng dụng và thẩm mỹ, điều đầu tiên cần lưu ý đó là lựa chọn loại da thuộc phù hợp, có độ bền cao. Bởi lẽ, nhìn đẹp và vừa ý khách hàng thôi thì chưa đủ, các sản phẩm như túi xách hay ví da phải thật sự bền và chịu được sự khắc nghiệt khi tiếp xúc với ánh nắng hoặc mưa.
Khi bắt đầu điêu khắc sẽ dùng nước thấm nhẹ cho mềm bề mặt da rồi dùng dụng cụ chuyên dụng cắt tách nét thành những hình họa tiết muốn chạm khắc, sau đó tạo thứ tự các nét từ cao xuống thấp, tạo khối cho các họa tiết có hồn và hong gió cho khô sản phẩm. Không dừng ở đó, nghệ nhân điêu khắc còn phải hoàn thiện bề mặt và ráp vào sản phẩm hoàn chỉnh.
Tiếp theo là bước lên màu. Giai đoạn nhuộm màu lên da và tạo nên một bức tranh điêu khắc đẹp không hề đơn giản. Muốn tác phẩm khi hoàn thiện có được màu ưng ý, người điêu khắc phải mày mò, nghiên cứu. Nghe qua thì không khó nhưng khi bắt tay vào môn nghệ thuật này mới biết, nếu không khéo léo, cẩn thận và tỉ mỉ sẽ không thể hoàn thành được một sản phẩm đẹp mắt và có hồn.
Để hoàn thành một sản phẩm đơn giản cần khoảng 3 – 4 ngày, những họa tiết cần độ chính xác đến từng milimet như khi điêu khắc trên giày thường mất khoảng 10 – 15 ngày. Ngoài nhu cầu của người sử dụng, các sản phẩm làm bằng da còn mang giá trị to lớn về tinh thần. Đằng sau mỗi hoạ tiết điêu khắc trang trí đều được gửi gắm một câu chuyện riêng. Người cầu bình an và mong về cuộc sống an nhiên, tâm tịnh thì có xu hướng lựa chọn sản phẩm điêu khắc cổ điển như hình hoa sen, mây trời hoặc đình, chùa; giới trẻ thích điêu khắc nhân vật hoạt hình hoặc chân dung…/.
Để làm ra được những sản phẩm điêu khắc bằng tay tinh xảo, người nghệ nhân phải thực hiện nhiều công đoạn khác nhau, chi tiết và kỹ lưỡng. Người làm phải dùng dao rạch lên tấm da theo hình vẽ đã chuẩn bị, rồi dùng con dao nhỏ và sắc lạng bớt phần mặt trên trong một số chi tiết, nhằm làm nổi bật hình cần khắc, tạo thành một bức tranh sống động và sắc nét. Tất cả được thực hiện thủ công một cách tỉ mỉ đến từng đường viền, đường bo góc cạnh.
 Xưởng điêu khắc và tạo hình sản phẩm da của nghệ nhân Dương Minh Tuấn.  Để chạm khắc người nghệ nhân phải chọn chất liệu da tốt.  Tùy từng hình chạm và sở thích của khách hàng, người nghệ nhân sẽ chọn những loại da phù hợp và có độ bền cao.  Bộ dụng cụ với những cây chạm khắc chuyên dụng cho công việc điêu khắc trên da.  Công đoạn lên màu là công đoạn cuối cùng cho những sản phẩm cần màu sắc.  Hiện nay nghệ thuật điêu khắc trên da rất được các bạn trẻ ưa chuộng vì có tính thẩm mỹ và ứng dụng cao. |
Muốn có được sản phẩm đảm bảo yếu tố về ứng dụng và thẩm mỹ, điều đầu tiên cần lưu ý đó là lựa chọn loại da thuộc phù hợp, có độ bền cao. Bởi lẽ, nhìn đẹp và vừa ý khách hàng thôi thì chưa đủ, các sản phẩm như túi xách hay ví da phải thật sự bền và chịu được sự khắc nghiệt khi tiếp xúc với ánh nắng hoặc mưa.
Khi bắt đầu điêu khắc sẽ dùng nước thấm nhẹ cho mềm bề mặt da rồi dùng dụng cụ chuyên dụng cắt tách nét thành những hình họa tiết muốn chạm khắc, sau đó tạo thứ tự các nét từ cao xuống thấp, tạo khối cho các họa tiết có hồn và hong gió cho khô sản phẩm. Không dừng ở đó, nghệ nhân điêu khắc còn phải hoàn thiện bề mặt và ráp vào sản phẩm hoàn chỉnh.
Tiếp theo là bước lên màu. Giai đoạn nhuộm màu lên da và tạo nên một bức tranh điêu khắc đẹp không hề đơn giản. Muốn tác phẩm khi hoàn thiện có được màu ưng ý, người điêu khắc phải mày mò, nghiên cứu. Nghe qua thì không khó nhưng khi bắt tay vào môn nghệ thuật này mới biết, nếu không khéo léo, cẩn thận và tỉ mỉ sẽ không thể hoàn thành được một sản phẩm đẹp mắt và có hồn.
Để hoàn thành một sản phẩm đơn giản cần khoảng 3 – 4 ngày, những họa tiết cần độ chính xác đến từng milimet như khi điêu khắc trên giày thường mất khoảng 10 – 15 ngày. Ngoài nhu cầu của người sử dụng, các sản phẩm làm bằng da còn mang giá trị to lớn về tinh thần. Đằng sau mỗi hoạ tiết điêu khắc trang trí đều được gửi gắm một câu chuyện riêng. Người cầu bình an và mong về cuộc sống an nhiên, tâm tịnh thì có xu hướng lựa chọn sản phẩm điêu khắc cổ điển như hình hoa sen, mây trời hoặc đình, chùa; giới trẻ thích điêu khắc nhân vật hoạt hình hoặc chân dung…/.
Một số sản phẩm điêu khắc trên da có họa tiết tinh xảo và màu sắc ấn tượng:         |
Bài và ảnh: Nguyễn Luân
