Mỗi khi đến với những bản làng văn hóa các dân tộc tại huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, du khách không thể không ghé thăm xưởng dệt Thổ cẩm Hoa Ban tại xã Nà Pòn, bản Lác. Đây là địa điểm trải nghiệm để du khách tìm hiểu về dệt lụa thổ cẩm truyền thống của người dân địa phương đồng thời tham quan showroom trưng bày sản phẩm cạnh cơ sở sản xuất.
Xưởng dệt thổ cẩm Hoa Ban được thành lập và phát triển từ năm 2008, sản phẩm ở đây được làm thủ công truyền thống với nguyên liệu là những cây trồng thiên nhiên bản địa. Chị Vi Thị Thuận- nghệ nhân người dân tộc Thái là quản lý của cơ sở sản xuất dệt thổ cẩm Hoa Ban cho biết: đội thợ của Hoa Ban vững tay nghề và tâm huyết với công việc. Một số chị em đã tích cực học thêm tiếng Anh để có thể giới thiệu đến du khách nước ngoài nét độc đáo của sản phẩm thổ cẩm cũng như tái hiện quy trình làm ra sản phẩm. Hoa Ban hiện có hơn 30 dòng sản phẩm như: túi xách, quần áo, khăn, ví, gối, dép, các con thú xinh xắn…., hoạ tiết cầu kỳ, tinh xảo mang đậm nét văn hóa của người dân tộc Thái, Mường...
Bản Lác, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình là một trong những địa danh du lịch khám phá
với những sắc màu văn hóa của vùng cao trong đó có xưởng dệt Thổ cẩm Hoa Ban.
Các loại cỏ cây được bà con dân tộc hái từ rừng về rồi chế thành màu nhuộm vải.
Du khách nước ngoài được tận mắt nhìn thấy các nguyên liệu lá rừng phơi khô để làm thành màu nhuộm vải.
Nghệ là một trong những nguyên liệu dùng để nhuộm màu cho vải.
Thân cây lanh được phơi khô dùng làm nguyên liệu dệt thành vải.
Anh Văn Sơn, điều phối viên của xưởng dệt Hoa Ban giới thiệu cho du khách nước ngoài công dụng củ nghệ được dùng làm thuốc nhuộm vải.
Xưởng dệt thổ cẩm Hoa Ban quy tụ nhiều người thợ có kinh nghiệm lâu năm.
Những chị em phụ nữ của xưởng dệt rất yêu nghề và miệt mài với công việc.
Những khung cửi truyền thống của người dân tộc Mường, Dao, Thái.
Hoàn thiện chi tiết may trên sản phẩm dệt lụa.
Niềm vui của du khách nước ngoài khi trải nghiệm nhuộm vải. Ảnh: Tư liệu
Trải nghiệm dệt bên khung cửi. Ảnh: Tư liệu |
Đặc biệt Hoa Ban được Tổ chức Phi chính phủ KIBV của Thụy Sĩ chọn là một trong những địa chỉ để đầu tư, bảo tồn và phát triển nghề duyệt truyền thống kết hợp với du lịch tại địa phương. Các sản phẩm do Hoa Ban sản xuất đã được xuất khẩu sang Thụy Sĩ. Showroom của Hoa Ban luôn thu hút đông du khách quốc tế đến tham quan, mua sắm. Nhiều gia đình nước ngoài đã tới đây và cho con em họ trải nghiệm làm sản phẩm tại xưởng dệt như dệt cửi, thêu, may, vẽ mẫu. Nghệ nhân Vi Thị Thuận mong muốn sẽ mở rộng cơ sở sản xuất để xuất khẩu và mang đến công việc cho những hoàn cảnh kém may mắn tại Mai Châu để họ có cuộc sống tốt hơn. Chị Thuận cũng vừa được vinh danh là một trong 20 tấm gương điển hình tiêu biểu trong việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh năm 2019.
Dịch vụ homestay của Hoa Ban là một điểm lưu trú hấp dẫn, thu hút du khách. Anh Dubin Quốc tịch Pháp cùng vợ con đã đến du lịch Việt Nam và dành nhiều ngày ở tại Hoa Ban để trải nghiệm nghề dệt thổ cẩm. Anh cho biết rất thích nghề dệt thổ cẩm và cuộc sống yên bình trong lành nơi bản làng của bà con dân tộc nơi đây. Anh đã mua nhiều sản phẩm về làm quà tặng cho bạn bè ở Pháp.
Các sản phẩm thổ cẩm truyền thống được tạo thành những con thú bông dễ thương.
Những con chim cánh cụt với hoa văn đẹp, ấn tượng.
Các sản phẩm túi, vỏ gối thổ cẩm.
Các loại khăn thổ cẩm.
Một căn phòng nghỉ dành cho du khách đến với Mai Châu sử dụng sản phẩm của xưởng dệt thổ cẩm Hoa Ban.
Du khách chọn lựa sản phẩm tại Showroom của xưởng dệt thổ cẩm Hoa Ban. |
Bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm gắn với du lịch bản địa là một trong những chủ trương chiến lược của tỉnh Hòa Bình trong nhiều năm gần đây. Dệt thổ cẩm Hoa Ban tại bản Lác còn là mái nhà tình thương của những phụ nữ khuyết tật. Hoa Ban đã được tỉnh Hòa Bình tặng giấy khen vì có nhiều đóng góp cho cộng đồng gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của tỉnh nhà. Với 50 lao động chính và nhiều lao động theo đơn mùa vụ có thu nhập 3 đến 5 triệu một người một tháng, dệt thổ cẩm Hoa Ban nỗ lực để có doanh số 150 triệu một năm, tăng trưởng 20% trong năm 2020. Những sản phẩm của xưởng dệt thổ cẩm Hoa Ban đã tham gia trình diễn tại nhiều quốc gia như Lào và Thái Lan. Mỗi tuần tại đây đón rất nhiều đoàn khách quốc đến tham quan và trải nghiệm.
Tiếng thoi đưa dệt lụa hàng ngày vẫn vang lên tại Hoa Ban để cho ra đời những sản phẩm dệt thủ công nhiều màu sắc. Đó không chỉ là tinh hoa của nghề Việt mà còn là hơi thở cuộc sống của vùng cao Mai Châu, Hòa Bình./.
Bài: Bích Vân
Ảnh: Thanh Giang - Tư liệu