Mới đây, trong một lần về Huế, tôi được xem các võ sinh của võ đường Bạch Hổ, do võ sư Lê Văn Tuyến làm chưởng môn, biểu diễn một loại binh khí rất lạ, đó là thiết xoa, một loại binh khí bằng đồng, có hình đĩa tròn, trông giống như cặp chũm chọe, một loại nhạc cụ truyền thống.

Theo võ sư Lê Văn Tuyến, thiết xoa chính là loại binh khí được phát triển từ chũm chọe (người Huế gọi là 'xập xõa" hoặc "xoa"). Bài binh khí này do chính ông sáng tạo nên sau mấy chục năm lăn lộn theo đòi nghiệp võ.

Bài binh khí này có những đặc điểm khá lạ, nó vừa giống như một thứ nhạc cụ, lại vừa là thứ vũ khí cực kỳ sắc bén và lợi hại. Thiết xoa được làm bằng đồng, gồm một cặp hình đĩa tròn, khi cần có thể vỗ mạnh vào nhau tạo nên âm thanh chói tai, nên có thể dùng trấn áp được tinh thần của đối phương. Viền cạnh của thiết xoa rất sắc, ngoài ra còn có dạng biến thể hình răng cưa nên tính sát thương rất cao. Là binh khí có hình đĩa tròn, nhỏ gọn, mỗi tay sử dụng một chiếc nên tính linh hoạt trong chiến đấu rất cao, khi cần có thể dùng để tấn công, lúc bị đối phương phản đòn lại có thể dùng để phòng thủ rất kín đáo và hiệu quả.

Hôm ấy, dưới chân tường thành cổ, bài binh khí thiết xoa do các đệ tử của võ Lê văn Tuyến trình diễn đã thu hút sự chú ý đặc biệt của người xem. Dưới sự phối hợp trình diễn nhịp nhàng của các võ sinh, những cặp thiết xoa lướt đi loang loáng dưới ánh nắng vàng, tiến thủ nhịp nhàng, lúc cương lúc nhu, biến hóa khôn lường.

Được biết, đây là loại binh khí đặc dị của riêng võ phái Bạch Hổ. Mặc dù không phải loại binh khí cổ nhưng dưới sự sáng tạo của võ sư Lê Văn Tuyến, thiết xoa không chỉ đã tạo nên một nét sở trường riêng cho võ phái Bạch Hổ, mà còn góp phần làm giàu thêm cho kho tàng võ học vốn đã mênh mông như biển cả của nền võ học truyền thống Việt Nam.

Dưới đây là những hình ảnh về loại binh khí độc đáo này qua phần trình diễn của các võ sinh môn phái Bạch Hổ ở Huế:

Bài, ảnh: Trần Thanh Giang