Hội thảo cấp cao "Chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn tốt nhất trong việc thu thập chứng cứ điện tử trong điều tra tiền điện tử và rửa tiền". Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN
Tại phiên thảo luận, các đại biểu nhất trí rằng, tiền điện tử mang lại nhiều lợi ích hợp pháp cho nền kinh tế số, nhưng cũng đang bị tội phạm mạng lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như buôn bán ma túy, rửa tiền hay tài trợ khủng bố. Việc thu thập bằng chứng kỹ thuật số và tiền điện tử đang đặt ra thách thức mới đối với lực lượng thực thi pháp luật toàn cầu, đòi hỏi khung pháp lý thống nhất để điều tra, phong tỏa và tịch thu tài sản hiệu quả. Chính vì vậy, Công ước Liên hợp quốc được kỳ vọng sẽ góp phần hài hòa hóa luật pháp, thiết lập chuẩn mực quốc tế và mạng lưới hợp tác 24/7 nhằm hỗ trợ các quốc gia trong công tác điều tra tội phạm mạng.
Từ góc độ khu vực tư nhân, ông Jarek Jakubczak, Trưởng bộ phận Đào tạo Thực thi tại Sàn giao dịch Binance cho rằng, hầu hết các cuộc điều tra xuyên biên giới hiện nay đều cần đến sự hợp tác chặt chẽ với doanh nghiệp công nghệ và sàn giao dịch điện tử.
Theo ông Jarek Jakubczak, phần lớn các cuộc điều tra xuyên biên giới, một tỷ lệ rất lớn trong đó liên quan đến việc hợp tác chặt chẽ với khu vực tư nhân. Trong nhiều năm điều tra tội phạm, tôi chưa từng gặp vụ án nào không liên quan đến dữ liệu từ các ngành công nghiệp tư nhân. Ngoài ra, điều tra xuyên biên giới cũng là vấn đề khó khăn đối với các cơ quan thực thi pháp luật. Đã có nhiều người từ bỏ theo đuổi vụ án khi phát hiện nghi phạm đang cư trú ở khu vực pháp lý khác. Vì vậy, việc Công ước đề cập đến tăng cường hợp tác với khu vực này là một điều hoàn toàn cần thiết để phát hiện tội phạm mạng.
Trong bối cảnh không gian mạng ngày càng phức tạp hơn, việc tăng cường hợp tác quốc tế - đặc biệt giữa cơ quan công quyền và khu vực tư nhân sẽ là chìa khóa để thực thi hiệu quả Công ước chống tội phạm mạng, bảo vệ không gian số an toàn, lành mạnh và minh bạch hơn cho toàn cầu.
Cũng tại phiên thảo luận, thông tin về công tác phòng chống rửa tiền ở Việt Nam, đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết: Trong năm 2024, Cục Phòng chống rửa tiền – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã rà soát hơn 400 giao dịch nghi vấn liên quan đến tài sản mã hóa, phối hợp các cơ quan chức năng xác minh, xử lý theo quy định. Ngày 14/6/2025, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, văn bản pháp luật đầu tiên điều chỉnh toàn diện lĩnh vực công nghệ số. Tiếp đó, ngày 9/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/NQ-CP về việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa, tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho việc quản lý thị trường tài sản số tại Việt Nam.
Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ tiếp tục chủ trì thu thập, phân tích và trao đổi thông tin về giao dịch đáng ngờ; xây dựng nền tảng kỹ thuật, tăng cường hợp tác trong nước và quốc tế, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật./.