Những năm gần đây bánh thạch 3D là một sản phẩm rất phổ biến với người dân Việt Nam. Người đã miệt mài tạo hình và lan tỏa tình yêu làm những chiếc bánh nở hoa này tại Hà Nội là nghệ nhân Nguyễn Minh Phượng. Chị đã tạo dựng một cộng đồng chung đam mê làm bánh và phát triển nghệ thuật làm bánh thạch 3D như một nét đẹp văn hóa tô điểm cho cuộc sống.

Chị Nguyễn Minh Phượng vốn xuất thân là một họa sĩ, sự khéo léo và tố chất của một người làm mỹ thuật chính là nền tảng để đưa chị tới thành công trong nghề làm bánh hoa (hay còn gọi là bánh thạch 3D). Sau 20 năm mở cửa hàng thời trang áo cưới, chụp ảnh nghệ thuật, năm 2015, chị Phượng rẽ ngang sang nghề làm bánh từ một cơ duyên khi chị tham gia khóa học làm bánh thạch 3D của nghệ nhân Thơm Bùi một Việt Kiều từ Úc về Việt Nam giảng dạy. Hình ảnh thế giới hoa đượm mùi hương đồng gió nội tạo hình trên từng chiếc bánh cuốn hút chị và chị nhận thấy đây chính là lĩnh vực tiềm năng mà năng lượng sáng tạo là không giới hạn.

Ra quyết định rất nhanh, chị đã dành toàn bộ thời gian học nghề làm bánh thạch và trở thành một chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực này. Chị Minh Phượng và chị Liên Nguyễn là hai chuyên gia tại Hà Nội đã nghiên cứu ra công thức thành phần bột rau câu 3D Hà Nội. Sản phẩm hiện nay đang được Công ty Cổ phần Hóa chất thực phẩm Châu Á sản xuất độc quyền để cung cấp nguyên liệu chế biến thạch rau câu, nền bánh thạch 3D cho thị trường làm bánh thạch tại Việt Nam.

Nhóm nghệ nhân Hoa Bánh (Bánh thạch 3D) đang say mê tạo hình bánh thạch với từ các loại hoa của Việt Nam. Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Nhóm nghệ nhân bánh thạch 3D trao đổi những cách thức để làm nên hương sắc cho bánh thạch. Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Màu sắc của những cánh hoa được chiết xuất từ các loại quả, rau có sẵn trong đời sống Việt. Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Nguyên liệu để làm nên sự rực rỡ của bánh thạch 3D đều là những củ, quả có màu sắc rực rỡ như: cà chua, cam, xoài , chanh leo…và nước cốt dừa. Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Lên màu cho hoa cúc. Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Rất nhiều chiếc bánh thạch 3D đã hoàn thiện xong mang chủ đề mùa xuân với Bánh thạch hoa cúc, hoa hồng, hoa bưởi, hoa hướng dương… Ảnh: Trần Thanh Giang/VNP Chiếc bánh thạch 3D kỷ lục Việt Nam được làm với sự tham gia của 9 nghệ nhân đã ghi dấu ấn kỷ lục trong sự kiện “ Ngày của mẹ”. Ảnh: Tư liệu do nhân vật cung cấp

Điều ấn tượng tạo nên phong cách trong các sản phẩm bánh thạch hoa 3D của chị Minh Phượng là bánh được làm hoàn toàn thủ công, từ cách pha màu, tạo màu hoa cho bánh đều được chị tận dụng những màu của hoa quả tự nhiên. Chị Phượng cho biết: "Việt Nam là đất nước của nông nghiệp và cây trái bốn mùa, đó là nguồn màu sắc dồi dào để làm nên sắc màu cho những bông hoa thạch. Có bao nhiêu loài hoa thì người nghệ nhân đều có thể tạo nên bấy nhiêu chiếc bánh hoa. Bánh hoa không chỉ thấm đẫm nét đẹp văn hóa dân gian mà còn mang trong đó hi vọng về một cuộc sống êm đềm, ngọt ngào cho mọi người."

Năm 2018, chị Minh Phượng cùng 9 nghệ nhân thạch 3D đã thành công với chiếc bánh kỷ lục làm từ thạch rau câu trong ngày hội “Ngày của mẹ”. Chiếc bánh với kích thước khổng lồ dài 1m x 1.8m kết cành hoa mẫu đơn tượng trưng cho tình mẫu tử. Đặc biệt hơn là 9 nghệ nhân cùng tạo hình bánh nên đã tạo ra kỷ lục lần đầu tiên tại Việt Nam có một chiếc bánh thạch rau câu lớn đến vậy.

Để lan tỏa thương hiệu Hoa Bánh (bánh thạch 3D) trong cộng đồng, chị Minh Phượng đã mở nhiều lớp học đào tạo học viên. Trong 5 năm, chị đã mở hàng trăm lớp học hướng dẫn làm bánh thạch 3D tại Việt Nam. Nhiều học trò của chị sau này đã thành công mở nhiều tiệm bánh tại Hà Nội. Chị Minh Phượng đã mang bánh hoa giới thiệu tại thị trường Singapore, Thái Lan, Malaixia và tổ chức nhiều lớp học tại đó thu hút nhiều bạn trẻ tham gia. Bánh thạch 3D Việt Nam từ đó đã lan tỏa vang xa và được bạn bè quốc tế rất yêu thích. Chị Minh Phượng đã được mời làm giám khảo cuộc thi Bánh nghệ thuật quốc tế tại Đài Loan năm 2011 và nhiều cuộc thi làm bánh tại Việt Nam

Bánh thạch 3D không chỉ là nghệ thuật mà còn là tinh hoa ẩm thực Việt Nam với hương vị thiên nhiên và sự tạo hình đẹp mắt. Từ đây người nghệ nhân kết hợp tạo hình hoa với các con vật quen thuộc trong đời sống rồi đưa các họa tiết dân gian vào trong từng tác phẩm. Cách làm bánh thạch rất đơn giản nhưng tạo hình lại cực khó. Bột rau câu đun lên tạo thành thạch, đổ vào khuôn bánh rồi với một chiếc kim y tế và một chiếc kim thiết kế, từng chi tiết của bông hoa, hình vật được người làm bánh khéo léo tạo nên. 

Bánh thạch hoàn toàn làm thủ công nên những ai đam mê nghề đều có thể làm bánh tại không gian nhà mình. Với sự hỗ trợ của công nghệ, bánh thạch được bán online và được cộng đồng rất yêu thích. Mỗi năm chị Minh Phượng bán ra thị trường từ 5000 bánh đến 10.000 bánh tùy theo đơn đặt hàng. Chị cũng đang nỗ lực để đào tạo được nhiều học viên hơn từ đó hình thành cộng đồng người say mê làm bánh thạch, cùng đưa thương hiệu Bánh thạch 3D Việt Nam được biết đến rộng rãi./.

Một số mẫu bánh thạch 3D đẹp mắt:

 

Bài: Bích Vân, ảnh: Thanh Giang, Tư liệu