Bảo tàng Côn Đảo lưu giữ gần 2.000 tài liệu, hiện vật quý về lịch sử đấu tranh kiên cường của các chiến sĩ cách mạng Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Bảo tàng là địa chỉ “đỏ” dành cho du khách trong chuyến tham quan, du lịch về nguồn tại Côn Đảo (Bà Rịa-Vũng Tàu).

Bảo tàng Côn Đảo được xây dựng trên diện tích hơn 3.500m² với không gian trưng bày rộng 1.700m² được chia theo 4 chủ đề: Côn Đảo - thiên nhiên con người; Địa ngục trần gian; Trận tuyến và trường học; Côn Đảo ngày nay. Đến tham quan, du khách sẽ được tận mắt chứng kiến những hình ảnh, chân dung các chiến sĩ tù chính trị ở Côn Đảo bị giam cầm trong một chế độ nhà tù vô cùng hà khắc, vượt ngoài sức tưởng tượng của con người.

Sa bàn về hệ thống Nhà tù Côn Đảo được xây dựng từ thời Pháp thuộc. Biểu tượng bầu trời hòa bình tái hiện trong Bảo tàng Côn Đảo. Góc trưng bày hình ảnh, tài liệu về những Đảng viên thuộc Chi bộ Lê Hồng Phong được thành lập trong Nhà tù Côn Đảo. Các chiến sĩ cách mạng Việt Nam bị giam cầm, tù đày tại Côn Đảo giai đoạn 1930-1945. Chân dung những nữ tù chính trị từng bị giam cầm tại Nhà tù Côn Đảo. Tranh vẽ của người tù về nỗi thống khổ tại “địa ngục trần gian” Côn Đảo. Tái hiện hình ảnh xe goòng và những người tù nhân đập đá ở Côn Lôn (tên cũ Côn Đảo). Tù nhân cách mạng được đánh số khắc trên bức tường tại Bảo tàng Côn Đảo. Những hiện vật dùng để tra tấn tù nhân được trưng bày tại Bảo tàng Côn Đảo. Góc trưng bày tái hiện hình ảnh tra tấn tù nhân tại Nhà tù Côn Đảo. Không gian trưng bày khoa học, logic trong Bảo tàng Côn Đảo. Du khách tham quan, tìm hiểu về truyền thống đấu tranh của Cách mạng Việt Nam ở Côn Đảo.

Côn Đảo là nơi chứng kiến nhiều chiến sĩ cộng sản yêu nước ngã xuống cho mục tiêu độc lập tự do, giải phóng dân tộc. Bảo tàng Côn Đảo hiện lưu giữ các tư liệu bản án tử hình nhiều chiến sĩ cộng sản. Trong đó có bản án tử hình nữ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, liệt sĩ Võ Thị Sáu, người con gái Đất Đỏ đã hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ.

Bên cạnh các hiện vật khối, Bảo tàng trưng bày các hình ảnh, tài liệu, tư liệu giấy theo cách thiết kế mới để người xem tự so sánh 2 giai đoạn khác nhau của Nhà tù Côn Đảo. Nếu như ở thời kỳ thực dân Pháp, những người tù bị tra tấn theo kiểu trung cổ, bị lao động khổ sai thì ở thời kỳ chống Mỹ, người tù không chỉ bị tra tấn, đánh đập, mà còn bị đàn áp tâm lý. Tuy nhiên, thời kỳ này, người tù đã có nhiều hoạt động tuyên truyền lý tưởng cộng sản, lòng kiên trung với cách mạng; sáng tác báo, tạp chí, tập san để khẳng định nghị lực, ý chí của mình.

Với không gian trưng bày đầy đủ và sống động, tái hiện khá toàn diện về mảnh đất Côn Đảo, Bảo tàng là một sản phẩm văn hóa độc đáo, hấp dẫn, góp phần tạo thành chuỗi du lịch đa dạng, phong phú phục vụ du khách trong và ngoài nước khi đến với Côn Đảo./.

Trưng bày các tiêu bản trong hệ sinh thái Vườn quốc gia Côn Đảo. Hệ sinh thái biển đa dạng, phong phú ở vùng biển Côn Đảo được tái hiện trong Bảo tàng. Góc trưng bày hiện vật khảo cổ học tại Côn Đảo.

 

Bài & ảnh: Nguyễn Vũ Thành Đạt