នាថ្ងៃទី ២៤ ខែតុលា វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវដែនសមុទ្រម៉ាឡេស៊ី បានរួមសហការជាមួយស្ថានទូតជប៉ុននិងឧត្តមស្នងការអូស្ត្រាលីប្រចាំគូឡាឡាំពួ បានរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីមហាសមុទ្រឥណ្ឌូ - ប៉ាស៊ីហ្វិក ក្រោមប្រធានបទ “ស្ថានការថ្មីនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែនសមុទ្រ”  ដោយមានការចូលរួមពីអ្នកជំនាញជាច្រើនមកពីវៀតណាម ជប៉ុន អូស្រ្តាលី សហរដ្ឋអាមេរិក សឹង្ហបូរី ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។
 

ទិដ្ឋភាពនៃសន្និសីទ 

ក្នុងសន្និសីទនេះ ប្រតិភូនៃប្រទេសជាច្រើនបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភអំពីបម្រែបម្រួលយ៉ាងស្មុគ្រស្មាញនាពេលថ្មីៗនេះ នៅសមុទ្រខាងកើត ព្រមទាំងបានបញ្ជាក់ជាថ្មីនូវសារៈសំខាន់របស់សមុទ្រខាងកើត ក៏ដូចជាការគោរពតាមច្បាប់អន្តរជាតិក្នុងការដោះស្រាយភាពតានតឹងនៅសមុទ្រខាងកើត។

យោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកបណ្ឌិត To Anh Tuan នាយករងវិទ្យាស្ថានសមុទ្រខាងកើតនៃបណ្ឌិតសភាការទូតវៀតណាមថា ក្នុងចំណោមបញ្ហាសមុទ្រ នៅសមុទ្រឥណ្ឌូ - ប៉ាស៊ីហ្វិកនោះ ជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើត បង្កការ​គំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតទៅលើសន្តិភាពនិងសន្តិសុខក្នុងតំបន់។ មូលហេតុដំបូងគឺថា ថ្វីត្បិតតែប្រ ទេសចិនជាសមាជិកនៃអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២ (UNCLOS) ក៏ដោយ  ប៉ុន្តែ ចិនខ្លួនឯងនេះហើយ ដែលមិនគោរពតាមកាតព្វកិច្ចស្របច្បាប់នៅក្រោម UNCLOS និងភ្នាល់ជាមួយតម្លៃរបស់ UNCLOS។ លើសពីនេះទៅទៀត សន្តិសុខសមុទ្រខាងកើតគឺប៉ះពាល់ទាំងសន្តិសុខមហាសមុទ្រឥណ្ឌានិងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកទៀតផង។

លោកបណ្ឌិត To Anh Tuan បានចាត់ទុកថា ក្នុងករណីដែលក្រមប្រតិបត្តិសម្រាប់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (COC) ត្រូវបានអនុម័តនោះ នឹងជាជំហានមួយ ក្នុងការកសាងទំនុកចិត្តនិងលើកកម្ពស់បរិយាកាសសន្តិភាពនិងស្ថេរភាពនៅក្នុងតំបន់។ ប៉ុន្តែ COC មិនមានចេតនាដោះស្រាយជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើតទេ ពោលគឺដើម្បីកំណត់បទបញ្ញត្តិនៃប្រព្រឹត្ដរបស់ភាគីនានាយ៉ាងដូចម្តេចតែប៉ុណ្ណោះ។ លោក To Anh Tuan បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដើម្បីដោះស្រាយជំលោះនៅសមុទ្រខាងកើត ចាំបាច់ត្រូវប្រើវិធានការដោយសន្តិវិធី ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងនោះមាន UNCLOS ដោយគិតគូរពីផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់ភាគីពាក់ព័ន្ធផងដែរ៕

តាម VOV5 - វិទ្យុសម្លេងវៀតណាម