វប្បធម៌ ទៅកាន់វត្តអារាមដើម្បីសិក្សាអក្សរខ្មែរ 29/05/2017 មិនត្រឹមជាទីកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់បូជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ វត្តអារាមខ្មែរណាមបូ នៅបានប្រៀបដូចជាសាលាមួយ ជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ។ ជាពិសេស ១៣៦វត្តខ្មែរនៅខេត្តត្រាវិញ នៅរដូវវិស្សមកាលបែរជាកុះករជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស។ តាមពុទ្ធដិកានៃព្រះចៅអធិការ ថាច់ញ៉ឹកគងនៅវត្តស្វាយសៀមថ្មី (ស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ) ប្រពៃណីបង្រៀនអក្សរនៅតាមវត្តអារាមខ្មែរ មានតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ ស្ទើតែគ្រប់វត្តអារាមទាំងអស់នៅខេត្តត្រាវិញ សុទ្ធតែបើកថ្នាក់បង្រៀន។ អ្នកស្រុកនៅក្នុងតំបន់សុទ្ធតែអាចទៅកាន់វត្តសិក្សារៀនសូត្រ មិនបែងចែកអាយុ ជនជាតិ ហើយច្រើនបំផុតគឺកុមារា កុមារី ដែលមានអាយុចាប់ពី៦ដល់៧ឆ្នាំ។ ចូលរួមបង្រៀននៅតាមវត្តអារាមក្នុងខេត្តត្រាវិញ មានតែព្រះសង្ឃ។ ក្រៅពីនោះ មានពុទ្ធបរិស័ទស្មគ្រចិត្តចូលរួមកិច្ចការបង្រៀនអក្សរនៅក្នុងវត្តអារាមដែរ។ “ខ្ញុំបានង្រៀនអក្សរខ្មែរជាង៣០ឆ្នាំឲ្យប្អូនៗនៅក្នុងភូមិជិតៗវត្ត។ នៅវត្តនេះ បើកកម្រិតត្រឹមតែបឋមភូមិ បើប្អូនៗសិស្សានុសិស្សចង់រៀនខ្ពស់បន្តថែមទៀត នឹងអាចទៅសិក្សានៅតាមវត្តផ្សេងៗ” លោកតាថាច់រី អ្នកស្មគ្រចិត្តម្នាក់កំពុងបង្រៀននៅវត្តជំនីកស្រុកថ្កូវ ចែករំលែក។ ការសិក្សារៀនសូត្រនៅតាមវត្តអារាម បានចាត់ទុកជាការងារបំពេញកុសលសម្រាប់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសារ ទោះបីមិនទទួលបានប្រាក់ចំណូល ពីប្អូនៗឬវត្តអារាម លោកតាថាច់រី នៅតែខិតខំមមាញឹកឈរបង្រៀនអស់ពេលជាច្រើនកន្លងទៅ។ ក្នុងពេលសិក្សាអក្សរនៅវត្តអារាម ជំនួយឲ្យព្រះសង្ឃ សិស្សានុសិស្សសរសេរនិងបញ្ចេញសំឡេងត្រឹមត្រូវតាមភាសាខ្មែររបស់ជនជាតិខ្លួន។ ក្រៅពីនោះ ពួកគេនៅបានសិក្សាពីធម៌អាថ៌ព្រះពុទ្ធ រួមចំណែករក្សានិងអភិវឌ្ឍន៍អក្សរ ភាសា រក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្លួន។. វត្តអារាមរបស់បងប្អូនជនជាតិខ្មែរបានប្រៀបដូចជាសាលារៀន ដើម្បីរក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌ក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ ស្ថិតនៅក្នុងវត្តពោធិសាលរាជកំពង់ ទាក់ទាញសិស្សានុសិស្ស ព្រះសង្ឃអញ្ជើញនិមន្តមកតាមរៀន។ ព្រះសង្ឃកាន់សៀវភៅសិក្ខុបករណ៍ត្រៀមចូលថ្នាក់។ គ្រូនិងសិស្សក្នុងថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ ធ្វើគារវកិច្ច មុនម៉ោងរៀន។ ថ្នាក់រៀននៅក្នុងវត្តជួយឲ្យអ្នកសិក្សាយល់ដឹងច្បាប់ជាងពីវប្បធម៌ អក្សរ ទំនៀមទម្លាប់នៃជនជាតិខ្មែរ។ គ្រូបង្រៀនថាច់សាង (Thach Sang) មានជាង៧ឆ្នាំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ សព្វថ្ងៃលោកជាបង្រៀននៃសាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ។ សៀវភៅវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃផ្ចិតផ្ចង់រួមគ្នាមើលមេរៀន។ ពេលចូលវត្តសាងផ្នួស ក្រៅពីការសិក្សាធម៌អាថ៌វិន័យព្រះពុទ្ធ ព្រះសង្ឃនៅបានសិក្សាអក្សរ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃនិងប្អូនៗខិតខំរៀនក្រេបយកចំណេះវិជ្ជា។ ព្រះសង្ឃមួយអង្គឈរអានអត្ថបទក្នុងម៉ោងរៀន នៃមុខវិជ្ជាវេយ្យករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃពីរអង្គគង់រំលឹកមេរៀនជាមួយគ្នាក្នុងបរិវេណវត្ត។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ រួមចំណែកធ្វើឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បូនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ ប្អូនថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) (អាយុ២២ឆ្នាំ ស្រុកកូវង៉ាង - Cau Ngang) សព្វថ្ងៃជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យត្រាវិញ កំពុងតែតាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ នៅពេលយប់រាល់សប្តាហ៍។ ហើយសព្វថ្ងៃក៏កំពុងសិក្សាផ្នែកភាសា - វប្បធម៌ - សិល្បៈខ្មែរណាមបូ ទើបថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) ទទួលបានទាំងភាសា វប្បធម៌ វិស័យដែលកំពុងសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ។ រីឯ ឡេធីហ៊ុងឡួ (Le Thi Hong Lua) (អាយុ២០ឆ្នាំ ជនជាតិកិញ - Kinh) តាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ ពីព្រោះ “ប្អូនមករៀននៅវត្តបានប៉ុន្មានខែហើយ ក្រៅពីរៀនអក្សរ ប្អូននៅរៀនពីវប្បធម៌ សីលធម៌ បានលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ព្រះសង្ឃ ក្នុងវត្តបង្ហាត់បង្រៀនអស់ពីចិត្តពីថ្លើម”។ សព្វថ្ងៃខេត្តត្រាវិញមាន ១៣៦/១៤២វត្តខ្មែរ បានរៀបចំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ ចាប់ពីថ្នាក់ទី១ ដល់ថ្នាក់ទី៥ នារដូវវិស្សមកាល ទាក់ទាញប្អូនៗជិត១១ពាន់លាននាក់។ (ប្រភព VOV4) ចូលវត្តរៀនអក្សរ ក្រៅពីការមិនបង់ប្រាក់កាក់មួយពាន់ណា អ្នករៀននៅបានវត្តបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលពេលមកដល់ថ្នាក់រៀន ដូចជាជូនបន្ថែមសៀវភៅពុម្ព - សរសេរ កន្លែងស្នាក់នៅ បម្រុងទាំងការហូបចុក...។ល។ លោកគ្រូថាច់សាង (Thach Sang) បង្រៀនអក្សរខ្មែរ នៅវត្តកំពង់ (ទីក្រុងត្រាវិញ) ឲ្យដឹងថា៖ តាមធម្មតាប្អូនៗរៀនប្រហែល ពី២ទៅដល់៣ខែ គឺអាចនិយាយនិងសរសេរអក្សរខ្មែរកម្រិតមូលដ្ឋាន បើចង់ចេះស្ទាត់ជំនាញគឺត្រូវការរយៈពេលខិតខំសិក្សាពី៦-៧ខែ។ ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ ខេត្តត្រាវិញ បានបង្កើតនិងរៀបចំបង្រៀនវគ្គដំបូងនៅវត្តកំពង់។ សាលារៀបចំបង្រៀននិងរៀននូវមុខវិជ្ជាវប្បធម៌ ទៅតាមកម្មវិធីសិក្សាអប់រំប្រចាំកម្រិតវិទ្យាល័យ និងកម្មវិធីសិក្សាភាសាបាលី ភាសាខ្មែរ ដោយក្រសួងអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាលប្រកាសដំណើរការ។ មកដល់សព្វថ្ងៃ សាលាបានបើកវគ្គសិក្សាបានបីវគ្គ ដោយសរុបមុខវិជ្ជាដែលត្រូវសិក្សាមាន១៦ ក្នុងនោះមាន៦មុខវិជ្ជាចំណុះកម្មវិធីភាសាខ្មែររួមមាន៖ វេយ្យាករណ៍បាលី វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ ប្រែបាលី - ខ្មែរ អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ កំណាព្យខ្មែរ មូលដ្ឋានពុទ្ធសាសនា។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែររួមចំណែកឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមមានភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ សាមណសិស្សនិងសិស្សានុសិស្ស ក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សានៃកម្មវិធីខ្មែរ នឹងបាននាយកសាលាមធ្យមសិក្សា ជូនសញ្ញាបត្រតាមកំណត់។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរ ខេត្តត្រាវិញ សព្វថ្ងៃនៅសហការជាមួយវត្តកំពង់បើកបន្ថែមថ្នាក់សិក្សាអក្សរខ្មែរឥតគិតថ្លៃនៅរដូវវិស្សមកាល ឬពេលយប់ ទាក់ទាញប្អូនៗនៅក្នុងតំបន់មករៀន។ ទាំងអស់គ្នាព្រួតដៃ រក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌នៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ៕ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹន
វប្បធម៌ ទៅកាន់វត្តអារាមដើម្បីសិក្សាអក្សរខ្មែរ 29/05/2017 មិនត្រឹមជាទីកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់បូជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ វត្តអារាមខ្មែរណាមបូ នៅបានប្រៀបដូចជាសាលាមួយ ជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ។ ជាពិសេស ១៣៦វត្តខ្មែរនៅខេត្តត្រាវិញ នៅរដូវវិស្សមកាលបែរជាកុះករជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស។ តាមពុទ្ធដិកានៃព្រះចៅអធិការ ថាច់ញ៉ឹកគងនៅវត្តស្វាយសៀមថ្មី (ស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ) ប្រពៃណីបង្រៀនអក្សរនៅតាមវត្តអារាមខ្មែរ មានតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ ស្ទើតែគ្រប់វត្តអារាមទាំងអស់នៅខេត្តត្រាវិញ សុទ្ធតែបើកថ្នាក់បង្រៀន។ អ្នកស្រុកនៅក្នុងតំបន់សុទ្ធតែអាចទៅកាន់វត្តសិក្សារៀនសូត្រ មិនបែងចែកអាយុ ជនជាតិ ហើយច្រើនបំផុតគឺកុមារា កុមារី ដែលមានអាយុចាប់ពី៦ដល់៧ឆ្នាំ។ ចូលរួមបង្រៀននៅតាមវត្តអារាមក្នុងខេត្តត្រាវិញ មានតែព្រះសង្ឃ។ ក្រៅពីនោះ មានពុទ្ធបរិស័ទស្មគ្រចិត្តចូលរួមកិច្ចការបង្រៀនអក្សរនៅក្នុងវត្តអារាមដែរ។ “ខ្ញុំបានង្រៀនអក្សរខ្មែរជាង៣០ឆ្នាំឲ្យប្អូនៗនៅក្នុងភូមិជិតៗវត្ត។ នៅវត្តនេះ បើកកម្រិតត្រឹមតែបឋមភូមិ បើប្អូនៗសិស្សានុសិស្សចង់រៀនខ្ពស់បន្តថែមទៀត នឹងអាចទៅសិក្សានៅតាមវត្តផ្សេងៗ” លោកតាថាច់រី អ្នកស្មគ្រចិត្តម្នាក់កំពុងបង្រៀននៅវត្តជំនីកស្រុកថ្កូវ ចែករំលែក។ ការសិក្សារៀនសូត្រនៅតាមវត្តអារាម បានចាត់ទុកជាការងារបំពេញកុសលសម្រាប់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសារ ទោះបីមិនទទួលបានប្រាក់ចំណូល ពីប្អូនៗឬវត្តអារាម លោកតាថាច់រី នៅតែខិតខំមមាញឹកឈរបង្រៀនអស់ពេលជាច្រើនកន្លងទៅ។ ក្នុងពេលសិក្សាអក្សរនៅវត្តអារាម ជំនួយឲ្យព្រះសង្ឃ សិស្សានុសិស្សសរសេរនិងបញ្ចេញសំឡេងត្រឹមត្រូវតាមភាសាខ្មែររបស់ជនជាតិខ្លួន។ ក្រៅពីនោះ ពួកគេនៅបានសិក្សាពីធម៌អាថ៌ព្រះពុទ្ធ រួមចំណែករក្សានិងអភិវឌ្ឍន៍អក្សរ ភាសា រក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្លួន។. វត្តអារាមរបស់បងប្អូនជនជាតិខ្មែរបានប្រៀបដូចជាសាលារៀន ដើម្បីរក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌ក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ ស្ថិតនៅក្នុងវត្តពោធិសាលរាជកំពង់ ទាក់ទាញសិស្សានុសិស្ស ព្រះសង្ឃអញ្ជើញនិមន្តមកតាមរៀន។ ព្រះសង្ឃកាន់សៀវភៅសិក្ខុបករណ៍ត្រៀមចូលថ្នាក់។ គ្រូនិងសិស្សក្នុងថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ ធ្វើគារវកិច្ច មុនម៉ោងរៀន។ ថ្នាក់រៀននៅក្នុងវត្តជួយឲ្យអ្នកសិក្សាយល់ដឹងច្បាប់ជាងពីវប្បធម៌ អក្សរ ទំនៀមទម្លាប់នៃជនជាតិខ្មែរ។ គ្រូបង្រៀនថាច់សាង (Thach Sang) មានជាង៧ឆ្នាំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ សព្វថ្ងៃលោកជាបង្រៀននៃសាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ។ សៀវភៅវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃផ្ចិតផ្ចង់រួមគ្នាមើលមេរៀន។ ពេលចូលវត្តសាងផ្នួស ក្រៅពីការសិក្សាធម៌អាថ៌វិន័យព្រះពុទ្ធ ព្រះសង្ឃនៅបានសិក្សាអក្សរ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃនិងប្អូនៗខិតខំរៀនក្រេបយកចំណេះវិជ្ជា។ ព្រះសង្ឃមួយអង្គឈរអានអត្ថបទក្នុងម៉ោងរៀន នៃមុខវិជ្ជាវេយ្យករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃពីរអង្គគង់រំលឹកមេរៀនជាមួយគ្នាក្នុងបរិវេណវត្ត។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ រួមចំណែកធ្វើឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បូនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ ប្អូនថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) (អាយុ២២ឆ្នាំ ស្រុកកូវង៉ាង - Cau Ngang) សព្វថ្ងៃជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យត្រាវិញ កំពុងតែតាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ នៅពេលយប់រាល់សប្តាហ៍។ ហើយសព្វថ្ងៃក៏កំពុងសិក្សាផ្នែកភាសា - វប្បធម៌ - សិល្បៈខ្មែរណាមបូ ទើបថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) ទទួលបានទាំងភាសា វប្បធម៌ វិស័យដែលកំពុងសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ។ រីឯ ឡេធីហ៊ុងឡួ (Le Thi Hong Lua) (អាយុ២០ឆ្នាំ ជនជាតិកិញ - Kinh) តាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ ពីព្រោះ “ប្អូនមករៀននៅវត្តបានប៉ុន្មានខែហើយ ក្រៅពីរៀនអក្សរ ប្អូននៅរៀនពីវប្បធម៌ សីលធម៌ បានលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ព្រះសង្ឃ ក្នុងវត្តបង្ហាត់បង្រៀនអស់ពីចិត្តពីថ្លើម”។ សព្វថ្ងៃខេត្តត្រាវិញមាន ១៣៦/១៤២វត្តខ្មែរ បានរៀបចំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ ចាប់ពីថ្នាក់ទី១ ដល់ថ្នាក់ទី៥ នារដូវវិស្សមកាល ទាក់ទាញប្អូនៗជិត១១ពាន់លាននាក់។ (ប្រភព VOV4) ចូលវត្តរៀនអក្សរ ក្រៅពីការមិនបង់ប្រាក់កាក់មួយពាន់ណា អ្នករៀននៅបានវត្តបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលពេលមកដល់ថ្នាក់រៀន ដូចជាជូនបន្ថែមសៀវភៅពុម្ព - សរសេរ កន្លែងស្នាក់នៅ បម្រុងទាំងការហូបចុក...។ល។ លោកគ្រូថាច់សាង (Thach Sang) បង្រៀនអក្សរខ្មែរ នៅវត្តកំពង់ (ទីក្រុងត្រាវិញ) ឲ្យដឹងថា៖ តាមធម្មតាប្អូនៗរៀនប្រហែល ពី២ទៅដល់៣ខែ គឺអាចនិយាយនិងសរសេរអក្សរខ្មែរកម្រិតមូលដ្ឋាន បើចង់ចេះស្ទាត់ជំនាញគឺត្រូវការរយៈពេលខិតខំសិក្សាពី៦-៧ខែ។ ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ ខេត្តត្រាវិញ បានបង្កើតនិងរៀបចំបង្រៀនវគ្គដំបូងនៅវត្តកំពង់។ សាលារៀបចំបង្រៀននិងរៀននូវមុខវិជ្ជាវប្បធម៌ ទៅតាមកម្មវិធីសិក្សាអប់រំប្រចាំកម្រិតវិទ្យាល័យ និងកម្មវិធីសិក្សាភាសាបាលី ភាសាខ្មែរ ដោយក្រសួងអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាលប្រកាសដំណើរការ។ មកដល់សព្វថ្ងៃ សាលាបានបើកវគ្គសិក្សាបានបីវគ្គ ដោយសរុបមុខវិជ្ជាដែលត្រូវសិក្សាមាន១៦ ក្នុងនោះមាន៦មុខវិជ្ជាចំណុះកម្មវិធីភាសាខ្មែររួមមាន៖ វេយ្យាករណ៍បាលី វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ ប្រែបាលី - ខ្មែរ អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ កំណាព្យខ្មែរ មូលដ្ឋានពុទ្ធសាសនា។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែររួមចំណែកឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមមានភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ សាមណសិស្សនិងសិស្សានុសិស្ស ក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សានៃកម្មវិធីខ្មែរ នឹងបាននាយកសាលាមធ្យមសិក្សា ជូនសញ្ញាបត្រតាមកំណត់។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរ ខេត្តត្រាវិញ សព្វថ្ងៃនៅសហការជាមួយវត្តកំពង់បើកបន្ថែមថ្នាក់សិក្សាអក្សរខ្មែរឥតគិតថ្លៃនៅរដូវវិស្សមកាល ឬពេលយប់ ទាក់ទាញប្អូនៗនៅក្នុងតំបន់មករៀន។ ទាំងអស់គ្នាព្រួតដៃ រក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌នៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ៕ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹន
មិនត្រឹមជាទីកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់បូជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ វត្តអារាមខ្មែរណាមបូ នៅបានប្រៀបដូចជាសាលាមួយ ជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ។ ជាពិសេស ១៣៦វត្តខ្មែរនៅខេត្តត្រាវិញ នៅរដូវវិស្សមកាលបែរជាកុះករជាមួយថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស។ តាមពុទ្ធដិកានៃព្រះចៅអធិការ ថាច់ញ៉ឹកគងនៅវត្តស្វាយសៀមថ្មី (ស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ) ប្រពៃណីបង្រៀនអក្សរនៅតាមវត្តអារាមខ្មែរ មានតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ ស្ទើតែគ្រប់វត្តអារាមទាំងអស់នៅខេត្តត្រាវិញ សុទ្ធតែបើកថ្នាក់បង្រៀន។ អ្នកស្រុកនៅក្នុងតំបន់សុទ្ធតែអាចទៅកាន់វត្តសិក្សារៀនសូត្រ មិនបែងចែកអាយុ ជនជាតិ ហើយច្រើនបំផុតគឺកុមារា កុមារី ដែលមានអាយុចាប់ពី៦ដល់៧ឆ្នាំ។ ចូលរួមបង្រៀននៅតាមវត្តអារាមក្នុងខេត្តត្រាវិញ មានតែព្រះសង្ឃ។ ក្រៅពីនោះ មានពុទ្ធបរិស័ទស្មគ្រចិត្តចូលរួមកិច្ចការបង្រៀនអក្សរនៅក្នុងវត្តអារាមដែរ។ “ខ្ញុំបានង្រៀនអក្សរខ្មែរជាង៣០ឆ្នាំឲ្យប្អូនៗនៅក្នុងភូមិជិតៗវត្ត។ នៅវត្តនេះ បើកកម្រិតត្រឹមតែបឋមភូមិ បើប្អូនៗសិស្សានុសិស្សចង់រៀនខ្ពស់បន្តថែមទៀត នឹងអាចទៅសិក្សានៅតាមវត្តផ្សេងៗ” លោកតាថាច់រី អ្នកស្មគ្រចិត្តម្នាក់កំពុងបង្រៀននៅវត្តជំនីកស្រុកថ្កូវ ចែករំលែក។ ការសិក្សារៀនសូត្រនៅតាមវត្តអារាម បានចាត់ទុកជាការងារបំពេញកុសលសម្រាប់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសារ ទោះបីមិនទទួលបានប្រាក់ចំណូល ពីប្អូនៗឬវត្តអារាម លោកតាថាច់រី នៅតែខិតខំមមាញឹកឈរបង្រៀនអស់ពេលជាច្រើនកន្លងទៅ។ ក្នុងពេលសិក្សាអក្សរនៅវត្តអារាម ជំនួយឲ្យព្រះសង្ឃ សិស្សានុសិស្សសរសេរនិងបញ្ចេញសំឡេងត្រឹមត្រូវតាមភាសាខ្មែររបស់ជនជាតិខ្លួន។ ក្រៅពីនោះ ពួកគេនៅបានសិក្សាពីធម៌អាថ៌ព្រះពុទ្ធ រួមចំណែករក្សានិងអភិវឌ្ឍន៍អក្សរ ភាសា រក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្លួន។. វត្តអារាមរបស់បងប្អូនជនជាតិខ្មែរបានប្រៀបដូចជាសាលារៀន ដើម្បីរក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌ក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ ស្ថិតនៅក្នុងវត្តពោធិសាលរាជកំពង់ ទាក់ទាញសិស្សានុសិស្ស ព្រះសង្ឃអញ្ជើញនិមន្តមកតាមរៀន។ ព្រះសង្ឃកាន់សៀវភៅសិក្ខុបករណ៍ត្រៀមចូលថ្នាក់។ គ្រូនិងសិស្សក្នុងថ្នាក់បង្រៀនអក្សរខ្មែរ ធ្វើគារវកិច្ច មុនម៉ោងរៀន។ ថ្នាក់រៀននៅក្នុងវត្តជួយឲ្យអ្នកសិក្សាយល់ដឹងច្បាប់ជាងពីវប្បធម៌ អក្សរ ទំនៀមទម្លាប់នៃជនជាតិខ្មែរ។ គ្រូបង្រៀនថាច់សាង (Thach Sang) មានជាង៧ឆ្នាំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ សព្វថ្ងៃលោកជាបង្រៀននៃសាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរខេត្តត្រាវិញ។ សៀវភៅវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃផ្ចិតផ្ចង់រួមគ្នាមើលមេរៀន។ ពេលចូលវត្តសាងផ្នួស ក្រៅពីការសិក្សាធម៌អាថ៌វិន័យព្រះពុទ្ធ ព្រះសង្ឃនៅបានសិក្សាអក្សរ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃនិងប្អូនៗខិតខំរៀនក្រេបយកចំណេះវិជ្ជា។ ព្រះសង្ឃមួយអង្គឈរអានអត្ថបទក្នុងម៉ោងរៀន នៃមុខវិជ្ជាវេយ្យករណ៍ខ្មែរ។ ព្រះសង្ឃពីរអង្គគង់រំលឹកមេរៀនជាមួយគ្នាក្នុងបរិវេណវត្ត។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ រួមចំណែកធ្វើឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បូនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ ប្អូនថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) (អាយុ២២ឆ្នាំ ស្រុកកូវង៉ាង - Cau Ngang) សព្វថ្ងៃជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យត្រាវិញ កំពុងតែតាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ នៅពេលយប់រាល់សប្តាហ៍។ ហើយសព្វថ្ងៃក៏កំពុងសិក្សាផ្នែកភាសា - វប្បធម៌ - សិល្បៈខ្មែរណាមបូ ទើបថាច់ធីយេវ (Thach Thi Dieu) ទទួលបានទាំងភាសា វប្បធម៌ វិស័យដែលកំពុងសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ។ រីឯ ឡេធីហ៊ុងឡួ (Le Thi Hong Lua) (អាយុ២០ឆ្នាំ ជនជាតិកិញ - Kinh) តាមរៀនអក្សរខ្មែរនៅវត្តកំពង់ ពីព្រោះ “ប្អូនមករៀននៅវត្តបានប៉ុន្មានខែហើយ ក្រៅពីរៀនអក្សរ ប្អូននៅរៀនពីវប្បធម៌ សីលធម៌ បានលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ព្រះសង្ឃ ក្នុងវត្តបង្ហាត់បង្រៀនអស់ពីចិត្តពីថ្លើម”។ សព្វថ្ងៃខេត្តត្រាវិញមាន ១៣៦/១៤២វត្តខ្មែរ បានរៀបចំបង្រៀនអក្សរខ្មែរ ចាប់ពីថ្នាក់ទី១ ដល់ថ្នាក់ទី៥ នារដូវវិស្សមកាល ទាក់ទាញប្អូនៗជិត១១ពាន់លាននាក់។ (ប្រភព VOV4) ចូលវត្តរៀនអក្សរ ក្រៅពីការមិនបង់ប្រាក់កាក់មួយពាន់ណា អ្នករៀននៅបានវត្តបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលពេលមកដល់ថ្នាក់រៀន ដូចជាជូនបន្ថែមសៀវភៅពុម្ព - សរសេរ កន្លែងស្នាក់នៅ បម្រុងទាំងការហូបចុក...។ល។ លោកគ្រូថាច់សាង (Thach Sang) បង្រៀនអក្សរខ្មែរ នៅវត្តកំពង់ (ទីក្រុងត្រាវិញ) ឲ្យដឹងថា៖ តាមធម្មតាប្អូនៗរៀនប្រហែល ពី២ទៅដល់៣ខែ គឺអាចនិយាយនិងសរសេរអក្សរខ្មែរកម្រិតមូលដ្ឋាន បើចង់ចេះស្ទាត់ជំនាញគឺត្រូវការរយៈពេលខិតខំសិក្សាពី៦-៧ខែ។ ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខែ្មរ ខេត្តត្រាវិញ បានបង្កើតនិងរៀបចំបង្រៀនវគ្គដំបូងនៅវត្តកំពង់។ សាលារៀបចំបង្រៀននិងរៀននូវមុខវិជ្ជាវប្បធម៌ ទៅតាមកម្មវិធីសិក្សាអប់រំប្រចាំកម្រិតវិទ្យាល័យ និងកម្មវិធីសិក្សាភាសាបាលី ភាសាខ្មែរ ដោយក្រសួងអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាលប្រកាសដំណើរការ។ មកដល់សព្វថ្ងៃ សាលាបានបើកវគ្គសិក្សាបានបីវគ្គ ដោយសរុបមុខវិជ្ជាដែលត្រូវសិក្សាមាន១៦ ក្នុងនោះមាន៦មុខវិជ្ជាចំណុះកម្មវិធីភាសាខ្មែររួមមាន៖ វេយ្យាករណ៍បាលី វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ ប្រែបាលី - ខ្មែរ អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ កំណាព្យខ្មែរ មូលដ្ឋានពុទ្ធសាសនា។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែររួមចំណែកឲ្យការងារបង្រៀននិងរៀនអក្សរខ្មែរ បន្ថែមមានភាពត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាត ចំគន្លង សម្បូរបែបពីកម្មវិធីបង្រៀននិងរៀន។ សាមណសិស្សនិងសិស្សានុសិស្ស ក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សានៃកម្មវិធីខ្មែរ នឹងបាននាយកសាលាមធ្យមសិក្សា ជូនសញ្ញាបត្រតាមកំណត់។ សាលាមធ្យមសិក្សាបាលី - ខ្មែរ ខេត្តត្រាវិញ សព្វថ្ងៃនៅសហការជាមួយវត្តកំពង់បើកបន្ថែមថ្នាក់សិក្សាអក្សរខ្មែរឥតគិតថ្លៃនៅរដូវវិស្សមកាល ឬពេលយប់ ទាក់ទាញប្អូនៗនៅក្នុងតំបន់មករៀន។ ទាំងអស់គ្នាព្រួតដៃ រក្សាភាសា អក្សរ និងវប្បធម៌នៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរ៕ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹន
អត្ថបទផ្សេងទៀត ការប្រកួតឆ័ត្រយោងវៀតណាមបើកទូលាយលើកទី២10/02/2024វប្បធម៌ការប្រកួតឆ័ត្រយោងចម្ងាយពី ពូតាឡែង (Pu Ta Leng) វៀតណាមបើកទំលាយលើកទី ២ មានការចូលរួមពីកីឡាករចំនួន ១០០នាក់ មកពី ១៥ ប្រទេស។ ហូយអាន (Hoi An) - ទីក្រុងច្នៃប្រឌិតរបស់អង្គការ UNESCO 27/12/2023វប្បធម៌វត្តអូជុំនារដូវកាលបុណ្យទាន14/12/2023វប្បធម៌សំឡេងល្ខោនចែវ (Cheo) ភូមិខ្វួក (Khuoc)03/12/2023វប្បធម៌ជំនោររលកនៅពាមបែកជាប្រាំ ង៉ាណាំ (Nga Nam) 30/11/2023វប្បធម៌Festival "សរទរដូវហាណូយ (Ha Noi) - មកដើម្បីស្រលាញ់ "16/11/2023វប្បធម៌អស្ចារ្យផ្សារ ង៉ៀនឡន (Nghien Loan)28/10/2023វប្បធម៌ អត្ថបទផ្សេងទៀត