“ពហុជីវសាស្រ្តជាប្រភពរស់នៃពួកយើង។ នោះជាទីកន្លែង ដែលយើងខ្ញុំយកស្បៀងអាហារ វត្ថុធាតុបង្កើតថ្នាំ វត្ថុធាតុបម្រើវាយនភណ្ឌ សាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ និងផលិតកម្មនៃសហគ្រាស វិស័យឧស្សាហកម្មជាច្រើនទៀត។ ដូច្នេះ បញ្ហាស្តីពីពហុជីវសាស្រ្ត បរិស្ថាន តែងត្រូវការលាយចម្រុះក្នុងវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងៗ”។
បណ្ឌិត Theresa Mundita S. Lim នាយកប្រតិបត្តិការមជ្ឈមណ្ឌលពហុជីវសាស្រ្តអាស៊ាន(ACB)។
|
កម្មវិធីសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌអាស៊ាន បានពង្រាយចាប់ពីឆ្នាំ២០០៦ ជាកម្មវិធីមួយក្នុងចំណោមកម្មវិធីសំខាន់ ដែលបង្កើតដោយមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ានស្តីពីពហុជីវសាស្រ្ត (ACB) បានផ្តួចផ្តើមឡើងតាំងពីទើបតែបង្កើតមកម្លេះ។ ប្រទេសនានាដែលជាសមាជិកអាស៊ាន បានឯកភាពថា៖ “ការពារពហុជីវសាស្រ្តនិងគ្រប់គ្រងចីរភាព នូវប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីធម្មជាតិនៅតំបន់អាស៊ាន ជាការរួមចំណែកកែលម្អរជីវភាពរស់នៅរបស់អ្នកស្រុក”។
បណ្ឌិត ង្វៀន វ៉ាន់តៃ (Nguyen Van Tai) អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានបរិស្ថានឱ្យដឹងថា កម្មវិធីសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌអាស៊ាន បានរដ្ឋមន្រ្តីបរិស្ថាននៃប្រទេសនានាជាសមាជិកអាស៊ាន បង្កើតឡើងដោយគោលបំណងអភិរក្សពហុជីវសាស្រ្ត ដែលមានសារសំខាន់នៃតំបន់និងអន្តរជាតិ, រួមចំណែកលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង អប់រំអំពីបរិស្ថាន រួមចំណែកបង្ហាញពីបំណងប្រាថ្នានៃប្រជាជននៃប្រទសនានា ដែលជាសមាជិកអាស៊ាន អំពីារអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍចីរភាព។
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153331686-_SD31353_resize.jpg)
សួនឧទ្យានជាតិ Bidoup - ភ្នំបា (Ba) មានរុក្ខជាតិ១.៩២៣ប្រភេទ ក្នុងនោះមានប្រភេទពិសេសកម្រដូចជា៖ ដើមស្រល់សន្លឹករាបជាប្រភេទរុក្ខជាតិដែលបានពិភពលោកកត់សម្គាល់មាននៅតែ ភ្នំបា (Ba), ផើមូ (Po Mu), ស្រល់ក្រហម, ស្រល់សន្លឹក៥ដាឡាត (Dalat)។ ដោយឡែក ពួកអម្បូរអ័រគីដេមានទៅ២៩៧ប្រភេទ បានចាត់ទុកជារាជធានីផ្ការបស់វៀតណាម។
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/0502202015333230-01-NAM-GIANG-THANH-HOA_resize.JPG)
ទេសចរណ៍វប្បធម៌ភូមិស្រុកទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ពេញអញ្ជើញមកកម្សាន្តនូវសួនឧទ្យានជាតិឈឺម៉ុងរាយ (Chu Mom Ray) ។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153332358-1-Rung-keo-lai-va-tram-bat-ngan-o-U-Minh-Ha_resize.jpg)
សួនឧទ្យានជាតិអ៊ូមិញធឿង (U Minh Thuong) ជាអាសយដ្ឋានទេសចរណ៍នាចុងសប្តាហ៍ ទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍មិនត្រឹមតែនៃខេត្តកៀនយ៉ាង នៅទាំងតាមតំបន់ភូមិភាគខាងត្បូវវៀតណាម។ ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីពិសេស អ៊ូមិញធឿន (U Minh Thuong) នៅចាត់ទុកជាបែបព្រៃពិសេសរាប់បញ្ចូលជាប្រភេទព្រៃកម្ររបស់ពិភពលោក។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153332686-2_resize.jpg)
តំបន់អភិរក្សធម្មជាតិង៉ុកឡិញ (Ngoc Linh) ដែលមានរុក្ខជាតិជាន់ខ្ពស់១.០៩១ប្រភេទ ក្នុងនោះមាន៤០ប្រភេទបានរាប់បញ្ចូលបញ្ជីក្រហមវៀតណាម និង២៥ប្រភេទបានរាប់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីក្រហមពិភពលោក។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153333375-11-ngam-nhin-nhung-cay-co-thu-cua-rung-Hoang-Lien_resize.jpg)
សួនឧទ្យានជាតិហ្វាងឡៀន (Hoang Lien) បានចាត់ទុកជាតំបន់ព្រៃពិសេសមួយ ក្នុងចំណោមព្រៃពិសេសសំខាន់និងធំបំផុតរបស់វៀតណាម។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153333670-13_2a_resize.JPG)
សួនឧទ្យានជាតិបាបែ (Ba Be) មានផ្ទៃដី៧.៦១០ហិកតា ក្នុងនោះមានផ្ទៃដី៣.២២២៦ហិកតា ជាតំបន់បែងចែកអភិរក្សតឹងរឹងបំផុត និងផ្ទៃទឹកបឹងជាង៣០០ហិកតា។ សិក្សាវិទ្យាសាស្រ្តអះអាង នេះជាតំបន់សម្បូរទៅដោយពហុជីវសាស្រ្ត ដែលមានលក្ខណៈពិសេសយ៉ាងច្រើននៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីគំរូ ព្រៃបៃតងលើភ្នំថ្មកំបោល បឹងលើភ្នំ និងព្រៃបៃតងដីទំនាប។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
![](https://imagevietnam.vnanet.vn/Upload/2020/2/5/05022020153335733-Hoang-hon-rung-Tra-Su-anh-Tu-Lieu_resize.jpg)
ប្រព័ន្ធសត្វរុក្ខជាតិនៅសួនឧទ្យានជាតិ អ៊ូមិញធឿង (U Minh Thuong) សម្បូរបែប ដំណាលនោះដើមស្មាចស្រុក នៅទីនេះនៅមានរុក្ខជាតិជាង២៤៣ប្រភេទ មានសសៃក្រយៅជាន់ខ្ពស់ ក្នុងនោះមានប្រភេទរុក្ខជាតិដើមឈើធំខ្ពស់ ជាច្រើនដូចជា៖ ដើមព្រីង ដើមក្តុលជាដើម។ល។ រូបថត៖ កាសែតរូបភាពវៀតណាម
|
ថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ នៅទីក្រុងដាឡាត (Dalat) (ខេត្តឡឹមដុង - Lam Dong) អគ្គនាយកដ្ឋានបរិស្ថាន (ក្រសួងធនធាននិងបរិស្ថាន) សហការនឹងមជ្ឈមណ្ឌលពហុជីវសាស្រ្តអាស៊ាន (ACB) រៀបចំពិធីប្រគល់ជូនលិខិតទទួលស្គាល់និងលើកកិត្តិនាមសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌទាំង៤ ដែលទើបនឹងទទួលស្គាល់របស់វៀតណាម។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ កើនសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌអាស៊ានរបស់វៀតណាមសរុបឡើងដល់ចំនួន១០ ជំរុញវៀតណាមក្លាយជាប្រទេសសមាជិក ដែលមានសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌអាស៊ានច្រើនបំផុតក្នុងតំបន់។
នាពិធី បណ្ឌិត ង្វៀន វ៉ាន់តៃ (Nguyen Van Tai) អគ្គនាយកនៃនាយកដ្ឋានបរិស្ថាននិងលោកស្រី Clarria C. Adida តំណាងមជ្ឈមណ្ឌលពហុជីវសាស្រ្តអាស៊ាន បានប្រគល់ជូនលិខិត ទទួលស្គាល់ ទទួលស្គាល់សួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌវៀតណាមទាំង៤រួមមាន៖ សួនឧទ្យានជាតិ Bidoup - ភ្នំបា (Ba) ចំណុះខេត្តឡឹមដុង (Lam Dong), សួនឧទ្យានជាតិវូក្វាង (Vu Quang) ស្ថិតនៅឆ្លាសកណ្តាលសួនឧទ្យានជាតិផូម៉ាត(Pu Mat) (ខេត្តងែអាន - Nghe An) និងសួនឧទ្យានជាតិផុងញ៉ា - គែបាង (Phong Nha – Ke Bang) (ខេត្តក្វាងនិញ - Quang Ninh), សួនឧទ្យានជាតិឡហ្គ័រ - ស្មាច (Lo Hoa - Sa Mat) ចំណុះខេត្តតីនិញ (Tay Ninh) និង តំបន់អភិរក្សធម្មជាតិ ង៉ុកឡិញ (Ngoc Linh) ចំណុះខេត្តកនតុម (Kon Tum)។
ការងារទទួលស្គាល់កិត្តិនាមសួនឧទ្យានបេតិកភណ្ឌអាស៊ាន រួមចំណែកសំខាន់ចំពោះការងារអភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី មិនត្រឹមតែមានពហុជីវសាស្រ្តខ្ពស់នៅទាំងមានតម្លៃវប្បធម៌ ប្រវត្តិសាស្រ្តមកលើប្រទេសនានានិងទូទាំងតំបន់៕
“ពេញអញ្ជើញទៅដល់ទីក្រុងដាឡាត (Dalat) យើងខ្ញុំមានឱកាសបានទៅទស្សនាសួនឧទ្យានជាតិ Bidoup - ភ្នំបា បានកៀកជួបប្រាស្រ័យនឹងខឿនវប្បធម៌ក៏ដូចជាទេសភាពធម្មជាតិនៅទីនេះ។ សួនឧទ្យានជាតិ Bidoup - ភ្នំបា (Ba) និង ឋបនីយជីវមណ្ឌលពិភពលោក Langbiang បានអង្គការ UNESCO ទទួលស្គាល់ រួមនឹងជនជាតិដែលរស់នៅនៅទីនេះ បង្កើតជាតម្លៃពិសេសដោយឡែកតម្រូវការអភិរក្ស”។
លោកស្រី Clarria C. Adida តំណាងមជ្ឈមណ្ឌលពហុជីវសាស្រ្តអាស៊ាន។
|