រយៈពេល ៣៧ ឆ្នាំធ្វើកិច្ចការទំនាក់ទំនងការទូត មានពីរអាណត្តិគឺជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតវៀតណាមប្រចាំនៅអូទ្រីសនិងនៅកាណាដា លោកស្រីង្វៀនធីហុយ - ជាអតីតប្រធានផ្នែក និងជាអគ្គលេខាគណៈកម្មាការជាតិ UNESCO បានបន្សល់ទុកចំណុចសំខាន់ៗជាច្រើន ដែលរួមចំណែកបង្កើតភាពជោគជ័យក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតរបស់វៀតណាមជាមួយមិត្តអន្តរជាតិ។
លោកស្រីង្វៀនធិហុយបានស្គាល់គឺជាស្រី្តម្នាក់ ដែលបានបង្កើតបណ្តាទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការ មានលក្ខណៈប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសវៀតណាម – អូទ្រីស និងវៀតណាម –កាណាដា ចលនាការគាំទ្ររបស់អន្តរជាតិក្នុងដំណើរការវៀតណាមចូលរួម WTO ប្រកបដោយជោគជ័យ ហើយលោកស្រីបានគណៈកម្មាធិការ UNESCO ពិភពលោកជ្រើសតាំងគឺមួយក្នុងបណ្តាស្ត្រីអន្តរជាតិគំរូ ៦០ នាក់ មានការរួមចំណែកក្នុង ៦០ ឆ្នាំរបស់ UNESCO…
ទីកន្លែងលោកស្រីស្នាក់នៅនាបច្ចុប្បន្ននេះគឺផ្ទះមួយល្វែង ដែលបានគូរប្លង់តាមរបៀបអាស៊ី – អឺរ៉ុប មាន លក្ខណៈទំនើបប្រទេសលោកខាងលិចផង ប៉ុន្តែផ្ទះនេះក៏មានលក្ខណៈហុងស៊ុយរបស់អាស៊ីខាងកើត។
ថ្ងៃជួបលោកស្រី យើងខ្ញុំចាប់ផ្តើមរឿងអំពីឈ្មោះហៅក្រៅ “ហុយហ៊ង” ស្តាប់ចំលែកណាស់ ដែលពួកគេហៅលោកស្រី។ ទើបដឹងថានេះគឺជារឿងមួយដែលតភ្ជាប់នឹងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ មានលក្ខណៈរបត់ក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតរបស់រវាងវៀតណាមនិងកាណាដា។ ហើយឈ្មោះហៅក្រៅ “ហុយហ៊ង” នេះក៏ត្រូវបានហៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចផាផ្លូវការដំបូងនៅកាណាដា (ឆ្នាំ ២០០៥) ដោយលោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយផង។ នោះគឺជាទស្សនកិច្ចមានលក្ខណៈប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមដំបូងអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកាណាដា។ ហើយលោកស្រីហុយគឺជាមនុស្សម្នាក់មានគុណសម្បត្តិក្នុងការរៀបចំទស្សនកិច្ចនោះ។
ដើម្បីអនុវត្តជាក់ស្តែងទស្សនកិច្ចប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ លោកស្រីបាននាំយើងខ្ញុំត្រឡប់មករឿងដែលឥទ្ធពលមានលក្ខណៈរបត់ចំពោះខឿនសេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម។ នេះគឺការចលនាការគាំទ្ររបស់អន្តរជាតិ ជាក់ស្តែងគឺជាប្រទេសកាណាដាក្នុងដំណើរការវៀតណាមចូលរួម WTO។ វៀតណាមបានបញ្ចប់ការចរចាជាមួយប្រទេសកាណាដា មុននឹងប្រទេសអាមេរិក។ ហើយលោកស្រីហុយគឺជាមនុស្សម្នាក់បានរួមចំណែកធំក្នុងភាពជោគជ័យនេះ។ ដោយសារទទ្បីករណ៍ដ៏ឈ្លាសវៃរបស់លោកស្រីគីជាព្រួញមួយបាញ់ចំនៅទីដៅទាំងពីរ នៅពេលវៀតណាមមានសន្លឹកឆ្នោតដំបូងមួយរបស់ក្រុមបណ្តាប្រទេស G7 ផង និងជួយលោកស្រីបង្កើតចំណុចពិសេសចំពោះអ្នកនយោបាយជនជាតិកាណាដាផង។
ដោយការរវៀសរវៃរបស់ខ្លូន លោកស្រីបានយល់ចិត្តរបស់ប្រជាជនកាណាដាគឺមិនចូលចិត្ត "បង្រួបបង្រួម”កាណាដានិងអាមេរិក។ ហេតុនេះ លោកស្រីបានសម្តែងបាឋកថាជាមួយប្រធានគណៈប្រតិភូចរចារបស់កាណាដាថា៖ “ទីមួយប្រទេសកាណាដាមិនមែនគឺប្រទេសអាមេរិកទេ ហេតុអ្វីពួកលោកត្រូវរងចាំប្រទេសអាមេរិក។ ទីពីរ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កាណាដាគឺប្រទេសមួយដែលប្រជាជនវៀតណាមអ្នកណាក៏ដឹង ពីព្រោះពួកលោកបានចូលរួមសន្ធិសញ្ញនូវការផ្អាកសង្គ្រាមសំខាន់ៗទាំងពីរ ហើយបញ្ចប់សង្គ្រាមធំទាំងពីរនៅវៀតណាម នេះគឺជាសង្គ្រាមប្រឆាំងបារាំង និងសង្គ្រាមប្រឆាំងអាមេរិក។ ហេតុនេះ សូមប្រទេសកាណាដាធ្វើការងារនេះមុនប្រទេសអាមេរិក ចាត់ទុកនេះដូចជាកាដូមួយសំរាប់ប្រជាជនវៀតណាម។ ដោយសារបើសិនជាប្រទេសអាមេរិកគាំទ្រ ប្រទេសកាណាដាក៏ធ្វើតាមដែរ។…”.
បន្តទៀត លោកស្រីដឹងថាកាណាដាគឺប្រទេសមួយដែលយកសិទ្ធិមនុស្សជាចម្បង។ ហេតុនេះ លោកស្រីហុយបានបន្តទទ្ប្ហីការណ៍របស់ខ្លួនថា ៖“បើសិនជាកាណាដាជូនកាដូនេះឲ្យប្រជាជនវៀតណាម មុនបង្អស់កាដូនេះទុកឲ្យស្ត្រីនិងកុមារ។ ពីព្រោះខាងក្រោយនេះគឺការងារនៅបណ្តាសហគ្រាសនេះស្ត្រីនៃប្រទេសយើងខ្ញុំមានបរិមាណអតិបរមាណ។ ក្រោយស្ត្រីនេះនៅតែមានកុមារ…”
បណ្តាទទ្ប្ហីការណ៍ឈ្លាសវៃរបស់លោកស្រីរួមជាមួយការជួយឧបត្ថម្ភរបស់អ្នកជំនាញអាណិកជនពិសេសម្នាក់នៅកាណាដា បានជួយវៀតណាមសមេ្រចការចរចាជាមួយកាណាដាមុននឹងអាមេរិក។ នេះគឺជាការគាំទ្រដំបូងរបស់ក្រុមបណ្តាប្រទេស G7 ចំពោះវៀតណាម បើកផ្លូវឲ្យវៀតណាមក្នុងការចូលរួម WTO ប្រកបដោយជោគជ័យ។
ពីចំណុចពិសេសក្នុងលើកចរចាដ៏ជោគជ័យនេះបានជួយលោកស្រីហុយពង្រឹងរូបភាពនិងកិត្យានុភាពជាមួយមជ្ឈដ្ឋាននយោបាយកាណាដាថែមទៀត។ អាស្រ័យហេតុនេះ លោកស្រីបានរៀបចំទស្សនកចិ្ចប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយ ប្រកបដោយជោគជ័យ។
ទស្សនកិច្ចដែលនាបច្ចុប្បន្ននេះរំលឹកនឹកដល់មានមនុស្សជាច្រើននាក់នៅតែកោតសរសើរ។ ពីព្រោះនៅពេលនោះ(ឆ្នាំ ២០០៥) ការមើលឃើញទង់ជាតិពណ៌ក្រហមផ្កាយពណ៌លឿងរបស់វៀតណាមលើទឹកដីរបស់ប្រទេសមូលធនអភិវឌ្ឍន៍គឺប្រការសែនកម្រឃើញ កុំថាឡើយទង់ជាតិវៀតណាមចំនួន ២០០០ សន្លឹកត្រូវបានដោតចំរុះជាមួយទង់ជាតិកាណាដាតាមបណ្តោយផ្លូវទទួលស្វាគមន៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ច។ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ លោកស្រីនៅចង់ចាំជានិច្ចនូវអារម្មណ៍រំភើបចិត្តស្រក់ទឹកភ្នែកនៅពេលឃើញទង់ជាតិវៀតណាមក្រហមឆ្អៅលើវិថីនានាក្នុងប្រទេសកាណាដា។ លោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ានខាយបានជួបលោកស្រី ហើយនិយាយថា៖ អគ្គរដ្ឋទូតហុយ “ហ៊ុង”ណាស់!” (មានន័យថា “លោកស្រីឯកអគ្គរដ្ឋទូតហុយក្លាហានណាស់” – PV) ។ ចាប់ពីនេះ លោកស្រីមានឈ្មោះហៅក្រៅគឺ“ហុយហ៊ុង”
នាចុងឆ្នាំនេះ ក្នុងជំនួបជាមួយបណ្តាឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំនៅប្រទេសអូទ្រីស លោកប្រធានាធិបតីបានចាប់ដៃពួកគាត់ នៅពេលដល់លោកស្រីនិងស្តាប់ការឧទ្ទេសនាមគឺឯកអគ្គរដ្ឋទូតវៀតណាម លោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីសបានសប្បាយរីករាយ អោបថើបយ៉ាងស្និទស្នាលហើយនិយាយជាមួយលោកស្រី “ខ្ញុំស្គាល់លោកស្រីហើយ អរគុណលោកស្រីៗណាស់!”
ប្រការនេះធ្វើឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៃបណ្តាប្រទេសឈរនៅក្បែរភ្ញាក់ផ្អើលនិងសួរថា លោកស្រីទើបមក ធ្វើយ៉ាងណាលោកស្រីស្និទស្នាលជាមួយលោកប្រធានាធិបតីដូច្នេះ? ” ប៉ុន្តែពួកគេមិនដឹង ដោយសារភាពល្អិតល្អន់ ប៉ិនប្រសប់និងមោទនភាពរបស់ខ្លូនអំពីវប្បធម៌ប្រជាជាតិបានជួយលោកស្រីសម្រេចដ៏ឆ្នើម ដែលគឺស្ពានជួយវៀតណាមចុះហេត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាសំខាន់ៗ ជាច្រើនជាមួយប្រទេសអូទ្រីស។
អាណត្តិរបស់លោកស្រីបានបញ្ចប់ បេសកកម្មរបស់លោស្រីជាមួយប្រទេសបានសម្រេចហើយ ប៉ុន្តែ“ឥដ្ឋមួយដុំនេះ”នៃទំនាក់ទំនងការទូត ដែលលោកស្រីបានកសាងឲ្យជំនាន់ក្រោយៗ នេះនឹងគឺគ្រឹះជានិច្ចកាល ដើម្បីវៀតណាមទទួលបានភាពជោគជ័យក្នុងការងារទំនាក់ទំនងការទូតថែមទៀត៕
ទីកន្លែងលោកស្រីស្នាក់នៅនាបច្ចុប្បន្ននេះគឺផ្ទះមួយល្វែង ដែលបានគូរប្លង់តាមរបៀបអាស៊ី – អឺរ៉ុប មាន លក្ខណៈទំនើបប្រទេសលោកខាងលិចផង ប៉ុន្តែផ្ទះនេះក៏មានលក្ខណៈហុងស៊ុយរបស់អាស៊ីខាងកើត។
ថ្ងៃជួបលោកស្រី យើងខ្ញុំចាប់ផ្តើមរឿងអំពីឈ្មោះហៅក្រៅ “ហុយហ៊ង” ស្តាប់ចំលែកណាស់ ដែលពួកគេហៅលោកស្រី។ ទើបដឹងថានេះគឺជារឿងមួយដែលតភ្ជាប់នឹងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ មានលក្ខណៈរបត់ក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតរបស់រវាងវៀតណាមនិងកាណាដា។ ហើយឈ្មោះហៅក្រៅ “ហុយហ៊ង” នេះក៏ត្រូវបានហៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចផាផ្លូវការដំបូងនៅកាណាដា (ឆ្នាំ ២០០៥) ដោយលោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយផង។ នោះគឺជាទស្សនកិច្ចមានលក្ខណៈប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមដំបូងអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកាណាដា។ ហើយលោកស្រីហុយគឺជាមនុស្សម្នាក់មានគុណសម្បត្តិក្នុងការរៀបចំទស្សនកិច្ចនោះ។
 លោកស្រីង្វៀនធីហុយ (ខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៥)។ រូបថត៖ ទ្រីញវ៉ាន់បូ  លោកស្រីង្វៀនធីហុយ នៅសន្និសីទ ESCAP ១៩៨២ BK ។ រូបថត៖ ឯកសារ  លោកស្រីង្វៀនធីហុយ នៅសន្និសីទ ESCAP ១៩៩១ BK ។ រូបថត៖ ឯកសារ |
ដើម្បីអនុវត្តជាក់ស្តែងទស្សនកិច្ចប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ លោកស្រីបាននាំយើងខ្ញុំត្រឡប់មករឿងដែលឥទ្ធពលមានលក្ខណៈរបត់ចំពោះខឿនសេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម។ នេះគឺការចលនាការគាំទ្ររបស់អន្តរជាតិ ជាក់ស្តែងគឺជាប្រទេសកាណាដាក្នុងដំណើរការវៀតណាមចូលរួម WTO។ វៀតណាមបានបញ្ចប់ការចរចាជាមួយប្រទេសកាណាដា មុននឹងប្រទេសអាមេរិក។ ហើយលោកស្រីហុយគឺជាមនុស្សម្នាក់បានរួមចំណែកធំក្នុងភាពជោគជ័យនេះ។ ដោយសារទទ្បីករណ៍ដ៏ឈ្លាសវៃរបស់លោកស្រីគីជាព្រួញមួយបាញ់ចំនៅទីដៅទាំងពីរ នៅពេលវៀតណាមមានសន្លឹកឆ្នោតដំបូងមួយរបស់ក្រុមបណ្តាប្រទេស G7 ផង និងជួយលោកស្រីបង្កើតចំណុចពិសេសចំពោះអ្នកនយោបាយជនជាតិកាណាដាផង។
ដោយការរវៀសរវៃរបស់ខ្លូន លោកស្រីបានយល់ចិត្តរបស់ប្រជាជនកាណាដាគឺមិនចូលចិត្ត "បង្រួបបង្រួម”កាណាដានិងអាមេរិក។ ហេតុនេះ លោកស្រីបានសម្តែងបាឋកថាជាមួយប្រធានគណៈប្រតិភូចរចារបស់កាណាដាថា៖ “ទីមួយប្រទេសកាណាដាមិនមែនគឺប្រទេសអាមេរិកទេ ហេតុអ្វីពួកលោកត្រូវរងចាំប្រទេសអាមេរិក។ ទីពីរ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កាណាដាគឺប្រទេសមួយដែលប្រជាជនវៀតណាមអ្នកណាក៏ដឹង ពីព្រោះពួកលោកបានចូលរួមសន្ធិសញ្ញនូវការផ្អាកសង្គ្រាមសំខាន់ៗទាំងពីរ ហើយបញ្ចប់សង្គ្រាមធំទាំងពីរនៅវៀតណាម នេះគឺជាសង្គ្រាមប្រឆាំងបារាំង និងសង្គ្រាមប្រឆាំងអាមេរិក។ ហេតុនេះ សូមប្រទេសកាណាដាធ្វើការងារនេះមុនប្រទេសអាមេរិក ចាត់ទុកនេះដូចជាកាដូមួយសំរាប់ប្រជាជនវៀតណាម។ ដោយសារបើសិនជាប្រទេសអាមេរិកគាំទ្រ ប្រទេសកាណាដាក៏ធ្វើតាមដែរ។…”.
បន្ត
បណ្តាទទ្ប្ហីការណ៍ឈ្លាសវៃរបស់លោកស្រីរួមជាមួយការជួយឧបត្ថម្ភរបស់អ្នកជំនាញអាណិកជនពិសេសម្នាក់នៅកាណាដា បានជួយវៀតណាមសមេ្រចការចរចាជាមួយកាណាដាមុននឹងអាមេរិក។ នេះគឺជាការគាំទ្រដំបូងរបស់ក្រុមបណ្តាប្រទេស G7 ចំពោះវៀតណាម បើកផ្លូវឲ្យវៀតណាមក្នុងការចូលរួម WTO ប្រកបដោយជោគជ័យ។
ពីចំណុចពិសេសក្នុងលើកចរចាដ៏ជោគជ័យនេះបានជួយលោកស្រីហុយពង្រឹងរូបភាពនិងកិត្យានុភាពជាមួយមជ្ឈដ្ឋាននយោបាយកាណាដាថែមទៀត។ អាស្រ័យហេតុនេះ លោកស្រីបានរៀបចំទស្សនកចិ្ចប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយ ប្រកបដោយជោគជ័យ។
ទស្សនកិច្ចដែលនាបច្ចុប្បន្ននេះរំលឹកនឹកដល់មានមនុស្សជាច្រើននាក់នៅតែកោតសរសើរ។ ពីព្រោះនៅពេលនោះ(ឆ្នាំ ២០០៥) ការមើលឃើញទង់ជាតិពណ៌ក្រហមផ្កាយពណ៌លឿងរបស់វៀតណាមលើទឹកដីរបស់ប្រទេសមូលធនអភិវឌ្ឍន៍គឺប្រការសែនកម្រឃើញ កុំថាឡើយទង់ជាតិវៀតណាមចំនួន ២០០០ សន្លឹកត្រូវបានដោតចំរុះជាមួយទង់ជាតិកាណាដាតាមបណ្តោយផ្លូវទទួលស្វាគមន៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផានវ៉ាន់ខាយអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ច។ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ លោកស្រីនៅចង់ចាំជានិច្ចនូវអារម្មណ៍រំភើបចិត្តស្រក់ទឹកភ្នែកនៅពេលឃើញទង់ជាតិវៀតណាមក្រហមឆ្អៅលើ
អាណត្តិឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់លោកស្រីនៅប្រទេសអូទ្រីសក៏ពិតជាពិសេស។ យើងខ្ញុំបន្តនិយាយជាមួយលោកស្រីអំពីរូបថតដែលលោកស្រីថតជាមួយលោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីស។ នេះគឺជាអនុស្សាវរីយ៍ ដែលលោកស្រីមិនអាចបំភ្លេចបានក្នុងអាណត្តិធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៅប្រទេសអូទ្រីស (ឆ្នាំ១៩៩២ - ឆ្នាំ ១៩៩៥)។ នេះគឺជាព្រឹត្តិការណ៍លោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីសរៀបចំពីធីខួបកំណើតលើកទី ៦០ ឆ្នាំ។ លោកស្រីហុយបានផ្ញើថតរូបលោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីសទៅវៀតណាម ហើយពឹងពាក់បងប្អូនរបស់ខ្លូននៅស្រុកកំណើត្បាញរូបថតនេះ លើផ្ទៃព្រំឡែនហាយផុង។ រូបថតនេះ បន្ទាប់ពីត្រូវផ្ញើដល់ការិយាល័យប្រធានាធិបតីនាចំថ្ងៃកំណើត កន្លះម៉ោងក្រោយលោកស្រីហុយបានទទួលប័ណ្ណអរគុណមួយសន្លឹក ដែលផ្ញើទៅវិញពីការិយាល័យប្រធានាធិបតីជាមួយសារ “…ហេតុអ្វីអាចល្អិតល្អន់ដូច្នេះ!”.
 លោកស្រី ង្វៀនធីហុយជាមួយលោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីសតួតក្រុមកិត្តិយសនៅវិមានប្រធានាធិបតី។ រូបថត៖ឯកសារ  លោកស្រីង្វៀនធីហុយជូនសារតាំង នៅវិមានប្រធានាធិបតី។ រូបថត៖ឯកសារ  លោកស្រីឯកអគ្គរដ្ឋទូត ង្វៀនធីហុយមកជម្រាបលាលោកប្រធានាធិបតីអូទ្រីស Thomas Klestilនៅពេលបញ្ចប់អាណត្តិឆ្នាំ ១៩៩៥។ រូបថត៖ឯកសារ  លោកស្រី ង្វៀនធីហុយទទួលជួបលោកអភិបាល Salzbourge ១៩៩២។ រូបថត៖ឯកសារ |
ប្រការនេះធ្វើឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៃបណ្តាប្រទេសឈរនៅក្បែរភ្ញាក់ផ្អើលនិងសួរថា លោកស្រីទើបមក ធ្វើយ៉ាងណាលោកស្រីស្និទស្នាលជាមួយលោកប្រធានាធិបតីដូច្នេះ? ” ប៉ុន្តែពួកគេមិនដឹង ដោយសារភាពល្អិតល្អន់ ប៉ិនប្រសប់និងមោទនភាពរបស់ខ្លូនអំពីវប្បធម៌ប្រជាជាតិបានជួយលោកស្រីសម្រេចដ៏ឆ្នើម ដែលគឺស្ពានជួយវៀតណាមចុះហេត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាសំខាន់ៗ ជាច្រើនជាមួយប្រទេសអូទ្រីស។
អាណត្តិរបស់លោកស្រីបានបញ្ចប់ បេសកកម្មរបស់លោស្រីជាមួយប្រទេសបានសម្រេចហើយ ប៉ុន្តែ“ឥដ្ឋមួយដុំនេះ”នៃទំនាក់ទំនងការទូត ដែលលោកស្រីបានកសាងឲ្យជំនាន់ក្រោយៗ នេះនឹងគឺគ្រឹះជានិច្ចកាល ដើម្បីវៀតណាមទទួលបានភាពជោគជ័យក្នុងការងារទំនាក់ទំនងការទូតថែមទៀត៕
អត្ថបទ៖ ថាវវី រូបថត៖ ទ្រីញវ៉ាន់បូនិងឯកសារ
