ສອງສາມມື້ ກ່ອນບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay (ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວຂະແມ ຢູ່ພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ), ໄປຍັງໝູ່ບ້ານ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະເຫັນບັນຍາກາດ ການກະກຽມ ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຄອບຄົວຕ່າງໆໄດ້ເລີ່ມ ທຳຄວາມສະອາດ ເຮືອນຊານ ແລະ ຈັດແຈງກະກຽມແທ່ນບູຊາບັນພະບຸລຸດ ແລະ ແທ່ນບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ ເພື່ອຕ້ອນຮັບປີໃໝ່. ນີ້ກໍແມ່ນຊ່ວງເວລາ ທີ່ບັນດາຄອບຄົວ ໄປຍັງວັດ ເພື່ອ ທຳຄວາມ ສະອາດ, ທາສີຄືນໃໝ່ ທາດບັນຈຸ ອັດຖິ ຂອງ ຄົນໃນຄອບຄົວ ທີ່ເສຍຊີວິດ, ພ້ອມດຽວກັນ ກໍຊ່ວຍ ພະສົງ ທຳຄວາມສະອາດ ແລະ ສ້ອມແປງສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ພາຍໃນວັດ. ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ ແລະ ພິທີທາງສາສະໜາ ສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຈັດຂຶ້ນຢູ່ວັດ. ວັດ ເປັນບ່ອນສັກສິດທີ່ສຸດໃນຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ເປັນບ່ອນຜູກພັນ ຄວາມຮູ້ສຶກທາງໃຈ ຂອງຊຸມຊົນ, ເປັນສະຖານທີ່ມີຄວາມຕິດພັນກັບຊາວເຜົ່າຂະແມ ເກືອບທຸກຄົນ ນັບແຕ່ເກີດ, ໃຫຍ່ ຈົນເຖິງວັນເສຍຊີວິດ.
    |
| ບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ໄດ້ຈັດຂຶ້ນ ໃນວັນທີ 14, 15 ແລະ 16 ເມສາ ຂອງ ທຸກໆ ປີ (ຖ້າເປັນປີສອງຫົນ ຈະເພີ່ມ ວັນທີ 13 ເມສາ). ໃນໄລຍະບຸນປີໃໝ່, ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ມາວັດເພື່ອ ຂໍພອນໃຫ້ທຸກຄົນໃນຄອບຄົວ ມີຄວາມສຸກ, ລະດູການ ປູກຝັງ ໄດ້ຮັບຜົນດີໃນປີໃໝ່ ແລະ ຍັງເປັນໂອກາດເພື່ອສະແດງຄວາມເຄົາລົບ ນັບຖືຕໍ່ປູ່ຍ່າຕາຍາຍ ແລະ ພໍ່ແມ່. |
ສອງສາມມື້ ກ່ອນບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay (ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວຂະແມ ຢູ່ພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ), ໄປຍັງໝູ່ບ້ານ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະເຫັນບັນຍາກາດ ການກະກຽມ ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຄອບຄົວຕ່າງໆໄດ້ເລີ່ມ ທຳຄວາມສະອາດ ເຮືອນຊານ ແລະ ຈັດແຈງກະກຽມແທ່ນບູຊາບັນພະບຸລຸດ ແລະ ແທ່ນບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ ເພື່ອຕ້ອນຮັບປີໃໝ່. ນີ້ກໍແມ່ນຊ່ວງເວລາ ທີ່ບັນດາຄອບຄົວ ໄປຍັງວັດ ເພື່ອ ທຳຄວາມ ສະອາດ, ທາສີຄືນໃໝ່ ທາດບັນຈຸ ອັດຖິ ຂອງ ຄົນໃນຄອບຄົວ ທີ່ເສຍຊີວິດ, ພ້ອມດຽວກັນ ກໍຊ່ວຍ ພະສົງ ທຳຄວາມສະອາດ ແລະ ສ້ອມແປງສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ພາຍໃນວັດ. ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ ແລະ ພິທີທາງສາສະໜາ ສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຈັດຂຶ້ນຢູ່ວັດ. ວັດ ເປັນບ່ອນສັກສິດທີ່ສຸດໃນຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ເປັນບ່ອນຜູກພັນ ຄວາມຮູ້ສຶກທາງໃຈ ຂອງຊຸມຊົນ, ເປັນສະຖານທີ່ມີຄວາມຕິດພັນກັບຊາວເຜົ່າຂະແມ ເກືອບທຸກຄົນ ນັບແຕ່ເກີດ, ໃຫຍ່ ຈົນເຖິງວັນເສຍຊີວິດ.
     |
ຢູ່ແຂວງ ຊ໋ອກຈັງ ມີວັດ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຫຼາຍແຫ່ງ ທ່ີມີຊື່ສຽງຄື: ວັດເຈຍ, ວັດ ແຈ໋ນກ໊ຽວ, ວັດ ເຄີແລງ, ວັດ ຊອມຣອງ, ວັດ ໂບ໋ນມັດ ແລະ ອື່ນໆ... ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະຍິ່ງ ຄັບຄາໜາແໜ້ນ, ຄຶກຄື້ນ, ດຶງດູດຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ພ້ອມທັງນັກທ່ອງທ່ຽວ ທັງຢູ່ໃກ້ ແລະ ໄກ ມາທຳພິທີບູຊາ ພະພຸດທະເຈົ້າ ແລະ ຢ້ຽມຊົມວັດ.
ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ຈະຈັດການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ, ບັນເທີງ, ການຊື້ຂາຍ, ການເຮັດອາຫານການກິນຢູ່ໃນຂອບເຂດບໍລິເວນວັດ. ໃນຕອນຄ່ຳ ກໍມີການສະແດງ ສິລະປະ ຂອງ ບັນດາຊົນເຜົ່າ. ບັນດາວາດຟ້ອນ ແລະ ຂັບລຳ ພື້ນເມືອງ ຂອງ ຊົນເຜົ່າ ຂະແມ ເຊັ່ນ: ການເຕັ້ນ ໂຣບຳ ດ້ວຍ ຊຸດອາພອນພິເສດ ແລະ ໜ້າກາກ ທີ່ເປັນເອກະລັກ ສະເພາະ ແລະ ການຮ້ອງເພງ ຢູ່ເກ, ປະເພດການຮ້ອງເພງ ແລະ ຟ້ອນເທິງເວທີຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ໄດ້ບັນດານັກສະແດງ ຂອງ ທ້ອງຖິ່ນ ທຳການສະແດງ ທີ່ເປັນເອກະລັກ ຊຶ່ງສ້າງຄວາມ ປະທັບໃຈ ໃຫ້ຜູ້ຊົມ.
