ຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ໄດ້ມີ ຄວາມຕິດພັນກັບ ຄວາມກະຕັນຍູ ຮູ້ບຸນຄຸນ ຕໍ່ບັນພະບຸລຸດ ແລະ ການເຕົ້າໂຮມກັນ ໃນຄອບຄົວ. ວັດຕ່າງໆ ຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຢູ່ໃກ້ໝູ່
ສອງສາມມື້ ກ່ອນບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay (ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວຂະແມ ຢູ່ພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ), ໄປຍັງໝູ່ບ້ານ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະເຫັນບັນຍາກາດ ການກະກຽມ ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຄອບຄົວຕ່າງໆໄດ້ເລີ່ມ ທຳຄວາມສະອາດ ເຮືອນຊານ ແລະ ຈັດແຈງກະກຽມແທ່ນບູຊາບັນພະບຸລຸດ ແລະ ແທ່ນບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ ເພື່ອຕ້ອນຮັບປີໃໝ່. ນີ້ກໍແມ່ນຊ່ວງເວລາ ທີ່ບັນດາຄອບຄົວ ໄປຍັງວັດ ເພື່ອ ທຳຄວາມ ສະອາດ, ທາສີຄືນໃໝ່ ທາດບັນຈຸ ອັດຖິ ຂອງ ຄົນໃນຄອບຄົວ ທີ່ເສຍຊີວິດ, ພ້ອມດຽວກັນ ກໍຊ່ວຍ ພະສົງ ທຳຄວາມສະອາດ ແລະ ສ້ອມແປງສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ພາຍໃນວັດ. ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ ແລະ ພິທີທາງສາສະໜາ ສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຈັດຂຶ້ນຢູ່ວັດ. ວັດ ເປັນບ່ອນສັກສິດທີ່ສຸດໃນຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ເປັນບ່ອນຜູກພັນ ຄວາມຮູ້ສຶກທາງໃຈ ຂອງຊຸມຊົນ, ເປັນສະຖານທີ່ມີຄວາມຕິດພັນກັບຊາວເຜົ່າຂະແມ ເກືອບທຸກຄົນ ນັບແຕ່ເກີດ, ໃຫຍ່ ຈົນເຖິງວັນເສຍຊີວິດ.
ພິທີສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າ ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ.
ພິທີການໜຶ່ງໃນມື້ບຸນ Chol Chnam Thmay ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ.ພິທີຕັກບາດ.ພິທີສວດມົນ ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ. |
| ບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ໄດ້ຈັດຂຶ້ນ ໃນວັນທີ 14, 15 ແລະ 16 ເມສາ ຂອງ ທຸກໆ ປີ (ຖ້າເປັນປີສອງຫົນ ຈະເພີ່ມ ວັນທີ 13 ເມສາ). ໃນໄລຍະບຸນປີໃໝ່, ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ມາວັດເພື່ອ ຂໍພອນໃຫ້ທຸກຄົນໃນຄອບຄົວ ມີຄວາມສຸກ, ລະດູການ ປູກຝັງ ໄດ້ຮັບຜົນດີໃນປີໃໝ່ ແລະ ຍັງເປັນໂອກາດເພື່ອສະແດງຄວາມເຄົາລົບ ນັບຖືຕໍ່ປູ່ຍ່າຕາຍາຍ ແລະ ພໍ່ແມ່. |
ສອງສາມມື້ ກ່ອນບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay (ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວຂະແມ ຢູ່ພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ), ໄປຍັງໝູ່ບ້ານ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະເຫັນບັນຍາກາດ ການກະກຽມ ບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຄອບຄົວຕ່າງໆໄດ້ເລີ່ມ ທຳຄວາມສະອາດ ເຮືອນຊານ ແລະ ຈັດແຈງກະກຽມແທ່ນບູຊາບັນພະບຸລຸດ ແລະ ແທ່ນບູຊາພະພຸດທະເຈົ້າ ເພື່ອຕ້ອນຮັບປີໃໝ່. ນີ້ກໍແມ່ນຊ່ວງເວລາ ທີ່ບັນດາຄອບຄົວ ໄປຍັງວັດ ເພື່ອ ທຳຄວາມ ສະອາດ, ທາສີຄືນໃໝ່ ທາດບັນຈຸ ອັດຖິ ຂອງ ຄົນໃນຄອບຄົວ ທີ່ເສຍຊີວິດ, ພ້ອມດຽວກັນ ກໍຊ່ວຍ ພະສົງ ທຳຄວາມສະອາດ ແລະ ສ້ອມແປງສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ພາຍໃນວັດ. ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ ແລະ ພິທີທາງສາສະໜາ ສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຈັດຂຶ້ນຢູ່ວັດ. ວັດ ເປັນບ່ອນສັກສິດທີ່ສຸດໃນຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ເປັນບ່ອນຜູກພັນ ຄວາມຮູ້ສຶກທາງໃຈ ຂອງຊຸມຊົນ, ເປັນສະຖານທີ່ມີຄວາມຕິດພັນກັບຊາວເຜົ່າຂະແມ ເກືອບທຸກຄົນ ນັບແຕ່ເກີດ, ໃຫຍ່ ຈົນເຖິງວັນເສຍຊີວິດ.
ມີຫຼາຍພິທີກໍາ ທີ່ເປັນເອກະລັກ ແລະ ເຂັ້ມຂຸ້ນໄປດ້ວຍ ຄວາມ ເຫຼື້ອມໃສສັດທາ ຕໍ່ພຸດທະສາສະໜາ ຂອງປະຊາຄົມ ເຜົ່າ ຂະແມ ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ເຊັ່ນ: ພິທີສະເຫຼີມ ສະຫຼອງປີໃໝ່, ພິທີຕັກບາດ ຕົ້ນປີເພື່ອຂໍຄວາມຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ, ພິທີເທສະໜາ ຫຼັກພະທຳ ຄຳສັ່ງສອນຂອງ ພະພຸດທະເຈົ້າ, ພິທີ ໃຫ້ພອນ, ພິທີຫົດ ພະພຸດທະຮູບ... ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນນໍ້າໃຈ ມຸ່ງສູ່ ພະະພຸດທະເຈົ້າ ຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ກໍຄື ພະສົງໃຫ້ພອນ ເຖິງປະຊາຊົນ ໃນໂອກາດປີໃໝ່. ນອກຈາກນັ້ນ, ໃນໂອກາດນີ້, ຊາວເຜົ່າຂະແມ ຍັງມີຮີດຄອງປະເພນີ ສ້າງ “ຫຼຸມຝັງສົບດິນຊາຍ”, “ຫຼຸມຝັງສົບເຂົ້າ” ທີ່ມີລັກສະນະສັນຍາລັກ ໃນບໍລິເວນ ວັດ ໃນມື້ ຂຶ້ນປີໃໝ່ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຄົນ ໄດ້ມາສັກກະລະບູຊາ, ຂໍພອນ ໃນຄວາມຮັກ ແລະ ຄວາມສະຫງົບສຸກ ອີກດ້ວຍ.
ປະຊາຊົນ ຫໍ່ ເຂົ້າໜົມ ໃນມື້ບຸນ Chol Chnam Thmay ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ.ພິທີຫົດ ພະພຸດທະຮູບ ໃນມື້ປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ເພື່ອອະທິຖານແຕ່ສິ່ງທີ່ດີໆ.ຖົມ ຫຼຸມຝັງສົບດິນຊາຍ ໂດຍເຊື່ອວ່າ ຈະກໍາຈັດ ສິ່ງບໍ່ດີໃນ ປີເກົ່າ ແລະ ມີແຕ່ສິ່ງດີໆ ໃນປີໃໝ່. ພິທີສວດມົນ ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ. ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງຊາວເຜົ່າຂະແມ ມັກເຕົ້າໂຮມກັນຢູ່ວັດ ໃນໂອ ກາດບຸນປີໃໝ່. |
ຢູ່ແຂວງ ຊ໋ອກຈັງ ມີວັດ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຫຼາຍແຫ່ງ ທ່ີມີຊື່ສຽງຄື: ວັດເຈຍ, ວັດ ແຈ໋ນກ໊ຽວ, ວັດ ເຄີແລງ, ວັດ ຊອມຣອງ, ວັດ ໂບ໋ນມັດ ແລະ ອື່ນໆ... ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ ຂອງ ຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຈະຍິ່ງ ຄັບຄາໜາແໜ້ນ, ຄຶກຄື້ນ, ດຶງດູດຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ພ້ອມທັງນັກທ່ອງທ່ຽວ ທັງຢູ່ໃກ້ ແລະ ໄກ ມາທຳພິທີບູຊາ ພະພຸດທະເຈົ້າ ແລະ ຢ້ຽມຊົມວັດ.
ໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ Chol Chnam Thmay ຈະຈັດການເຄື່ອນໄຫວມ່ວນຊື່ນ, ບັນເທີງ, ການຊື້ຂາຍ, ການເຮັດອາຫານການກິນຢູ່ໃນຂອບເຂດບໍລິເວນວັດ. ໃນຕອນຄ່ຳ ກໍມີການສະແດງ ສິລະປະ ຂອງ ບັນດາຊົນເຜົ່າ. ບັນດາວາດຟ້ອນ ແລະ ຂັບລຳ ພື້ນເມືອງ ຂອງ ຊົນເຜົ່າ ຂະແມ ເຊັ່ນ: ການເຕັ້ນ ໂຣບຳ ດ້ວຍ ຊຸດອາພອນພິເສດ ແລະ ໜ້າກາກ ທີ່ເປັນເອກະລັກ ສະເພາະ ແລະ ການຮ້ອງເພງ ຢູ່ເກ, ປະເພດການຮ້ອງເພງ ແລະ ຟ້ອນເທິງເວທີຂອງຊາວເຜົ່າ ຂະແມ, ໄດ້ບັນດານັກສະແດງ ຂອງ ທ້ອງຖິ່ນ ທຳການສະແດງ ທີ່ເປັນເອກະລັກ ຊຶ່ງສ້າງຄວາມ ປະທັບໃຈ ໃຫ້ຜູ້ຊົມ.