មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាម ដ្រាយនូរ ដ្រាយសាប - មហាវីរកថាតីង្វៀន (Tay Nguyen) 13/10/2020 កំណនៃភូគព្ភសាស្រ្តឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ រួមជាមួយនឹងប្រវត្តិកថាមេឃដី មានលក្ខណៈជាវីរកថានៃជនជាតិអេដេ បានផ្តល់ជូនចំពោះតំបន់ដីជាប់ជាយដែន រវាងខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak) និងដាក់ណុង (Dak Nong) ជ្រោះរហោស្ថានទាំងពីរ បង្កប់ភាពអស្ចារ្យនិងភាពល្អុកល្អើនបំផុត នៅតំបន់ដីក្រហមតីង្វៀន (Tay Nguyen) ទេវៈ។ នោះគឺជ្រោះដ្រាយនូរ (ជ្រោះប្រពន្ធ) ជ្រោះដ្រាយសាប (ជ្រោះប្តី)។ ជ្រោះដ្រាយនូរ នៅភូមិសាស្រ្តភូមិកួប (Kuop) ឃុំដ្រាយសាប ស្រុកក្រុងអាណា ខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak)។ នៅចម្ងាយពីទីនោះមិនឆ្ងាយ ភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ស្ពានយោលធ្វើដោយខ្សែកាបលាបពណ៌ក្រហម រួចធ្វើដំណើរបន្តឆ្លងកាត់មួយកំណាត់ផ្លូវព្រៃទៀត គឺទៅដល់ជ្រោះដ្រាយសាប ចំណុះឃុំណាមហា (Nam Ha) ស្រុកក្រុងក្នោ (Krong Kno) ខេត្តដាក់ណុង (Dak Nong)។ ដ្រាយនូរនិងដ្រាយសាប ជាជ្រោះពីរស្អាតបំផុត ស្ថិតនៅលើទន្លេស្រែពក តីង្វៀន (Tay Nguyen) ដ៏ធំធេង។ រឿងតំណាលនៃជនជាតិអេដេ នៅតីង្វៀន (Tay Nguyen) និទានថា៖ កាលពីដើមឡើយទន្លេស្រែពក មានខ្សែទឹកតែមួយហូតព័ទពេនជុំវិញ នៅកណ្តាលព្រៃព្រឹក្សា។ សម័យនោះ មានបុរសម្នាក់នៅភូមិកួបមានចិត្តស្រឡាញ់កញ្ញាម្នាក់ នៅភូមិខាងនាយទន្លេ ប៉ុន្តែដោយសារវង្សត្រកូលទាំងពីរ វិវាទមិនពេញចិត្តគ្នា ទើបអ្នកទាំងពីរមិនអាចជួបគ្នាជាគូបាន។ វិបត្តិចិត្តគូស្នេហ៍ទាំងពីរ បានលោតចុះទន្លេស្រែពកសម្លាប់ខ្លួន ដើម្បីប្រាថ្នាជាតិក្រោមនឹងបាននៅក្បែរគ្នាជានិច្ច។ កំហឹងចំពោះអាត្មានិយមនៃអ្នកភូមិ ទេវតាក៏បង្អុរព្រះភិរុណបង្កើតជាព្យុះសង្ឃរា ចែកទន្លេស្រែពកទៅជាពីរ កាត់ផ្តាច់ផ្លូវថ្មើរទៅមកនៃអ្នកភូមិទាំងពីរ។ ដៃទន្លេទាំងពីរមានឈ្មោះថា ព្រែកក្រុងអាណា ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយនូរ (ហៅថាជ្រោះប្រពន្ធ) និងព្រែកក្រុងក្នោ (ព្រែកឈ្មោល) ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយសាប (នៅហៅថាជ្រោះប្តី)។ តាំងពីពេលនោះមក ជ្រោះប្តីប្រពន្ធតែងនៅក្បែរគ្នាកៀកកើយរួមខ្សែទឹក គ្នានពេលណាបែកបែរ។ ផ្ទាំងសិលាម៉ាក់ម៉ារាប់លានឆ្នាំ នៅជ្រោះដ្រាយនូរ មានរូបស៊ីឡាំង ប្រហាក់ប្រហែលនឹងរមណីយដ្ឋានវាល ថ្មទៀប (ដាដៀ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ មាត់ល្អាងស្អាតមួយ សំឡឹងទៅត្រង់នឹងជ្រោះដ្រាយនូរ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ទឹកជ្រោះធ្លាក់ចុះបោកបាច់បែកផ្សែង។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ឫស្សដើមរុក្ខជាតិដ៏ធំ ឱបយកថ្មភ្នំ បង្កើតទៅជារូបសណ្ឋានប្លែកៗ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ កំណនៃភូគព្ភសាស្ត្រ ឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ បង្កើតទៅជាជ្រលងភ្នំដ៏ស្រស់ស្អាត នៅក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយនូរដ៏មហស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ នារដូវវស្សា នៅលើជញ្ជាំងភ្នំខ្ពស់ប្រហែល៣០ម៉ែត្រ ជ្រោះដ្រាយនូរមានផ្ទៃទូលាយជាង២៥០ម៉េត្រ ទឹកធ្លាក់ចុះឆៅៗបាច់សាចបែកផ្សែង បង្កើតជាទេសភាពមួយ ពោរពេញទៅដោយអាថ៌កំបាំង រហោស្ថាន នៅកណ្តាលព្រៃភ្នំ។ ទេសភាពផ្សេងដោយឡែកនឹងជ្រោះហូរចាក់ នៅក្រោមជ្រោះគឺដងស្ទឹងមានផ្ទៃទឹករាក ធំទូលាយល្វឹងល្វើយ ខ្សែទឹកហូរជ្រៀតជ្រែកឆ្លងកាត់ដុំថ្ម រលកប្រិកៗ។ នារដូវប្រាំង ជ្រោះដ្រាយនូរទឹកតិចជាង ដងស្ទឹងខាងក្រោមក៏ស្រទន់ស្លួត ភ្ញៀវទេសចរអាចលុយដើរឆ្លង ក្រេបយកអារម្មណ៍ដើរថ្មើរលើដុំថ្មរដិបរដុប ដែលតោងទៅដោយស្លែដេកត្រាំនៅក្រោមដងស្ទឹង ព្រមទាំងទទួលសន្តាប់អារម្មណ៍ទឹកត្រជាក់នៃដងស្ទឹងនេបនិតកាយា។ រឿងតំណាលអំពីដ្រាយនូរ ដ្រាយសាប ដូចជាចំណងស្នេហ៍ “ Romeo និង Juliet “ ដែលមានលក្ខណៈវីរកថារបស់ជនជាតិអេដេ។ ចំណុចទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍គួរសម ចំពោះភ្ញៀវទេសចរ គឺរូបភាពផ្ទាំងសិលារូបស៊ីឡាំង ដេកតំរៀបជាជាន់រាបស្មើ នៅក្រោមដងស្ទឹង មើលទៅហាក់ដូចជាមានព្រះហត្ថអាទិទេពរៀបចំឡើង។ តាមអ្នកស្រាវជ្រាវ ផែនថ្មនៅដ្រាយនូរ មានរចនាសម្ពន្ធប្រហាក់ប្រហែលជាមួយនឹងផែនថ្ម នៅវាលថ្មទៀប (ដាដៀរ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ នេះពិតជាអំណោយប្លែកពីធម្មជាតិ កកើតឡើងដោយសិលាម៉ាក់ម៉ា ជាបាតុភូតចម្លែកមួយនៃសកម្មភាពភ្នំភ្លើង មុននេះរាប់លានឆ្នាំ។ ផ្សេងដោយឡែកពីទេសភាពអស្ចារ្យនៃជ្រោះដ្រាយនូរ ជ្រោះដ្រាយសាបបែរជាមានសម្រស់ល្អុកល្អើន ស្លូតបូត។ ពីខ្នងភ្នំកម្ពស់ប្រហែល២០ម៉ែត្រ ទឹកជ្រោះពីរខ្សែ ហូតធ្លាក់ចុះបែកផ្សែងចុះអព្ទ ប្រហែលបែបនេះទើបវាមានឈ្មោះថា “ជ្រោះផ្សែង”។ សម្រស់ជ្រោះដ្រាយសាបសម្រប់ខ្លួននឹងធម្មជាតិបៃតង នៃដងព្រៃព្រឹក្សារយពាន់។ សំឡឹងពីនាយដងព្រៃចេញទៅ ឃើញតំបន់ទឹកស្ទឹងក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយសាប ហាក់ដូចជាបឹងពណ៌ខៀវធំមួយ ដូចគ្រាប់គជ់។ មាត់បឹង គឺផែនថ្មខ្មៅជាន់ស្រទាប់តំរៀបគ្នា អណ្តែតលេចមកលើផ្ទៃទឹក។ មានផ្ទាំងសិលាធំរាបស្មើដូចជាគ្រែនិមិត្តក្រោមម្លប់ព្រៃរបោះ ជាប្រភេទព្រៃធ្លាប់មាននៅតីង្វៀន (Tay Nguyên) ម្លប់របាំងជុំឆ្នាំ បង្កើតជាទីកន្លែងសម្រាកកាយ គយគន់ទេសភាពដ៏ស្រស់បំព្រងសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ៕ កំពូលជ្រោះទាំងពីរ ទឹកហូតធ្លាក់ចុះបង្កើតជាទេសភាពមួយស្អាតអស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ រមណីយដ្ឋានដ្រាយនូរ ជាកន្លែងទាក់ទាញអារម្មណ៍នៃភ្ញៀវទេសចរ ពេលធ្វើដំណើរមកជាមួយនឹងតីង្វៀន (Tay Nguyên) ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរបរទេសស្វែងយល់អំពីសម្រស់រហោស្ថាននិងភាពអស្ចារ្យ នៃជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរសម្រប់ខ្លួនជាមួយនឹងជំនោរទឹកហូតចុះពីជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ។ អត្ថបទនិងរូបថត៖ ថាញហ្វ័រ
មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាម ដ្រាយនូរ ដ្រាយសាប - មហាវីរកថាតីង្វៀន (Tay Nguyen) 13/10/2020 កំណនៃភូគព្ភសាស្រ្តឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ រួមជាមួយនឹងប្រវត្តិកថាមេឃដី មានលក្ខណៈជាវីរកថានៃជនជាតិអេដេ បានផ្តល់ជូនចំពោះតំបន់ដីជាប់ជាយដែន រវាងខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak) និងដាក់ណុង (Dak Nong) ជ្រោះរហោស្ថានទាំងពីរ បង្កប់ភាពអស្ចារ្យនិងភាពល្អុកល្អើនបំផុត នៅតំបន់ដីក្រហមតីង្វៀន (Tay Nguyen) ទេវៈ។ នោះគឺជ្រោះដ្រាយនូរ (ជ្រោះប្រពន្ធ) ជ្រោះដ្រាយសាប (ជ្រោះប្តី)។ ជ្រោះដ្រាយនូរ នៅភូមិសាស្រ្តភូមិកួប (Kuop) ឃុំដ្រាយសាប ស្រុកក្រុងអាណា ខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak)។ នៅចម្ងាយពីទីនោះមិនឆ្ងាយ ភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ស្ពានយោលធ្វើដោយខ្សែកាបលាបពណ៌ក្រហម រួចធ្វើដំណើរបន្តឆ្លងកាត់មួយកំណាត់ផ្លូវព្រៃទៀត គឺទៅដល់ជ្រោះដ្រាយសាប ចំណុះឃុំណាមហា (Nam Ha) ស្រុកក្រុងក្នោ (Krong Kno) ខេត្តដាក់ណុង (Dak Nong)។ ដ្រាយនូរនិងដ្រាយសាប ជាជ្រោះពីរស្អាតបំផុត ស្ថិតនៅលើទន្លេស្រែពក តីង្វៀន (Tay Nguyen) ដ៏ធំធេង។ រឿងតំណាលនៃជនជាតិអេដេ នៅតីង្វៀន (Tay Nguyen) និទានថា៖ កាលពីដើមឡើយទន្លេស្រែពក មានខ្សែទឹកតែមួយហូតព័ទពេនជុំវិញ នៅកណ្តាលព្រៃព្រឹក្សា។ សម័យនោះ មានបុរសម្នាក់នៅភូមិកួបមានចិត្តស្រឡាញ់កញ្ញាម្នាក់ នៅភូមិខាងនាយទន្លេ ប៉ុន្តែដោយសារវង្សត្រកូលទាំងពីរ វិវាទមិនពេញចិត្តគ្នា ទើបអ្នកទាំងពីរមិនអាចជួបគ្នាជាគូបាន។ វិបត្តិចិត្តគូស្នេហ៍ទាំងពីរ បានលោតចុះទន្លេស្រែពកសម្លាប់ខ្លួន ដើម្បីប្រាថ្នាជាតិក្រោមនឹងបាននៅក្បែរគ្នាជានិច្ច។ កំហឹងចំពោះអាត្មានិយមនៃអ្នកភូមិ ទេវតាក៏បង្អុរព្រះភិរុណបង្កើតជាព្យុះសង្ឃរា ចែកទន្លេស្រែពកទៅជាពីរ កាត់ផ្តាច់ផ្លូវថ្មើរទៅមកនៃអ្នកភូមិទាំងពីរ។ ដៃទន្លេទាំងពីរមានឈ្មោះថា ព្រែកក្រុងអាណា ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយនូរ (ហៅថាជ្រោះប្រពន្ធ) និងព្រែកក្រុងក្នោ (ព្រែកឈ្មោល) ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយសាប (នៅហៅថាជ្រោះប្តី)។ តាំងពីពេលនោះមក ជ្រោះប្តីប្រពន្ធតែងនៅក្បែរគ្នាកៀកកើយរួមខ្សែទឹក គ្នានពេលណាបែកបែរ។ ផ្ទាំងសិលាម៉ាក់ម៉ារាប់លានឆ្នាំ នៅជ្រោះដ្រាយនូរ មានរូបស៊ីឡាំង ប្រហាក់ប្រហែលនឹងរមណីយដ្ឋានវាល ថ្មទៀប (ដាដៀ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ មាត់ល្អាងស្អាតមួយ សំឡឹងទៅត្រង់នឹងជ្រោះដ្រាយនូរ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ទឹកជ្រោះធ្លាក់ចុះបោកបាច់បែកផ្សែង។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ឫស្សដើមរុក្ខជាតិដ៏ធំ ឱបយកថ្មភ្នំ បង្កើតទៅជារូបសណ្ឋានប្លែកៗ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ កំណនៃភូគព្ភសាស្ត្រ ឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ បង្កើតទៅជាជ្រលងភ្នំដ៏ស្រស់ស្អាត នៅក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយនូរដ៏មហស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ នារដូវវស្សា នៅលើជញ្ជាំងភ្នំខ្ពស់ប្រហែល៣០ម៉ែត្រ ជ្រោះដ្រាយនូរមានផ្ទៃទូលាយជាង២៥០ម៉េត្រ ទឹកធ្លាក់ចុះឆៅៗបាច់សាចបែកផ្សែង បង្កើតជាទេសភាពមួយ ពោរពេញទៅដោយអាថ៌កំបាំង រហោស្ថាន នៅកណ្តាលព្រៃភ្នំ។ ទេសភាពផ្សេងដោយឡែកនឹងជ្រោះហូរចាក់ នៅក្រោមជ្រោះគឺដងស្ទឹងមានផ្ទៃទឹករាក ធំទូលាយល្វឹងល្វើយ ខ្សែទឹកហូរជ្រៀតជ្រែកឆ្លងកាត់ដុំថ្ម រលកប្រិកៗ។ នារដូវប្រាំង ជ្រោះដ្រាយនូរទឹកតិចជាង ដងស្ទឹងខាងក្រោមក៏ស្រទន់ស្លួត ភ្ញៀវទេសចរអាចលុយដើរឆ្លង ក្រេបយកអារម្មណ៍ដើរថ្មើរលើដុំថ្មរដិបរដុប ដែលតោងទៅដោយស្លែដេកត្រាំនៅក្រោមដងស្ទឹង ព្រមទាំងទទួលសន្តាប់អារម្មណ៍ទឹកត្រជាក់នៃដងស្ទឹងនេបនិតកាយា។ រឿងតំណាលអំពីដ្រាយនូរ ដ្រាយសាប ដូចជាចំណងស្នេហ៍ “ Romeo និង Juliet “ ដែលមានលក្ខណៈវីរកថារបស់ជនជាតិអេដេ។ ចំណុចទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍គួរសម ចំពោះភ្ញៀវទេសចរ គឺរូបភាពផ្ទាំងសិលារូបស៊ីឡាំង ដេកតំរៀបជាជាន់រាបស្មើ នៅក្រោមដងស្ទឹង មើលទៅហាក់ដូចជាមានព្រះហត្ថអាទិទេពរៀបចំឡើង។ តាមអ្នកស្រាវជ្រាវ ផែនថ្មនៅដ្រាយនូរ មានរចនាសម្ពន្ធប្រហាក់ប្រហែលជាមួយនឹងផែនថ្ម នៅវាលថ្មទៀប (ដាដៀរ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ នេះពិតជាអំណោយប្លែកពីធម្មជាតិ កកើតឡើងដោយសិលាម៉ាក់ម៉ា ជាបាតុភូតចម្លែកមួយនៃសកម្មភាពភ្នំភ្លើង មុននេះរាប់លានឆ្នាំ។ ផ្សេងដោយឡែកពីទេសភាពអស្ចារ្យនៃជ្រោះដ្រាយនូរ ជ្រោះដ្រាយសាបបែរជាមានសម្រស់ល្អុកល្អើន ស្លូតបូត។ ពីខ្នងភ្នំកម្ពស់ប្រហែល២០ម៉ែត្រ ទឹកជ្រោះពីរខ្សែ ហូតធ្លាក់ចុះបែកផ្សែងចុះអព្ទ ប្រហែលបែបនេះទើបវាមានឈ្មោះថា “ជ្រោះផ្សែង”។ សម្រស់ជ្រោះដ្រាយសាបសម្រប់ខ្លួននឹងធម្មជាតិបៃតង នៃដងព្រៃព្រឹក្សារយពាន់។ សំឡឹងពីនាយដងព្រៃចេញទៅ ឃើញតំបន់ទឹកស្ទឹងក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយសាប ហាក់ដូចជាបឹងពណ៌ខៀវធំមួយ ដូចគ្រាប់គជ់។ មាត់បឹង គឺផែនថ្មខ្មៅជាន់ស្រទាប់តំរៀបគ្នា អណ្តែតលេចមកលើផ្ទៃទឹក។ មានផ្ទាំងសិលាធំរាបស្មើដូចជាគ្រែនិមិត្តក្រោមម្លប់ព្រៃរបោះ ជាប្រភេទព្រៃធ្លាប់មាននៅតីង្វៀន (Tay Nguyên) ម្លប់របាំងជុំឆ្នាំ បង្កើតជាទីកន្លែងសម្រាកកាយ គយគន់ទេសភាពដ៏ស្រស់បំព្រងសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ៕ កំពូលជ្រោះទាំងពីរ ទឹកហូតធ្លាក់ចុះបង្កើតជាទេសភាពមួយស្អាតអស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ រមណីយដ្ឋានដ្រាយនូរ ជាកន្លែងទាក់ទាញអារម្មណ៍នៃភ្ញៀវទេសចរ ពេលធ្វើដំណើរមកជាមួយនឹងតីង្វៀន (Tay Nguyên) ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរបរទេសស្វែងយល់អំពីសម្រស់រហោស្ថាននិងភាពអស្ចារ្យ នៃជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរសម្រប់ខ្លួនជាមួយនឹងជំនោរទឹកហូតចុះពីជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ។ អត្ថបទនិងរូបថត៖ ថាញហ្វ័រ
កំណនៃភូគព្ភសាស្រ្តឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ រួមជាមួយនឹងប្រវត្តិកថាមេឃដី មានលក្ខណៈជាវីរកថានៃជនជាតិអេដេ បានផ្តល់ជូនចំពោះតំបន់ដីជាប់ជាយដែន រវាងខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak) និងដាក់ណុង (Dak Nong) ជ្រោះរហោស្ថានទាំងពីរ បង្កប់ភាពអស្ចារ្យនិងភាពល្អុកល្អើនបំផុត នៅតំបន់ដីក្រហមតីង្វៀន (Tay Nguyen) ទេវៈ។ នោះគឺជ្រោះដ្រាយនូរ (ជ្រោះប្រពន្ធ) ជ្រោះដ្រាយសាប (ជ្រោះប្តី)។ ជ្រោះដ្រាយនូរ នៅភូមិសាស្រ្តភូមិកួប (Kuop) ឃុំដ្រាយសាប ស្រុកក្រុងអាណា ខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak)។ នៅចម្ងាយពីទីនោះមិនឆ្ងាយ ភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ស្ពានយោលធ្វើដោយខ្សែកាបលាបពណ៌ក្រហម រួចធ្វើដំណើរបន្តឆ្លងកាត់មួយកំណាត់ផ្លូវព្រៃទៀត គឺទៅដល់ជ្រោះដ្រាយសាប ចំណុះឃុំណាមហា (Nam Ha) ស្រុកក្រុងក្នោ (Krong Kno) ខេត្តដាក់ណុង (Dak Nong)។ ដ្រាយនូរនិងដ្រាយសាប ជាជ្រោះពីរស្អាតបំផុត ស្ថិតនៅលើទន្លេស្រែពក តីង្វៀន (Tay Nguyen) ដ៏ធំធេង។ រឿងតំណាលនៃជនជាតិអេដេ នៅតីង្វៀន (Tay Nguyen) និទានថា៖ កាលពីដើមឡើយទន្លេស្រែពក មានខ្សែទឹកតែមួយហូតព័ទពេនជុំវិញ នៅកណ្តាលព្រៃព្រឹក្សា។ សម័យនោះ មានបុរសម្នាក់នៅភូមិកួបមានចិត្តស្រឡាញ់កញ្ញាម្នាក់ នៅភូមិខាងនាយទន្លេ ប៉ុន្តែដោយសារវង្សត្រកូលទាំងពីរ វិវាទមិនពេញចិត្តគ្នា ទើបអ្នកទាំងពីរមិនអាចជួបគ្នាជាគូបាន។ វិបត្តិចិត្តគូស្នេហ៍ទាំងពីរ បានលោតចុះទន្លេស្រែពកសម្លាប់ខ្លួន ដើម្បីប្រាថ្នាជាតិក្រោមនឹងបាននៅក្បែរគ្នាជានិច្ច។ កំហឹងចំពោះអាត្មានិយមនៃអ្នកភូមិ ទេវតាក៏បង្អុរព្រះភិរុណបង្កើតជាព្យុះសង្ឃរា ចែកទន្លេស្រែពកទៅជាពីរ កាត់ផ្តាច់ផ្លូវថ្មើរទៅមកនៃអ្នកភូមិទាំងពីរ។ ដៃទន្លេទាំងពីរមានឈ្មោះថា ព្រែកក្រុងអាណា ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយនូរ (ហៅថាជ្រោះប្រពន្ធ) និងព្រែកក្រុងក្នោ (ព្រែកឈ្មោល) ប្រសូត្រចេញជ្រោះដ្រាយសាប (នៅហៅថាជ្រោះប្តី)។ តាំងពីពេលនោះមក ជ្រោះប្តីប្រពន្ធតែងនៅក្បែរគ្នាកៀកកើយរួមខ្សែទឹក គ្នានពេលណាបែកបែរ។ ផ្ទាំងសិលាម៉ាក់ម៉ារាប់លានឆ្នាំ នៅជ្រោះដ្រាយនូរ មានរូបស៊ីឡាំង ប្រហាក់ប្រហែលនឹងរមណីយដ្ឋានវាល ថ្មទៀប (ដាដៀ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ មាត់ល្អាងស្អាតមួយ សំឡឹងទៅត្រង់នឹងជ្រោះដ្រាយនូរ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ទឹកជ្រោះធ្លាក់ចុះបោកបាច់បែកផ្សែង។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ឫស្សដើមរុក្ខជាតិដ៏ធំ ឱបយកថ្មភ្នំ បង្កើតទៅជារូបសណ្ឋានប្លែកៗ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ កំណនៃភូគព្ភសាស្ត្រ ឆ្លងកាត់រាប់លានឆ្នាំ បង្កើតទៅជាជ្រលងភ្នំដ៏ស្រស់ស្អាត នៅក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយនូរដ៏មហស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ នារដូវវស្សា នៅលើជញ្ជាំងភ្នំខ្ពស់ប្រហែល៣០ម៉ែត្រ ជ្រោះដ្រាយនូរមានផ្ទៃទូលាយជាង២៥០ម៉េត្រ ទឹកធ្លាក់ចុះឆៅៗបាច់សាចបែកផ្សែង បង្កើតជាទេសភាពមួយ ពោរពេញទៅដោយអាថ៌កំបាំង រហោស្ថាន នៅកណ្តាលព្រៃភ្នំ។ ទេសភាពផ្សេងដោយឡែកនឹងជ្រោះហូរចាក់ នៅក្រោមជ្រោះគឺដងស្ទឹងមានផ្ទៃទឹករាក ធំទូលាយល្វឹងល្វើយ ខ្សែទឹកហូរជ្រៀតជ្រែកឆ្លងកាត់ដុំថ្ម រលកប្រិកៗ។ នារដូវប្រាំង ជ្រោះដ្រាយនូរទឹកតិចជាង ដងស្ទឹងខាងក្រោមក៏ស្រទន់ស្លួត ភ្ញៀវទេសចរអាចលុយដើរឆ្លង ក្រេបយកអារម្មណ៍ដើរថ្មើរលើដុំថ្មរដិបរដុប ដែលតោងទៅដោយស្លែដេកត្រាំនៅក្រោមដងស្ទឹង ព្រមទាំងទទួលសន្តាប់អារម្មណ៍ទឹកត្រជាក់នៃដងស្ទឹងនេបនិតកាយា។ រឿងតំណាលអំពីដ្រាយនូរ ដ្រាយសាប ដូចជាចំណងស្នេហ៍ “ Romeo និង Juliet “ ដែលមានលក្ខណៈវីរកថារបស់ជនជាតិអេដេ។ ចំណុចទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍គួរសម ចំពោះភ្ញៀវទេសចរ គឺរូបភាពផ្ទាំងសិលារូបស៊ីឡាំង ដេកតំរៀបជាជាន់រាបស្មើ នៅក្រោមដងស្ទឹង មើលទៅហាក់ដូចជាមានព្រះហត្ថអាទិទេពរៀបចំឡើង។ តាមអ្នកស្រាវជ្រាវ ផែនថ្មនៅដ្រាយនូរ មានរចនាសម្ពន្ធប្រហាក់ប្រហែលជាមួយនឹងផែនថ្ម នៅវាលថ្មទៀប (ដាដៀរ - Da Dia) ដ៏ល្បីឈ្មោះនៅខេត្តភូអៀន (Phu Yen)។ នេះពិតជាអំណោយប្លែកពីធម្មជាតិ កកើតឡើងដោយសិលាម៉ាក់ម៉ា ជាបាតុភូតចម្លែកមួយនៃសកម្មភាពភ្នំភ្លើង មុននេះរាប់លានឆ្នាំ។ ផ្សេងដោយឡែកពីទេសភាពអស្ចារ្យនៃជ្រោះដ្រាយនូរ ជ្រោះដ្រាយសាបបែរជាមានសម្រស់ល្អុកល្អើន ស្លូតបូត។ ពីខ្នងភ្នំកម្ពស់ប្រហែល២០ម៉ែត្រ ទឹកជ្រោះពីរខ្សែ ហូតធ្លាក់ចុះបែកផ្សែងចុះអព្ទ ប្រហែលបែបនេះទើបវាមានឈ្មោះថា “ជ្រោះផ្សែង”។ សម្រស់ជ្រោះដ្រាយសាបសម្រប់ខ្លួននឹងធម្មជាតិបៃតង នៃដងព្រៃព្រឹក្សារយពាន់។ សំឡឹងពីនាយដងព្រៃចេញទៅ ឃើញតំបន់ទឹកស្ទឹងក្រោមជើងជ្រោះដ្រាយសាប ហាក់ដូចជាបឹងពណ៌ខៀវធំមួយ ដូចគ្រាប់គជ់។ មាត់បឹង គឺផែនថ្មខ្មៅជាន់ស្រទាប់តំរៀបគ្នា អណ្តែតលេចមកលើផ្ទៃទឹក។ មានផ្ទាំងសិលាធំរាបស្មើដូចជាគ្រែនិមិត្តក្រោមម្លប់ព្រៃរបោះ ជាប្រភេទព្រៃធ្លាប់មាននៅតីង្វៀន (Tay Nguyên) ម្លប់របាំងជុំឆ្នាំ បង្កើតជាទីកន្លែងសម្រាកកាយ គយគន់ទេសភាពដ៏ស្រស់បំព្រងសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ៕ កំពូលជ្រោះទាំងពីរ ទឹកហូតធ្លាក់ចុះបង្កើតជាទេសភាពមួយស្អាតអស្ចារ្យ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ រមណីយដ្ឋានដ្រាយនូរ ជាកន្លែងទាក់ទាញអារម្មណ៍នៃភ្ញៀវទេសចរ ពេលធ្វើដំណើរមកជាមួយនឹងតីង្វៀន (Tay Nguyên) ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរបរទេសស្វែងយល់អំពីសម្រស់រហោស្ថាននិងភាពអស្ចារ្យ នៃជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ ភ្ញៀវទេសចរសម្រប់ខ្លួនជាមួយនឹងជំនោរទឹកហូតចុះពីជ្រោះដ្រាយសាប។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ។ អត្ថបទនិងរូបថត៖ ថាញហ្វ័រ
អត្ថបទផ្សេងទៀត សាស្រ្តាចារ្យ បណ្ឌិត Furuta Motoo៖ ពីអ្នកវៀតណាមវិទ្យា ក្លាយជាអ្នកឈានមុខ សម្រាប់សាកលវិទ្យាល័យសកល30/11/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយប្រទេសវៀតណាមអស់រយៈពេលជាងកន្លះសតវត្សរ៍ សាស្រ្តាចារ្យ បណ្ឌិត Furuta Motoo សាកលវិទ្យាធិការនៃសាលាសាកលវិទ្យាល័យវៀតណាម - វិចិត្រករ Yuichi Kimura និងកម្រងសៀវភៅ "លេងជាមួយកូន"12/11/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមក្រុមនិស្សិតអាមេរិកដើមកំណើតជនជាតិ Hmong ៖ ត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីស្វែងរកសសៃរស់វប្បធម៌09/11/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមវិចិត្រករ Yehezkiel Cyndo - និទានរឿងតាមរយៈគំនូសវាសពីទីក្រុង នៅប្រទេសវៀតណាម18/09/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមសាស្រ្តាចារ្យរង បណ្ឌិត វេជ្ជបណ្ឌិត Christopher Michael Runyan ជំនួយកម្មវិធីស្តីពីជំងឺធ្មេញថ្គាមស្មុគស្មាញ ជូនមន្ទីរពេទ្យនៅវៀតណាម10/08/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមលោកសាស្ត្រាចារ្យ Sugihara Kokichi និងការតាំងពិព័រណ៍នៃកម្មវិធីគណិតវិទ្យា ដោយគំរូបំភាន់ភ្នែក06/08/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាមលោកប្រធានហូជីមិញ រស់ជានិច្ចក្នុងដួងចិត្តមិត្តភក្តិអន្តរជាតិ20/05/2025មិត្តភក្តិជាមួយនឹងវៀតណាម អត្ថបទផ្សេងទៀត