ໄພນາບຂູ່ແບບດັ້ງເດີມ, ພ້ອມກັບບັນດາຄວາມສ່ຽງແບບໃໝ່ໃນຍຸກສະໄໝເຕັກໂນໂລຊີສູງ ພວມນາບຂູ່ເຖິງຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລທົ່ວໂລກ. ຄຳກ່າວເຕືອນດັ່ງກ່າວ ໂດຍສະຫະປະຊາຊາດຍົກອອກມາຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້ ໃນສະພາບຂາດສະຖຽນລະພາບໃນທົ່ວໂລກ, ອັນໄດ້ພາໃຫ້ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລນັບມື້ນັບປະສົບກັບສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງ.
ຄຳກ່າວເຕືອນໂດຍສະຫະປະຊາຊາດຍົກອອກມາທີ່ວາລະປະຊຸມຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງສາຫະປະຊາຊາດ ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລ: ສະກັດກັ້ນ, ປະດິດຄິດສ້າງ ແລະ ການຮ່ວມມືສາກົນໃນການຮັບມືກັບບັນດາສິ່ງທ້າທາຍທີ່ຫາກໍ່ປະກົດຂຶ້ນ” ເຊິ່ງໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 11 ສິງຫາ. ນີ້ແມ່ນວາລະປຶກສາຫາລືເທື່ອທີ 2 ຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງສະຫະປະຊາຊາດ ກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລ ໃນໄລຍະກວ່າ 2 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ, ການກະທຳດັ່ງກ່າວໄດ້ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນຄວາມວິຕົກກັງວົນທີ່ນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນຂອງປະຊາຄົມສາກົນ ຕໍ່ໜ້າບັນດາສິ່ງທ້າທາຍໃນຂົງເຂດທີ່ສວມບົດບາດເປັນຕາຍຕໍ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດທົ່ວໂລກ.
ໄພນາບຂູ່ແບບດັ້ງເດີມ
ທີ່ວາລະປຶກສາຫາລື, ທ່ານ Jose Raul Mulino, ປະທານາທິບໍດີ ປານາມາ, ປະເທດດຳລົງຕຳແໜ່ງປະທານໝູນວຽນຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງສະຫະປະຊາຊາດ ໃນເດືອນສິງຫາ, ເນັ້ນໜັກວ່າ, 80% ການຄ້າທົ່ວໂລກໄດ້ຂົນສົ່ງຜ່ານທາງທະເລ, ສະນັ້ນ, ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລໄດ້ສວມບົດບາດເປັນຕາຍຕໍ່ເສດຖະກິດໂລກ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ບັນດາບົດລາຍງານຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ອົງການເດີນທະເລສາກົນ (IMO) ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ໂລກພວມຮັບຮູ້ຄວາມຂາດສະຖຽນລະພາບເພີ່ມຂຶ້ນ, ເປັນໜ້າວິຕົກກັງວົນຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລ ບັນດາເຫດໂຈນສະລັກ ແລະ ປຸ້ນທີ່ປະກອບອາວຸດເຊິ່ງໄດ້ລາຍງານໃນໄຕມາດທຳອິດຂອງປີ 2025 ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງແຮງ ໃນລະດັບ 47,5% ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນຂອງປີ 2024. ມີບາງຈຸດຮ້ອນເຮັ່ງເປັນໜ້າວິຕົກກັງວົນ, ຄື ເຂດອ່າວ Guinea ຢູ່ ອາຟະລິກາຕາເວັນຕົກ ໄດ້ເກີດເຫດບຸກໂຈມຕີທາງທະເລ ໃສ່ບັນດາກຳປັ່ນການຄ້າ 44 ຄັ້ງ ໃນໄລຍະພຽງ 2 ເດືອນຕົ້ນປີ 2025, ເຊິ່ງເປັນຕົວເລກສູງສຸດໃນ 13 ເດືອນ. ທ່ານ Arsenio Dominguez, ເລຂາທິການໃຫຍ່ IMO, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ຄວາມປອດໄພໃນຂົງເຂດເດີນທະເລມີຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດຕໍ່ຄວາມໝັ້ນທ່ຽງຂອງເສດຖະກິດ, ການພັດທະນາການເດີນທະເລແບບຍືນຍົງ ກໍຄືຕໍ່ການຫາເງິນລ້ຽງຊີບຂອງນັບລ້ານຄົນ, ແຕ່ໄພນາບຂູ່ຕໍ່ການຂົນສົ່ງທາງທະເລພວມປະກົດຂຶ້ນຢ່າງຈະແຈ້ງຍິ່ງກວ່າເວລາໃດໝົດ. ໄລ່ສະເພາະໃນປີ 2024 ໄດ້ເກີດກໍລະນີໂຈນສະລັກ ແລະ ປຸ້ນດ້ວຍການປະກອບອາວຸດ 150 ຄັ້ງໄດ້ຮັບການລາຍງານ”.
ເມື່ອແບ່ງປັນກ່ຽວກັບຄວາມວິຕົກກັງວົນນີ້, ທ່ານ Valdecy Urquiza, ເລຂາທິການໃຫຍ່ອົງການຕຳຫຼວດອາຍາສາກົນ (INTERPOL), ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ບັນດາໄພນາບຂູ່ແບບດັ້ງເດີມໃນຂົງເຂດເດີນທະເລ, ຄື: ໂຈນສະລັກ, ປຸ້ນທີ່ມີການປະກອບອາວຸດ ບໍ່ພຽງແຕ່ຍັງຄົງຕົວເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງມີທ່າອ່ຽງປະກົດຂຶ້ນຢູ່ຫຼາຍພາກພື້ນອີກດ້ວຍ. ສິ່ງທີ່ເປັນໜ້າວິຕົກກັງວົນກວ່ານັ້ນແມ່ນ ບັນດາໄພນາບຂູ່ແບບດັ້ງເດີມນີ້ ນັບມື້ນັບສັບສົນ. ທ່ານ Valdecy Urquiza ເນັ້ນໜັກວ່າ:
“ພວກຂ້າພະເຈົ້າສືບຕໍ່ເຫັນປະຈັກຕາການພົວພັນລະຫວ່າງອາດຊະຍາກຳ ກັບການກໍ່ການຮ້າຍຢູ່ທະເລ, ເມື່ອບັນດາກຸ່ມອາດຊະຍາກຳສຳພັນກັນຈະກາຍເປັນລະບົບອາດຊະຍາກຳ, ຈາກການຂົນສົ່ງອາວຸດ ແລະ ສິນຄ້າເກືອດຫ້າມ ຕະຫຼອດຮອດການອຸປະຖຳໃຫ້ແກ່ການເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາກຸ່ມນີ້. ທ່າອ່ຽງດັ່ງກ່າວໄດ້ເປັນຂີດໝາຍການປ່ຽນແປງຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ, ເມື່ອການໂຈມຕີແບບກະແຈກກະຈາຍໃນເມື່ອກ່ອນໄດ້ກາຍເປັນໄພນາບຂູ່ໃນການເດີນທະເລທີ່ສັບສົນ, ເຊິ່ງໄດ້ຈັດຕັ້ງຜ່ານໂຄງປະກອບການບັນຊາ, ການເດີນທາງ ກໍຄືກະແສເງິນ”.
ຄວາມສ່ຽງດ້ານເຕັກໂນໂລຊີ
ໄປພ້ອມກັບບັນດາໄພນາບຂູ່ແບບດັ້ງເດີມ, ຄວາມສ່ຽງດ້ານເຕັກໂນໂລຊີກໍ່ພວມເປັນສິ່ງທ້າທາຍໃຫ້ແກ່ຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການເດີນທະເລ. ການບຸກໂຈມຕີທາງອິນເຕີເນັດອາດຈະເຮັດໃຫ້ຂໍ້ມູນດ້ານການຄ້າທີ່ມີລັກສະນະສະດຸງໄວຖືກເປີດເຜີຍ, ຊ້ຳບໍ່ໜຳກໍ່ໃຫ້ເກີດໄພພິບັດດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມອີກດ້ວຍ. ນັບທັງບັນດາທ່າກຳປັ່ນກໍ່ຂາດຄວາມປອດໄພຕໍ່ໜ້າໄພນາບຂູ່ແບບໃໝ່ນີ້. ທ່ານ ທ່ານ Valdecy Urquiza, ເລຂາທິການໃຫຍ່ INTERPOL, ຊີ້ແຈ້ງວ່າ:
“ເມື່ອບັນດາທ່າກຳປັ່ນຫັນການຄຸ້ມຄອງກຳປັ່ນສິນຄ້າ, ການຕິດຕາມການຂົນສົ່ງສິນຄ້າ, ກໍ່ຄືການເຄື່ອນໄຫວ logistic ເປັນດີຈີຕອນ, ແລະອັດຕະໂນມັດນັ້ນ, ບັນດາຊ່ອງວ່າງປະກົດຂຶ້ນໄວກວ່າຄວາມສາມາດປ້ອງກັນ. ບັນດາທ່າກຳປັ່ນພວມປະເຊີນໜ້າກັບກະແສບຸກໂຈມຕີທາງອິນເຕີເນັດໂດຍແນໃສ່ລະບົບໄຟຟ້າ, ໂທລະຄົມມະນາຄົມ ແລະ logistic. ບັນດາອາດຊະຍາກຳທາງອິນເຕີເນັດອາດຈະຫັນປັນຍາປະດິດ (AI)ເປັນອາວຸດ ເພື່ອບຸກໂຈມຕີດ້ວຍຂອບຂະໜາດ, ລະດັບ ແລະ ຄວາມຊັດເຈນສູງກວ່າ”.
ຕາມທ່ານ José Raúl Mulino, ປະນາທິບໍດີ ປານາມາ ແລ້ວ, ເພື່ອຮັບມື ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນການກະທົບຈາກຄວາມເຄັ່ງຕຶງດ້ານພູມສາດການເມືອງ, ສິ່ງສຳຄັນທີ່ສຸດແມ່ນບັນດາປະເທດຕ້ອງຮັກສາ ແລະ ປົກປ້ອງກົດໝາຍ, ຂໍ້ກຳນົດສາກົນ, ພ້ອມທັງຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງຢ່າງສະເໝີພາບໃຫ້ທຸກໆຝ່າຍທີ່ເຂົ້າຮ່ວມທາງເດີນທະເລຈຸດສຸມ. ທ່ານກໍ່ຍົກຕົວຢ່າງຈາກຄອງເໝືອງ Panama, ດ້ວຍວິທີເຂົ້າເຖິງນີ້, ສະນັ້ນ, ໃນໄລຍະກວ່າ 25 ປີຜ່ານມາ, ຄອງເໝືອງ Panama ໄດ້ເພີ່ມກຳລັງຄວາມສາມາດຮັບເອົາກຳປັ່ນຂຶ້ນທົບ 2 ເທົ່າ, ກ່ໍຄືເພີ່ມຄວາມໝັ້ນຄົງຢູ່ຄອງເໝືອງນີ້ຂຶ້ນຕື່ມ.
