មោទនភាពក្បាច់គុនវៀតណាម
ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ជាកេរដំណែលវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិវៀតណាម ជាឈ្មោះហៅរួមសម្រាប់បក្សគុនដែលវៀតណាមជាអ្នកបង្កើត ឬក្បាច់គុនលំហូរចូលមកប្រទេសវៀតណាម តែបានជនជាតិវៀតណាម “វៀតណាមនីយកម្ម” ឱ្យសមស្រប់នឹងរាងកាយ វប្បធម៌ ទ្រឹស្តីក្បាច់គុននៃជនជាតិវៀតណាម ហើយបានស្នងបន្តច្រើនជំនាន់ តាមបណ្តោយប្រវែងប្រវត្តិសាស្រ្តរាប់ពាន់ឆ្នាំនៃជនជាតិ។
ឆ្លងកាត់រាប់ពាន់ឆ្នាំ ជនជាតិវៀតណាម បានកសាងខឿនក្បាច់គុនបុរាណគ្រប់ជ្រុងជ្រោយមួយ ដោយមានគ្រប់មុខប្រការរួមមាន៖ ទ្រឹស្តីក្បាច់គុន ក្បាច់គុនសម្រាប់ពិធី សីលធម៌ក្បាច់គុន ក្បាច់គុនគិញ ប្រឡងក្បាច់គុនបម្រើរាជការ ក្បាច់គុនយុទ្ធសាស្រ្តក្បួរទ័ព ក្បាច់គុននិយម ក្បាច់គុនវេជ្ជសាស្រ្ត (វេជ្ជសាស្រ្តបុរាណគួបផ្សំនឹងស្នៀតគុន បច្ចេកទេសនៃក្បាច់គុនដើម្បីព្យាបាលជំងឺ) ក្បាច់គុនសម្រាប់រាំ ព្រមទាំងសម្លៀកបំពាក់អ្នករៀនក្បាច់គុន។
អំពីបច្ចេកទេស ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម មិនយកភាពល្អមើល នៃស្នៀតវាយប្រហារធ្វើជាស្នូលបង្គោល តែក៏មិនលំអៀនទៅលើភាពរឹងមាំដូចជា ក្បាច់គុនដទៃផ្សេងៗលើពិភពលោក។ ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម បញ្ចេញស្នៀតគុនជាក់ស្តែង រស់រវើក សមស្រប់នឹងរាងកាយ និង លក្ខណៈជាក់ស្តែងរបស់ជនជាតិវៀតណាម។ ហេតុនេះហើយ ទ្រឹស្តីមូលដ្ឋាននៃក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម គឺយកខ្សោយទប់ទាល់នឹងខ្លាំង យកតិចឈ្នះច្រើន យកខ្លីឈ្នះវែង យកភាពវាយប្រហារធ្វើជាភាពរងការពារ ទន់រឹងសម្រប់គ្នា ស្នៀតវាយសាមញ្ញតែគ្រោះថ្នាក់ មានប្រសិទ្ធភាព។ ពេលវាយប្រហាររហ័សរហួន ប្រែក្លាយមិនអាចប៉ាន់ស្មាន់ ពេលរងការពារមានភាពជិតមិនប្រហោង មាំទាំម្លោះហើយលក្ខណៈប្រយុទ្ធជាក់ស្តែងខ្ពស់។
 ញ៉ឹតណាម (Nhat Nam) ជាក្បាច់គុនពិសេសមានប្រភពដើមតាំងពីយូររបស់ជនជាតិវៀតណាម ទាក់ទាញសិស្សគណបរទេសតាមមករៀន។ រូបថត៖ ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម  កែង ជង្គង់ ជាស្នៀតវាយចំណាប់ គ្រោះថ្នាក់ នៃក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម។ រូបថត៖ ថាញយ៉ាង  ដំបងវែង ជាក្បាច់គុនចាំបាច់ក្នុងការប្រឡងមន្រ្តីសម័យដើម តែងបានសាលាគុនគីសើន (Ky Son) នៅទីក្រុងបុរាណហូយអាន (Hoi An) អភិរក្ស និង អភិវឌ្ឍន៍។ រូបថត៖ ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម  ក្បាច់គុនពាង ជាការច្នៃប្រឌិតពិសេសដាច់ដោយឡែកមួយ នៃតំបន់ដីក្បាច់គុនធូយូវម៉ោក (Thu Dau Mot) ជាទីកន្លែងមានភូមិផលិតពាង ពាងអោង ពីង ថូល្បីឈ្មោះនៅខេត្តប៊ិញយឿង (Binh Duong)។ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹន  ក្បាច់គុនខ្សែច្រវាក់ ជាប្រភេទអាវុធពិសេស តូចស្រាល រស់រវើក បង្ករបួសខ្ពស់ សមស្រប់នឹងស្នៀតវាយប្រហារប្រយោល បង្កើតដោយអតីតគ្រូគុន ឡេវ៉ាន់កៀន (Le Van Kien) (ធ្លាប់ហៅថាតាមកៀន - Tam Kien) មេបក្សគុន ណាមតុង (Nam Tong) នៅទីក្រុងហូជីមិញបង្កើតឡើង។ រូបថត៖ ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម  ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ក្រៅពីចំណុចខ្លាំងខាងស្នៀតវាយប្រហារគ្រោះថ្នាក់ មានលក្ខណៈប្រយុទ្ធជាក់ស្តែងខ្ពស់ ព្រមទាំងមានវិធីសាស្រ្តហាត់កម្លាំងធាតុពិសេស ជួយរាងកាយមានសមត្ថភាពរងទ្រាំអស្ចារ្យ ជួនកាលមានកម្លាំងវាយប្រហារខ្លាំងពូកែ។ រូបថត៖ ថាញយ៉ាង  ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមមានបក្សគុនប្រហែលជាង១០០បក្សផ្សេងគ្នា បក្សគុននីមួយៗ មានចំណុចខ្លាំង និង ល្បិចសម្ងាត់ពិសេសដោយឡែក។ រូបថត៖ ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម។  ខ្លឹមសារតទាល់នៃក្បាប់គុន Vovinam នាមហាសន្និបាតកីឡាទូទាំងប្រទេសលើកទី១៣ ឆ្នាំ២០១៩។ រូបថត៖ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានវៀតណាម |
ការប្រើប្រាស់អាវុធក៏ដូច្នេះដែរ ក្រៅពីព្រួញ លំពែង ដំបង ដាវ កាំបិត ជាដើម ជនជាតិវៀតណាមនៅច្នៃចេញ អាវុធច្រើនប្រភេទ “ពិសេស” តិចបានឃើញនៅខឿនក្បាច់គុននៃប្រទេសនានា ជួនកាលនៅពូកែជាងទៀត ក្នុងការកែប្រែប្រដាប់ប្រើប្រាស់ ដែលមានស្រាប់នាជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដូចជា៖ ចបគាស់ ចបជីក ដងច្រវា ដងរែក កៅអី ខ្សៀ ពាង ខ្សែ កន្សែងក្រមាជាដើម ឱ្យទៅជាអាវុធមានប្រសិទ្ធភាព ទុកសម្រាប់ការពារពេលមានអាសន្ន។
ខាងផ្នែករដ្ឋ រាជការសម័យបុរាណមើលសំខាន់ការហាត់ក្បាច់គុន គំរូដូចជា៖ រាជការត្រឹន (Tran) (សតវត្សទី១៣) បានអនុញ្ញាតឱ្យបើកសាលាគុន ធ្វើជាទីកន្លែងហាត់ក្បាច់គុនសម្រាប់រាជវង្ស, រាជការឡេ (Le) (សតវត្សទី១៨) និង រាជការង្វៀន (Nguyen) (សតវត្សទី១៩) ក្រៅពីបើកវគ្គប្រឡងក្បាច់គុន ជ្រើសរើសអ្នកមានទេពកោសល្យក្បាច់គុនសម្រាប់ទឹកដី នៅទាំងកសាងទីសក្ការបូជាសម្រាប់រក្សាទុកកិត្តិនាមក្បាច់គុន។
ជាមួយនឹងតម្លៃពិសេសនោះ សាស្រ្តាចារ្យរង បណ្ឌិត ហ្វាង វិញយ៉ាង (Hoang Vinh Giang) អនុប្រធានគណៈកម្មការ Olympic វៀតណាម ប្រធានសហសម្ពន្ធក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម និងជាប្រធានសហសម្ពន្ធពិភពលោកខាងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមឱ្យដឹងថា បានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាល សហសម្ពន្ធកំពុងខិតខំអនុវត្តកម្មវិធី មានលក្ខណៈយុទ្ធសាស្រ្តយូរអង្វែង ដើម្បីស្តារ អភិរក្ស អភិវឌ្ឍន៍ និង បង្កើនផ្សព្វផ្សាយក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ចេញទៅសកលលោកដូចជា៖ ចូលរួមកសាងគម្រោងការ “អភិរក្ស និង អភិវឌ្ឍន៍ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមដល់ឆ្នាំ២០២០”, បង្កើតវិទ្យាស្ថានក្បាច់គុនវៀតណាម បង្កើតក្រុមប្រឹក្សាគ្រូគុនបុរាណវៀតណាម រួមមានគ្រូគុនល្បីឈ្មោះ ដើម្បីដំណើរការតាមដានសង្កេតមើល ស្រាវជ្រាវក្បាច់គុនបុរាណ, បច្ចេកទសយុទ្ធសាស្រ្តពិសេស នៃបក្សគុនធំទូទាំងប្រទេស, កសាង និង ធ្វើសម្រេចប្រព័ន្ធប្រឡងប្រណាំង និង សម្តែងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម, កសាងប្រព័ន្ធពានរង្វាន់ប្រឡងប្រណាំងលំដាប់ថ្នាក់ទ្វីប និង អន្តរជាតិជាដើម។
ជាមួយនឹងតម្លៃពិសេសដាច់ដោយឡែកដែលមាន ខឿនក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម មោទនភាពអាចប្រៀបផ្ទឹមនឹងខឿនក្បាច់គុនធំៗលើសកលលោក។
|
សព្វថ្ងៃទូទាំងប្រទេសមានសាលាគុន ក្លឹបគុនជាង៧០០ ជាមួយនឹងបក្សគុន ក្បាច់គុន និង សាលាគុនជាង១០០ កំពុងដំណើរការ ទាក់ទាញសិស្សគណប្រហែល៦០ពាន់នាក់ អញ្ជើញមកហាត់ក្បាច់គុន នឹងមានគ្រូគុនថ្នាក់ទី១៨ (ថ្នាក់ខ្ពស់បំផុត)ប្រហែល៦០០នាក់ គ្រូបង្វឹកជំនាញខ្ពស់(ថ្នាក់ទី១៧) ប្រហែល៥០០នាក់ គ្រូបង្វឹកមធ្យម (ថ្នាក់ទី១៥, ១៦)ប្រហែល៥៥០នាក់។
(ប្រភព៖ គម្រោងការ “អភិរក្ស និង អភិវឌ្ឍន៍ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ដល់ឆ្នាំ២០២០” |
ភាពទាក់ទាញនៃក្បាច់គុនវៀតណាមលើពិភពលោក
គិតស្មាន់លើសកសលោក សព្វថ្ងៃមានមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល ហ្វឹកហាត់ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ប្រហែល៤០០កន្លែង នៅប្រទេស និង តំបន់ដីគោកចំនួន៥០ ដោយមានអ្នកចូលរួមហាត់ជាប្រចាំរាប់រយពាន់នាក់ ក្នុងនោះមានគ្រូគុន អ្នកឯកទេស គ្រូបង្វឹកកម្រិតវិជ្ជាខ្ពស់ជិត ១.០០០នាក់។ ប្រការនោះសឱ្យឃើញថាក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ពិតជាទាក់ទាញចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះសហគមន៍ស្រឡាញ់ក្បាច់គុនលើសកលលោក។
មុខឆ្នាំ១៩៧៥ ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម មានវត្តមាននៅប្រទេសមួយចំនួន ចម្បងដោយគ្រូគុនជនជាតិវៀតណាម ចរនិវេសទៅបើកសាលាគុនបង្រៀនក្បាច់គុនជូនជនជាតិវៀតណាម និង ជនបរទេសរស់នៅប្រចាំប្រទេសទាំងនោះ។ ក្រោយពីថ្ងៃទឹកដីបានរំដោះទាំងស្រុង ពិសេសគឺពេលសហសម្ពន្ធក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩១ ហើយបន្តសហសម្ពន្ធពិភពលោកខាងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមបង្កើតឡើងនៅ២០១៥ គឹចលនាបង្រៀនហាត់ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម លើសកលលោក បានក្លាយជាចរន្តជំនោររីកចម្រើនខ្លាំង។ មិនត្រឹមតែមានច្រើនគ្រូគុនពូកែៗរបស់វៀតណាម បានបញ្ជូនទៅបង្រៀនក្បាច់គុន គ្រូគុនបរទេសធ្លាប់រៀនក្បាច់គុនផ្សេងៗ ក៏បានអញ្ជើញមកវៀតណាម ដើម្បីសាកល្បងភាពប្រណីតនៃក្បាច់គុនវៀតណាម។
 នារីគ្រូគុន ង្វៀន ម៉ាយទ្រិញ (Nguyen Mai Trinh) (កាន់គូកាំបិត) ប្រពន្ធគ្រូគុន Stephane Lesoil ជាកីឡាករនៃសហសម្ពន្ធក្បាច់គុនបុរាណទីក្រុងហូជីមិញ មានសមិទ្ធផលខ្ពស់ដោយក្បាច់គុនចំណានៗជាច្រើន។ រូបថត៖ សើនងៀ  គ្រូគុន Stephane Lesoil ណែនាំដើរស្នៀតគុនចាប់ក្លេដៃគូប្រគួត។ រូបថត៖ សើនងៀ  ក្បាច់គុនញ៉ឹតណាម (Nhat Nam) ពិសេសបានកីឡាករនៅប្រទេសនានាចំណុះសូវៀតចាស់ ស្រឡាញ់ហាត់តាម។ រូបថត៖ ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម  សិស្សគណបក្សគុនតេវឡុង (Tieu Long) ក៏ហាត់បង្អែកលើក្បូនខ្នាតរូម នៃក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម ក្រៅពីនោះនៅមានក្បាច់គុនពិសេសដោយឡែកនៃបក្សគុន។ រូបថត៖ សើនងៀ  ឆ្នាំ២០១៥ សហសម្ពន្ធពិភពលោកខាងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម បានបង្កើតឡើង ក្លាយជាអង្គការក្របខណ្ឌ ស្រប់ច្បាប់ ជាផ្ទះរួមសម្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិស្រឡាញ់ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម។ រូបថត៖ ថាញយ៉ាង |
អ្នកនាំមុខក្នុងការងារផ្សព្វផ្សាយ ឧទ្ទេសនាមក្បាច់គុនប្រទេសខ្លួន ចេញទៅក្រៅព្រំដែន អាចបរិយាយដល់គ្រូគុនល្បីដូចជា ឡេ គីមហ្វ័រ (Le Kim Hoa) (មេបក្សគុនថាញឡុង - Thanh Long ) ង ស្វឹនប៊ិញ (Ngo Xuan Binh) (មេបក្សគុនញ៉ឹតណាម - Nhat Nam) ឡឹម ថាញខាញ (Lam Thanh Khanh) (មេបក្សគុនហុងយ៉ាងក្វៀន - Hong Gia Quyen) ឡេ ឌិញឡុង (Le Dinh Long) (មេបក្សគុនគីមកេតីសើនញ៉ាន - Kim Ke Tay Son Nhan)ជាដើម។
លោក Thomas Bach ប្រធានគណៈកម្មការ Olympic អន្តរជាតិ (IOC) អតីតជើងឯក Olympic ម្នាក់ ជាជនជាតិអាលឺ្លម៉ង ក្នុងលើកមកដល់ប្រទេសវៀតណាមចូលរួម Asian Beach Games នៅក្រុងដាណាំង នាឆ្នាំ២០១៦ លោកបានអញ្ជើញទៅទស្សនាសាលាគុន បាច់ហូឡឹម (Bach Ho Lam) របស់គ្រូគុន ហូ វ៉ាន់យ៉ាវ (Ho Van Giao) នៅក្រុងដាណាំង។ នៅទីនេះលោកសែនចៃដន្យភ្ញាក់ផ្អើល ចំពោះចលនាស្មារតីហាត់ក្បាច់គុន ពោរពេញចំណូលចិត្តរបស់ប្រជាជន គ្រប់សមាសភាព គ្រប់វ័យ ទើបលោកមានការវាយតម្លៃថា នេះជាទម្រង់រូបភាពមួយ គួរគប្បីប្រទេសនានា ដែលមានក្បាច់គុនបុរាណពីគ្រោះ រៀនសូត្រ ដើម្បីអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ក្បាច់គុនរបស់ខ្លួន។
រហូតដល់សព្វថ្ងៃ វៀតណាមបានរៀបចំមហោស្រព រង្វាន់អន្តរជាតិ អំពីក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមច្រើនលើក ក្នុងនោះមានពីររង្វាន់ជើងឯកពិភពលោកក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម (ឆ្នាំ២០១៦ និង ឆ្នាំ២០១៨) ហើយថ្មីៗនេះ គឺពានរង្វាន់ពិភពលោកក្បាច់គុនបុរាណលើកទី១ នៅទីក្រុង Marseille ប្រទេសបារាំង(ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩) ទាក់ទាញកីឡាករ គ្រូគុន អ្នកស្រាវជ្រាវក្បាច់គុនរាប់ពាន់នាក់ នៃប្រទេសរាប់សិបចំណុះទ្វីបទាំងប្រាំ អញ្ជើញមកចូលរួម។
សព្វថ្ងៃ ក្រៅក្បាច់គុនបានធ្លាប់មានវត្តមានក្នុងនាមជាវិញ្ញាសាកីឡាប្រកួតជាផ្លូវការនៅ SEAGames (២០១១, ២០១៣) Asian Beach Games ២០១៥ នឹងរំពឹងទុកបន្តមានវត្តមាននៅ SEAGames លើកទី៣០ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅប្រទេសហ្វីលីពីន នៅចុងឆ្នាំ២០១៩នេះ វៀតណាមក៏កំពុងមានមហិច្ឆតាស្វែងរកមាគ៌ានាំ Vovinam និង ក្បាច់គុនបុរាណមួយចំនួន ក្លាយជាវិញ្ញាសាកីឡាប្រកួតជាផ្លូវការ មិនត្រឹមនៅ SEAGames ព្រមទាំងមហាសន្និបាតកីឡាធំៗ ដែលមានលក្ខណៈកម្រិតលំដាប់ទ្វីប និង អន្តរជាតិដូចជា ក្បាច់គុន Wushu Karate Taekwondo៕
|
សព្វថ្ងៃ ក្រៅពីសហសម្ពន្ធពិភពលោកខាងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម នៅមានច្រើនអង្គការ សហសម្ពន្ធថ្នាក់តំបន់ ទ្វីប និងអន្តរជាតិផ្សេងៗដូចជា៖ សហសម្ពន្ធអាស៊ីក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម សហសម្ពន្ធអាស៊ីខាងត្បូងក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម សហសម្ពន្ធអាហ្វ្រិកក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម សហសម្ពន្ធអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម សហសម្ពន្ធក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមនៅបារាំង អ៊ីតាលី រុស្ស៊ីជាដើម ច្រើនប្រទេសមានចលនាក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាមរីកចម្រើនខ្លាំងដូចជា៖ បារាំង អ៊ីតាលី រុស្ស៊ី អ៊ីរង់ ឥណ្ឌា ជាដើម សហសម្ពន្ធខិតខំដល់ឆ្នាំ២០២០ នឹងអភិវឌ្ឍន៍ក្បាច់គុនបុរាណ ទៅដល់ប្រទេស និង តំបន់ទាំង៦០ លើសកលលោក ដល់ឆ្នាំ២០៣០នឹងមានប្រទេសនិង តំបន់១០០ មានក្បាច់គុនបុរាណវៀតណាម។ |
អត្ថបទ៖ ថាញហ្វ័រ សើនងៀ
រូបថត៖ សើនងៀ ង្វៀនឡឹន ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានវៀតណាម
