ພໍ່ແມ່ຂອງເຈົ້າສາວເອົາໄກ່ຜູ້ໄກ່ແມ່ຄູ່ໜຶ່ງໃຫ້ລູກສາວເພື່ອເຮັດແນວ, ດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາວ່າ ຊີວິດຂອງຄູ່ສ້າງຄອບຄົວໃໝ່ຈະມີຄວາມສຸກ
      ຊົນເຜົ່າ ໝາງ ແມ່ນຊົນເຜົ່າທີ່ມີພົນລະເມືອງໜ້ອຍ ດຳລົງຊີວິດຕົ້ນຕໍຢູ່ບັນດາເມືອງ ສິ່ນໂຮ່, ເມື່ອງແຕ່, ຟອງໂຖ, ເມື່ອງໄລ, ແຂວງ ລາຍເຈົາ, ຫວຽດນາມ. ກໍຄືກັນກັບຊົນເຜົ່າອ້າຍນ້ອງອື່ນໆ, ຊາວເຜົ່າ ໝາງ ກໍມີຈຸດວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າຫຼາຍຢ່າງທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ ແລະ ໄດ້ຮັບຄວາມເຄົາລົບນັບຖື ແລະອະນຸລັກຮັກສາຈາກພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງມາເຖິງປັດຈຸບັນ. ປະເພນີສູ່ຂໍ, ງານດອງຂອງຊາວເຜົ່າ ໝາງ ຢູ່ຕາແສງ ນ້ຳບານ, ເມືອງ ນ້ຳຍູ່ນ, ແຂວງ ລາຍເຈົາ ແມ່ນຕົວຢ່າງໜຶ່ງ. ບົດຂຽນຂອງ ແຈ໋ວທູ, ນັກຂ່າວ VOV.
        ຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ຊາວເຜົ່າ ໝາງເຄີຍເລືອກເອົາມື້ແຕ່ງດອງໃນຈຸດເວລາທີ່ລະດູທຳການຜະລິດໄດ້ເກັບກ່ຽວສຳເລັດ. ມື້ແຕ່ງດອງຕ້ອງແມ່ນມື້ສັນວັນດີ, ໄລຍະເວລາແມ່ນປະມານແຕ່ເດືອນ 10 (ໄລ່ຕາມຈັນທະປະຕິທິນ)ຂອງປີທີ່ແລ້ວຫາເດືອນ 3 ຂອງປີຕໍ່ມາ . ໃນມື້ແຕ່ງດອງ ທາງຝ່າຍເຈົ້າບາວຈະນຳເອົາເຄື່ອງຂອງໃນການເຮັດພິທີມາເຮືອນຝ່າຍຍິງ ເຊິ່ງລວມມີ: ເງິນກີບຂາວ 20 ຫຼຽນ, ໝູໜັກ 200 kg, ໄກ່ ແຕ່ 9 – 11 ໂຕ, ເຫຼົ້າໄຫ 1 ໄຫ, ເຂົ້າສານໜຽວ 20 kg ແລະ ແຜ່ນແພເປັນຈຳນວນຫຼາຍ... ສິ່ງທີ່ສຳຄັນກວ່າໝູ່ໃນຈຳນວນເຄື່ອງຂອງເຮັດພິທີທີ່ຝ່າຍເຈົ້າບາວນຳມາເຮືອນຝ່າຍເຈົ້າສາວນັ້ນ ແມ່ນຊີ້ນກະຮອກ 2 ມັດ ຫຼື ຊີ້ນໜູປ່າທີ່ໄດ້ຕາກແຫ້ງແລ້ວ, ກະຮອກ ແລະ ໜູລວມກັນແລ້ວປະມານ 30    ໂຕຂຶ້ນໄປ. ຊີ້ນແຕ່ລະມັດ ຈະມັດດ້ວຍເສັ້ນຝ້າຍສີແດງ ແລະ ສີດຳມັດໃສ່ນຳກັນ. ໃນນັ້ນ ເສັ້ນຝ້າຍສີແດງເປັນສັນຍາລັກໃຫ້ແກ່ເຈົ້າສາວ ແລະ ເສັ້ນຝ້າຍສີດຳເປັນສັນຍາາລັກໃຫ້ແກ່ເຈົ້າບາວ. ກ່ອນຈະຮັບປະທານອາຫານ, ທາງຄອບຄົວຝ່າຍເຈົ້າບາວ ເຊິ່ງລວມມີ ເຈົ້າໂຄດລຸງຕາ, ເຈົ້າບ່າວ ແລະ ຕາງໜ້າຝ່າຍເຈົ້າບາວຄຸເຂົ່າກາບຕໍ່ໜ້າ ພໍ່ເຖົ້າແມ່ເຖົ້າ ພໍ່ແມ່ຂອງເຈົ້າສາວ ເພື່ອສະແດງຄວາມຮູ້ບຸນຄຸນທີ່ເຂົາເຈົ້າໄດ້ໃຫ້ກຳເນີດຍິງສາວຜູ້ທີ່ງາມທັງກາຍ ແລະ ໃຈ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຕໍ່ຫນ້າການເປັນສັກຂີພິຍານຂອງພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງທີ່ໄດ້ມາຮ່ວມພິທີງານດອງ, ຝ່າຍເຈົ້າບາວຍັງຄົງສືບຕໍ່ຄຸເຂົ່າກາບທຸກຄົນເພື່ອຂອບອົກຂອບໃຈ ແລ້ວກໍຂໍຮັບໃພ້ໃໝ່ເມືອເຮືອນຜົວ. ລຸງ ຈີ່ນແມແລງ ເຊິ່ງເປັນປະຊາຊົນຢູ່ບ້ານ ນ້ຳໂອ, ຕາແສງ ນ້ຳບານ, ເມືອງ ນ້ຳຍູ່ນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
       “ຕອນແລງຂອງມື້ຈັດງານດອງນັ້ນ ທາງຝ່າຍເຈົ້າບາວຕ້ອງນຳເອົາບັນດາເຄື່ອງຂອງໃນການເຮັດພິທີມາເຮືອນຝ່າຍຍິງຢ່າງຄົບຖ້ວນ ຄື ເງິນຂາວ, ເຫຼົ້າ, ເຂົ້າສານ.... ຕອນຄ່ຳ ທາງຄອບຄົວຝ່າຍຍິງຈະຂ້າໄກ່ຜູ້ເພື່ອເຊື້ອເຊີນທາງຝ່າຍຊາຍ, ຫຼັງຈາກນັ້ນແລ້ວ ຈະເບິ່ງຫົວ ແລະ ຕີນຂອງໄກ່ນັ້ນ, ຖ້າຫາກງາມດີ ແມ່ນຮຸ່ງເຊົ້າມື້ຕໍ່ມາກໍຈະພາໃພ້ເມືອເຮືອນຜົວເລີຍ”.  “ປະເພນີສູ່ຂໍ, ງານດອງຂອງຊາວເຜົ່າ ໝາງ ມີຄວາມເປັນເອກະລັກສະເພາະທີ່ສຸດ. ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກມີຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈທີ່ສຸດ ຍ້ອນວັດທະນະທຳອັນດີງາມຫຼາຍຢ່າງຂອງຊົນເຜົ່າຕົນທີ່ຍາມໃດກໍຮັກສາລັກສະນະສີສັນສະເພາະທີ່ມີໄວ້ໄດ້”.
ປະເພນີສູ່ຂໍງານດອງຂອງຊາວເຜົ່າ ໝາງ ໃນເມື່ອກ່ອນໄດ້ຈັດເປັນເວລາ 4 ມື້ 4 ຄືນ ຢູ່ເຮືອນທັງສອງຝ່າຍເຈົ້າບາວ ແລະ ຝ່າຍເຈົ້າສາວ. ແຕ່ມາໃນປັດຈຸບັນ ໂດຍປະຕິບັດຕາມແບບແຜນດຳລົງຊີວິດວັດທະນະທຳແບບໃໝ່, ປະຢັດມັດທະຍັດໃນວຽກງານສູ່ຂໍງານດອງ, ສະນັ້ນ ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງຈັດພິທີພຽງແຕ່ 2 ມື້ 2 ຄືນເທົ່ານັ້ນ. ຕາມການເວລາ, ວັດທະນະທຳອັນດີງາມໃນປະເພນີສູ່ຂໍ, ງານດອງຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວເຜົ່າ ໝາງ ຢູ່ ຕາແສງ ນ້ຳບານ, ເມືອງ ນ້ຳຍູ່ນ, ແຂວງ ລາຍເຈົາ ຍັງຄົງໄດ້ຮັກສາໄວ້ ແລະ ສືບທອດກັນມາແຕ່່ຄົນລຸ້ນນີ້ເຖິງຄົນລຸ້ນອື່ນ. ຖ້າມີໂອກາດໄດ້ຮ່ວມມ່ວນຊື່ນໃນງານແຕ່ງດອງຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວເຜົ່າ ໝາງ ແມ່ນແນ່ນອນວ່າແຂກທ່ອງທ່ຽວຈະມີບັນດາອານຸສອນດ້ານວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຍາກທີ່ຈະຫລົງລືມໄດ້.