ເຫວ້ ບໍ່ພຽງແຕ່ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງ ໃນດ້ານອາຫານ ຕາມຖະໜົນ ແລະ ອາຫານລາດຊະວົງ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຫຼາຍຄົນ ຍັງຮູ້ຈັກເຖິງ ອາຫານເຈ-ຈຸດພິເສດ ຂອງ ເຂດດິນ ທີ່ໄດ້ຮັບ ອິດທິພົນ ຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ຈາກວັດທະນະທຳ ທາງພຸດທະສາສະໜາ.
ເຫວ້ ບໍ່ພຽງແຕ່ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງ ໃນດ້ານອາຫານ ຕາມຖະໜົນ ແລະ ອາຫານລາດຊະວົງ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຫຼາຍຄົນ ຍັງຮູ້ຈັກເຖິງ ອາຫານເຈ-ຈຸດພິເສດ ຂອງ ເຂດດິນ ທີ່ໄດ້ຮັບ ອິດທິພົນ ຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ຈາກວັດທະນະທຳ ທາງພຸດທະສາສະໜາ.
ນັບແຕ່ສະໄໝລາຊະວົງ ຫງວຽນ, ເຫວ້ ເປັນສູນກາງ ທາງພຸດທະສາສະໜາ ທາງພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ. ປັດຈຸບັນ, ພຸດທະສາ ສະ ໜາ ຍັງມີບົດບາດສຳຄັນ ໃນຊີວິດ ວັດທະນະທຳ ແລະ ຄວາມ ເຊື່ອຖືສາສະໜາ ຂອງ ຊາວເມືອງ ເຫວ້. ໃນວັນບຸນ, ມື້ ເພັງ, ໂອ ກາດປີໃໝ່... ຖ້າໄປວັດ, ນັກທ່ອງທ່ຽວ ຈະມີໂອກາດ ໄດ້ຮັບປະ ທານອາຫານເຈ ໂດຍພະສົງ ຈັດໃຫ້ ປະກອບມີ ຜັກ, ໝາກແຕງ, ນ້ຳເຕົ້າຈ້ຽວ, ໝາກເຂືອ, ເຂົ້າໜຽວ, ນໍ້າຫວານ... ເຖິງຈະງ່າຍ ແຕ່ແຊບ. ພາເຂົ້າເຈ ຂອງເມືອງ ເຫວ້ແມ່ນມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ແລະ ຫຼາກຫຼາຍ ນັບແຕ່ລົດຊາດ ໄປຈົນເຖິງ ຮູບການປຸງແຕ່ງ, ລວມທັງລາຍການອາຫານ ຫຼາຍຮ້ອຍຊະນິດ ທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.
ພາເຂົ້າເຈ ຢູ່ ວັດ ເຫວ້ ສຸດທ່ີຫຼາກຫຼາຍ, ວິທີການປຸງແຕ່ງ ແບບ ງ່າຍໆ ຫຼື ພິຖີພິຖັນແມ່ນຂຶ້ນກັບພໍ່ຄົວ, ແຕ່ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ ແມ່ນ ອາຫານ ໄດ້ຈັດວາງແບບອາຫານ ເຈ ລ້ວນໆ ແຕ່ບໍ່ຄ່ອຍເຮັດ ອາ ຫານເຈ ແຕ່ພາຍນອກ, ໝາຍຄວາມວ່າ ໃຊ້ເຄື່ອງປະກອບແມ່ນ ຜັກ ແລະ ໝາກໄມ້, ຊີ້ນທຽມ, ປາທຽມ... ຕາມທັດສະນະ ຂອງ ທາງວັດ, ອາຫານເຈ ປອມ ພຽງແຕ່ເຮັດ ໃຫ້ສະບາຍຕາ, ແຕ່ບໍ່ ເໝາະກັບຜູ້ຖືສິນ. ເພາະສະນັ້ນ, ພາເຂົ້າ ເຈ ຂອງ ທາງວັດ ຖ້າ ໄດ້ຮັບການປຸງແຕ່ງ, ຈັດວາງ ຢ່າງສວຍງາມ, ສ່ວນໃຫຍ່ກໍປິ່ນ ອ້ອມຫົວຂໍ້ ຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າ, ດອກໄມ້...
ປັດຈຸບັນ, ຢູ່ຮ້ານອາຫານເຈ ຫຼາຍແຫ່ງ ແລະ ຫຼາຍຄອບຄົວ ຊາວ ເມືອງ ເຫວ້ ມັກເຮັດອາຫານເຈ. ພາຍໃຕ້ສີມື ອັນຄ່ອງແຄ່ວ ແລະ ມີພອນສະຫວັນ ຂອງ ແມ່ເຮືອນ, ຈາກເຄື່ອງ ປະກອບຈາກຜັກ ອາຫານເຈ ເຫວ້ ຫຼາຍຊະນິດ ໄດ້ຮັບການປຸງແຕ່ງ ເປັນຫຼາຍເຍື່ອງ ທີ່ມີຄຸນຄ່າ ທາງໂພຊະນາການ ຊຶ່ງບໍ່່ຕ່າງຫຍັງ ກັບຊີ້ນໄກ່, ກຸ້ງມັງກອນ, ປາຈືນ ເບິ່ງສຸດທ່ີງາມຕາ. ນອກຈາກ ເຍື່ອງອາຫານ ຕົ້ມເຄັມ, ຂົ້ວ, ຈືນ, ຕົ້ມ, ອົບ... ພາເຂົ້າເຈ ຂອງ ເມືອງ ເຫວ້ ຍັງມີ ບັນດາປະເພດເຂົ້າໜົມ, ນໍ້າຫວານ... ສຸດທີ່ພິເສດ.
ອາຫານ ເຈ ຢູ່ ເຫວ້ ບໍ່ພຽງແຕ່ທຳມະດາສາມັນ, ແຊບ ແລະ ດີ ຕໍ່ ສຸຂະພາບ, ແຕ່ຍັງມີຮູບນອກທີ່ດຶງດູດ ແລະ ໄດ້ຈັດວາງຢ່າງສວຍ ງາມ. ເພາະສະນັ້ນ, ມັນບໍ່ຜິດທີ່ຈະເວົ້າວ່າ ການປຸງແຕ່ງອາຫານ ເຈ ເມືອງ ເຫວ້ ແມ່ນຂະບວນການສ້າງສິລະປະ, ເພາະວ່າໃນນັ້ນມີການປະສົມປະສານ ລະຫວ່າງສິລະປະ ການປຸງແຕ່ງອາຫານ ແລະ ສິລະປະ ການສ້າງຮູບ ເພື່ອນຳເອົາເຍື່ອງອາຫານທີ່ແຊບ,ທັງລົດຊາດ ແລະ ຮູບຊົງ.
