PGS.TS Trần Ngọc Lương: Người đưa kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp vươn tầm thế giới
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Lương, nguyên Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương là "cha đẻ" của kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp. Sự ra đời của kỹ thuật này không chỉ làm thay đổi cuộc đời hàng nghìn bệnh nhân mà còn đưa y học Việt Nam vươn tầm thế giới, trở thành trung tâm đào tạo và chuyển giao công nghệ y tế tiên tiến...
Ảnh: Tất Sơn/Báo ảnh Việt Nam
“Công nghệ phẫu thuật nội soi Dr Lương”
Hành trình sáng tạo của Phó Giáo sư, Tiến sĩ (PGS.TS) Trần Ngọc Lương bắt đầu từ một trăn trở rất nhân văn của người công tác trong ngành y tế. Trước đây, phẫu thuật tuyến giáp truyền thống thường để lại vết sẹo dài từ 8 - 12 cm ở vùng cổ. Mong muốn giúp người bệnh giữ được vẻ đẹp và sự tự tin sau phẫu thuật đã trở thành động lực mạnh mẽ thôi thúc ông tìm kiếm giải pháp đột phá.
Thời điểm cách đây vài thập kỷ, ý tưởng phẫu thuật nội soi tuyến giáp bị coi là "viển vông" và "bất khả thi". Vùng cổ không có khoang tự nhiên như ổ bụng hay ngực để đưa dụng cụ nội soi vào, các cấu trúc quan trọng như khí quản, thực quản, dây thần kinh quặt ngược, tuyến cận giáp nằm rất gần nhau, dễ bị tổn thương. Tuy nhiên, với kinh nghiệm dày dặn trong phẫu thuật nội soi ổ bụng, ông đã tìm ra lời giải. Ông sáng tạo phương pháp bơm khí CO2 vào vùng cổ để tạo khoang làm việc an toàn, giúp bóc tách dễ dàng và nhìn rõ các mạch máu trên màn hình. Từ đây, phương pháp phẫu thuật nội soi điều trị các bệnh lý tuyến giáp ra đời với những ưu điểm vượt trội không ngờ, được nền y học thế giới đặt tên là "Công nghệ phẫu thuật nội soi Dr Lương".
Thay vì vết sẹo lớn ở cổ, ông sử dụng đường tiếp cận qua nách và ngực với những vết rạch nhỏ chỉ từ 0,5 - 1 cm, dễ dàng che giấu và mờ dần theo thời gian, mang lại hiệu quả thẩm mỹ sau phẫu thuật. Điều đặc biệt là kỹ thuật này không đòi hỏi thiết bị chuyên biệt đắt tiền, giúp giảm chi phí phẫu thuật. Hiện nay, chi phí cho một ca phẫu thuật này ở Việt Nam chỉ khoảng 300 - 400 USD, trong khi ở một số nước tiên tiến của khu vực châu Á có thể lên tới 8.000 -10.000 USD.
PGS.TS Trần Ngọc Lương cho biết: "Phương pháp này có thể áp dụng cho tất cả các bệnh lý khác nhau của tuyến giáp như: Bướu nhân, basedow, ung thư tuyến giáp; sự ưu việt của nó là có thể mổ được những bướu lớn mà không cần phải cắt bất cứ cơ cổ trước nào. Không chỉ mang ý nghĩa khoa học, kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp còn mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao, mở ra một hướng đi mới trong việc điều trị các bệnh lý tuyến giáp".
Chuyển giao và đào tạo quốc tế
Không chỉ trực tiếp thực hiện các ca phẫu thuật, PGS.TS Trần Ngọc Lương cũng rất chú trọng đào tạo đội ngũ kế cận. Ông luôn là người thầy đáng kính, người dìu dắt, truyền đạt tri thức quý báu cho các thế hệ bác sĩ, chuyên gia trong và ngoài nước. Tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, ông đã tổ chức đào tạo nhiều lớp phẫu thuật nội soi tuyến giáp, tạo ra đội ngũ cán bộ nguồn để giúp phương pháp này tiếp tục được truyền bá rộng rãi.
PGS.TS Trần Ngọc Lương chia sẻ rằng, năm 2009, ông bắt đầu chuyển giao kỹ thuật cho một bệnh viện ở nước ngoài và nhận đào tạo, chuyển giao kỹ thuật nội soi tuyến giáp. Đến nay, có hơn 300 giáo sư, bác sĩ trong khu vực và trên thế giới tới Bệnh viện Nội tiết Trung ương để học tập kỹ thuật mổ này. Hiện kỹ thuật mổ đã được chuyển giao đến nhiều nước như: Australia, Bồ Đào Nha, Singapore, Malaysia, Indonesia, Philippines, Thái Lan, Pakistan, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia…
Hàng năm, ông cùng các cộng sự tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương được nhiều bệnh viện trong nước cũng như trên thế giới mời đến để mổ trình diễn và thuyết giảng về phương pháp này. Đây là những số liệu minh chứng rõ nét nhất cho sức lan tỏa và sự công nhận toàn cầu đối với kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp của ông.
chuyên gia trong và ngoài nước. Tư liệu: NVCC
Không chỉ được đánh giá cao về mặt chuyên môn, ông còn là một nhà quản lý, một tấm gương sáng về y đức. Năm 2001, ông thành lập Khoa Ngoại tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương. Dưới sự dẫn dắt của ông, khoa này phát triển thành đơn vị chuyên khoa đầu ngành về phẫu thuật các tuyến nội tiết, có thương hiệu ở trong nước, khu vực và quốc tế.
Với những đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực y học, PGS.TS. Trần Ngọc Lương đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2020), Huân chương Lao động hạng Ba (năm 2014), Giải Nhất - Giải thưởng Nhân tài đất Việt (năm 2014) do Hội Khuyến học Việt Nam tổ chức, danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân (năm 2017) cùng nhiều bằng khen, giấy khen…
Với "đôi bàn tay vàng" và một trái tim luôn trăn trở nỗi đau của người bệnh, PGS.TS Trần Ngọc Lương đã góp phần quan trọng đưa nền y học Việt Nam có vị thế, uy tín trong khu vực và trên thế giới. Ông là biểu tượng của sự đổi mới, tinh thần cống hiến và lòng nhân ái, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ y bác sĩ Việt Nam tiếp tục học hỏi, sáng tạo và phụng sự cộng đồng./.
Bài: Thảo Vy - Ảnh: Tất Sơn/Báo ảnh Việt Nam & Tư liệu NVCC
Link : https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/long-form/pgsts-tran-ngoc-luong-nguoi-dua-ky-thuat-mo-noi-soi-tuyen-giap-vuon-tam-the-gioi-404289.html