Nghệ sĩ thị giác Yehezkiel Cyndo - Kể chuyện đô thị Việt Nam bằng ký họa
Từ một dự án cá nhân đi vòng quanh Đông Nam Á để ký họa câu chuyện của đô thị, sự đổi thay của những thành phố và con người các quốc gia khác nhau, nghệ sĩ thị giác Yehezkiel Cyndo (người Indonesia) đã có cảm hứng đặc biệt khi đến với Việt Nam. Anh cùng các nghệ sĩ Việt thực hành vẽ ký họa, từ đó kể câu chuyện về ký ức đô thị Việt Nam một cách chân thực nhất.
Câu chuyện về một nghệ sĩ trẻ yêu ký họa đô thị các thành phố trong khu vực Đông Nam Á và chọn điểm đến là Việt Nam bắt đầu mở ra từ một kết nối. Yehezkiel Cyndo gặp những người bạn của nhóm Heritage Art Space Việt Nam để chia sẻ tri thức bản địa và chương trình trao đổi lưu trú giữa những người thực hành văn hóa nghệ thuật tại Hà Nội và Semarang. Rất nhanh và rất hiểu nhau, họ đã tìm được điểm chung và khởi xướng một phần của dự án "Bản đồ nghệ thuật Châu Á: Kể chuyện Thành phố giữa Hà Nội và Semarang". Bằng tâm huyết và sự sáng tạo nghệ thuật, nghệ sĩ thị giác Yehezkiel Cyndo đã sáng tạo nhật ký bằng ký họa -còn gọi là ký họa đô thị, một hoạt động vẽ kể chuyện bao gồm việc trực họa và thêm các ghi chú cá nhân hoặc theo ngữ cảnh để ghi lại khoảnh khắc, biến mỗi bức ký họa thành một ký ức sống động. Năm 2024, Cyndo đến Việt Nam và Malaysia. Năm 2025, Yehezkiel Cyndo tiếp tục chuyến hành trình của mình tới Hà Nội để ký họa nhiều hơn và sâu hơn về bức tranh đô thị Việt Nam.
Chúng tôi đã rất vui và hào hứng khi trải nghiệm sự sáng tạo của những người yêu ký họa Hà Nội cùng nghệ sĩ thị giác Yehezkiel Cyndo. Tại workshop “Ký ức đô thị-Kể chuyện bằng ký hoạ”, Yehezkiel Cyndo đã trưng bày rất nhiều postcard vẽ hàng trăm ngôi nhà trong lòng thành phố Semarang và bên cạnh đó là các postcard ký họa anh đã vẽ về Hà Nội. Từ những bức ký họa này để học viên có sự so sánh về đô thị giữa hai thành phố và chọn lựa cách khai thác bối cảnh câu chuyện một cách chân thực, sống động nhất khi thực hành vẽ trên mỗi ngõ, phố Hà Nội.
và các nét vẽ khắc họa mặt đứng những ngôi nhà.
Workshop của họa sĩ Yehezkiel Cyndo có sự đồng hành của nghệ sĩ Nguyễn Vũ Hải. Trong nhiều năm qua, anh Hải đã thiết kế các tour thăm quan chuyên sâu kết hợp hoạt động giúp người tham dự tương tác trực tiếp với cảnh quan, trong đó tiêu biểu nhất là Dấu sông, Hồn phố, một tour đi bộ lần theo vết tích sông Tô Lịch và ảnh hưởng của nó tới thiết kế đô thị Hà Nội theo thời gian. Sự đồng hành của anh Hải với Yehezkiel Cyndo đã giúp cho các tour ký họa trở nên thú vị. Anh Hải cho biết, anh rất hào hứng khi làm việc cùng nghệ sĩ thị giác Yehezkiel Cyndo và chọn lựa các điểm đến cho nghệ sĩ trải nghiệm. Đằng sau một bức ký họa rất dễ hiểu, nét vẽ giản dị, không trìu tượng lại là một câu chuyện chạm vào những vấn đề xã hội đương đại. Những công trình, những ngôi nhà phố cổ trong đô thị của Việt Nam thay đổi hàng ngày và có thể mất đi trong thời gian rất nhanh. Nhiệm vụ của người nghệ sĩ là chép lại, miêu tả lại bằng nhật ký vẽ.
Vẽ ký họa đô thị Việt Nam cũng là một hành trình để làm dày lên dự án “Cùng Cyndo khám phá” đô thị các quốc gia trong khu vực. Yehezkiel Cyndo chia sẻ, anh phải chớp ngay những khoảnh khắc này, vẽ ngay và luôn vì những ngôi nhà trong lòng thành phố có thể sẽ biến mất trong một thời gian rất ngắn theo sự thay đổi của đô thị đương đại. Những bức ký họa chính là câu chuyện theo dòng thời gian luôn có giá trị xã hội không chỉ với bất cứ quốc gia nào.
Chỉ với một cây bút, một quyển sổ, một hộp màu đựng trong một chiếc túi là Cyndo đã đi khắp ngõ hẻm Hà Nội để vẽ, anh vẽ bất cứ nơi nào, đứng vẽ, ngồi vẽ, đi trên đường vẽ, nghỉ uống trà đá cũng vẽ... Hai tuần ở Hà Nội, quyển số nhật ký ký họa của Yehezkiel Cyndo đã dày lên với "chân dung" đô thị Hà Nội qua nhiều góc nhìn khác nhau.
Các chủ đề của tranh do Yehezkiel Cyndo thực hiện: Là ký họa về món lạp sườn nướng, là hình ảnh cửa hàng bánh bao, hàng Phở Hà Nội, là những chiếc xe máy của người dân, là hình các con vật ngộ nghĩnh mà trẻ em Việt Nam yêu mến như con chó, con gấu, con mèo, con ngựa rồi các di tích, công trình lịch sử như: Đền Bạch Mã, Chùa Một Cột... hay cả những ngôi nhà lúp xúp rêu phong của phố Lãn Ông, phố Hàng Buồm... Tất cả đều là những câu chuyện hay trong từng nét vẽ.
Yehezkiel Cyndo lớn lên tại thành phố Yogyakarta. Thành phố nhỏ bé ấy ít khi được chúng ta biết đến nhưng cũng có những nét tương đồng như những thành phố của Việt Nam. Đó là những ngôi nhà tường phủ rêu phong, là cuộc sống sinh hoạt chật chội của nhà tập thể, của những căn hộ thiếu những ban công của người dân đô thị. Khi còn bé, Cyndo đã lớn lên cùng truyện tranh, hoạt hình và các bản nhạc cổ. Yehezkiel Cyndo học ngành Thiết kế Sản phẩm ở Yogyakarta rồi tham gia Nhóm ký họa Jogja. Ở đó, Cyndo đã tập vẽ nơi chốn và người thực chỉ bằng tay, mắt và trái tim - một dạng nhật ký bằng tranh. Anh đã thành công xuất bản hai cuốn sách tranh cho trẻ em tại Indonesia: “Barton và chiếc nút Mây” (2017) & “Fugo và chiếc lọ Ước mơ” (2019). Cuốn sách đầu tay của Yehezkiel Cyndo đã xuất hiện tại thư viện ở Nhật Bản.
Năm 2021, Cyndo chuyển đến sống tại Semarang. Ở đây, anh bắt đầu một dự án lớn bao gồm việc vẽ lại 100 công trình của khu Phố Tàu ở Semarang, cố gắng lưu lại dáng vẻ đẹp đẽ của chúng trước khi chúng biến mất. Anh còn vẽ cả tranh tường ở các khu vực lân cận để nhắc nhở mọi người rằng văn hóa và những câu chuyện đi kèm với các công trình này rất thú vị. Cyndo hy vọng sẽ chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống và ước mơ của con người ở khắp nơi quanh Đông Nam Á - mỗi câu chuyện là một bức vẽ.
Với thời gian lưu trú không dài ở Việt Nam nhưng tâm huyết của anh về Ký họa đô thị đã được mọi người đón nhận và yêu mến. Anh đã và đang lưu giữ kỷ niệm, ký ức cho đô thị Việt Nam hôm nay một cách dung dị nhất bằng một tấm lòng: Vẽ để yêu và khám phá Việt Nam nhiều hơn.
Bài: Vân Trần Ảnh: Trần Thanh Giang/Báo ảnh Việt Nam
Link : https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/long-form/nghe-si-thi-giac-yehezkiel-cyndo-ke-chuyen-do-thi-viet-nam-bang-ky-hoa-401873.html