Đại sứ Fredesmán Turró González: Người Cuba mang trái tim Việt Nam
“Việt Nam là quê hương thứ hai của tôi. Tôi tin rằng một nửa con người tôi là người Việt”. Câu nói ấy thuộc về Fredesmán Turró González - nguyên Đại sứ Cuba tại Việt Nam, hiện là Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam, người bạn thân thiết mà nhiều người Hà Nội vẫn trìu mến gọi là “đồng chí Hùng”. Gần sáu thập kỷ gắn bó với Việt Nam, ông đã góp phần vun đắp cho mối quan hệ hữu nghị hiếm có trong lịch sử ngoại giao thế giới, trở thành một trong những biểu tượng sống động của tình bạn đặc biệt Việt Nam – Cuba.
Ký ức của người sinh viên Cuba giữa lòng Hà Nội thời chiến
Năm 1968, chàng sinh viên 18 tuổi Fredesmán Turró González lần đầu đặt chân đến Việt Nam. Chiếc máy bay IL-14 chở đoàn sinh viên hạ cánh xuống sân bay Gia Lâm trong chiều muộn. “Người đón phát cho mỗi người một chiếc mũ sắt. Ban đầu ai cũng ngạc nhiên, nhưng chỉ vài giờ sau, giữa tiếng còi báo động và bom rơi, chúng tôi đã hiểu hết ý nghĩa món quà ấy”, ông Fredesmán kể lại.
Từ sân bay, ông đi trên chiếc jeep GAZ-69 vượt sông Hồng bằng cầu phao, về nơi sơ tán ở một làng nhỏ thuộc tỉnh Hà Tây cũ (nay là thành phố Hà Nội). Chính nơi đó, giữa những đêm trú bom rồi sáng ra lại bình yên học tập, chia sẻ cuộc sống với bà con bản xứ sau tiếng còi báo yên, tình cảm với đất nước xa lạ này đã nảy nở và lớn dần lên trong tim chàng trai Cuba.
Ảnh: NVCC
Ông Fredesmán hồi tưởng: “Việt Nam khi ấy nghèo, nhưng tràn đầy ý chí. Cả dân tộc sống và làm việc theo khẩu hiệu ‘Tất cả cho tiền tuyến, tất cả vì chiến thắng’. Người Việt can trường, nhân hậu và lạc quan, họ đón nhận, che chở và yêu thương chúng tôi như chính con mình”.
Cái tên “Hùng” mà người Việt đặt cho ông cũng từ những ngày ấy. “Tên tôi khó đọc, nên các thầy giáo bảo gọi là Hùng cho thân”. Ông xúc động nhớ lại: “Mỗi sáng, các em nhỏ trong làng đứng hai bên đường thường chào khi tôi đi ngang qua: ‘Chào chú Hùng ạ!’. Khi tôi trình Quốc thư lên Chủ tịch Trần Đức Lương năm 1999 và Chủ tịch Nguyễn Minh Triết năm 2008, cả hai vị lãnh đạo đều đón tôi bằng câu chào: ‘Chào mừng đồng chí Hùng!’”.
Tháng 5 năm 1969, ông Fredesmán có vinh dự gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lễ kỷ niệm 15 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Khi ấy ông còn là sinh viên, được đi cùng Đại sứ Cuba với tư cách phiên dịch. Ký ức tự hào ấy, cùng với hình ảnh một Hà Nội trong mưa bom bão đạn và những con người Việt Nam bình dị mà can trường đã trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc đời ông.
Sau gần một thập kỷ học tập và công tác tại Hà Nội, ông Fredesmán trở về Cuba, mang theo hành trang là vốn tiếng Việt thành thạo và một trái tim nặng tình với đất nước An Nam. Ông bắt đầu sự nghiệp ngoại giao, giữ nhiều trọng trách trong Bộ Ngoại giao Cuba, nhưng như ông từng nói, “Việt Nam chưa bao giờ rời khỏi tâm trí tôi”.
Nhà ngoại giao kết nối nhịp cầu hữu nghị
Năm 1999, ông Fredesmán trở lại Hà Nội với tư cách Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Cuba tại Việt Nam. Cho đến nay, ông là nhà ngoại giao Cuba duy nhất đảm nhiệm hai nhiệm kỳ Đại sứ tại Việt Nam (1999 - 2004 và 2008 - 2013). Hai nhiệm kỳ này đã đặt ông vào vị trí trung tâm để củng cố và làm sâu sắc thêm mối quan hệ đặc biệt Việt Nam – Cuba.
Với Fredesmán, ông luôn tự hào rằng đóng góp lớn nhất của mình chính là làm chiếc cầu nối giữa các nhà lãnh đạo và nhân dân hai nước. Ngay từ năm 1971, ông đã là phiên dịch chính tại Đại sứ quán, giúp đảm bảo các hoạt động đối ngoại của Cuba tại Hà Nội diễn ra thuận lợi. Đặc biệt, ông là người nghiên cứu sâu về văn hóa, lịch sử Việt Nam qua các đề tài luận án của mình, điều đó cũng giúp ông trở thành người kết nối tinh tế giữa hai nền văn hóa. Trong hai nhiệm kỳ Đại sứ, ông góp phần thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực chiến lược như nông nghiệp và công nghệ sinh học, đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm quý báu về thị trường Việt Nam để khuyến khích doanh nghiệp Cuba chủ động, sáng tạo hơn.
Đại sứ Fredesman chia sẻ, với 24 năm sống ở Việt Nam và gắn bó với “dải đất hình chữ S” suốt hơn 57 năm, ông đã chứng kiến gần như toàn bộ hành trình hiện đại hóa của đất nước này. Ông đặc biệt khâm phục tầm nhìn và bản lĩnh của Đảng Cộng sản Việt Nam trong công cuộc Đổi mới năm 1986 và xem đó là bài học quý cho Cuba.
Fredesman Turro Gonzalez, nhân kết thúc nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam.
Ảnh : Trí Dũng - TTXVN
“Điều khiến tôi xúc động nhất chính là việc Việt Nam đã giảm nghèo thành công, đưa hàng triệu người thoát khỏi khó khăn. Tôi từng biết một Việt Nam nghèo khổ trong chiến tranh, nên sự đổi thay hôm nay khiến tôi thật sự ngưỡng mộ”. Ông khẳng định, Việt Nam đã áp dụng “một mô hình phát triển bền vững” về kinh tế và ổn định chính trị, đạt được những thành tựu to lớn, nâng cao đời sống nhân dân, và trở thành một quốc gia năng động, có tiếng nói quan trọng trên trường quốc tế. Chính vì vậy, Chủ tịch nước và Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, đồng chí Miguel Díaz-Canel, đã nhiều lần nhấn mạnh: “Việt Nam là tấm gương để Cuba học hỏi”.
(2/12/1960-2/12/2010 ). Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN
Người Cuba mang trái tim Việt Nam
Ở tuổi ngoài bảy mươi, ông Fredesmán vẫn say mê nói về Việt Nam bằng thứ tiếng Việt giàu cảm xúc. Trong căn nhà nhỏ treo đầy những hình ảnh và kỷ vật về Việt Nam ở La Habana, ông kể về những con đường Hà Nội thơm mùi hoa sữa, hương vị nem rán, bún chả, phở Hà Nội, về đất nước mà ông luôn biết ơn sâu sắc – “một đất nước đã đón tôi như con trai, dạy tôi nghề nghiệp, đạo đức, nhân cách và cả triết lý sống mà tôi mang theo suốt cuộc đời”.
Ông tin rằng mối quan hệ Việt Nam – Cuba là vĩnh cửu. “Không có người Việt nào không biết câu nói của Fidel: ‘Vì Việt Nam, chúng ta sẵn sàng hiến dâng cả máu mình!’ Và người Việt cũng nói: ‘Giúp đỡ Cuba là mệnh lệnh của trái tim’. Đó là tinh thần anh em mãi mãi”.
Gửi đến thế hệ trẻ hai nước, ông nhắn nhủ: “Hãy giữ gìn và làm giàu thêm mối quan hệ này! Đó là biểu tượng của tình bạn, của lòng tin và nhân nghĩa giữa hai dân tộc”./.
Bài: Lê Hiền - Ảnh: Tư liệu TTXVN, NVCC
Link : https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/long-form/dai-su-fredesman-turro-gonzalez-nguoi-cuba-mang-trai-tim-viet-nam-416125.html