Tiến sĩ Trương Thanh Tùng - Nhà khoa học vì cộng đồng
“Tôi suy nghĩ nếu tôi làm bác sĩ, thì chữa bệnh cho từng bệnh nhân, còn làm nhà khoa học nghiên cứu dược nếu có thể điều chế ra thuốc mới sẽ có thể cứu giúp cho cả cộng đồng,” Tiến sĩ (TS)Trương Thanh Tùng, Trưởng nhóm Nghiên cứu thuốc mới, khoa Dược, Đại học Phenikaa (Hà Nội) chia sẻ. Với tư duy đó, TS Tùng và các cộng sự đã thực hiện nhiều dự án có ý nghĩa cho xã hội.
Con đường nghiên cứu khoa học, các dự án nghiên cứu thuốc là tâm huyết và cũng là hành trình học tập, làm việc và cống hiến của TS Tùng. Lớp 12, Tùng đạt giải nhì cấp tỉnh và giải ba cấp Quốc gia môn hóa học. Những năm tháng học tập tại Đại học Dược Hà Nội, anh luôn là cán bộ Đoàn năng động và là sinh viên xuất sắc. Anh đã nhận được học bổng của chính phủ Hàn Quốc dành cho sinh viên nước ngoài xuất sắc (GSFS).
Sau đó, anh theo học tiến sĩ tại Đại học Copenhagen (Đan Mạch). Học tập ngành y-dược tại đây đã giúp Tùng tiếp cận với phương pháp nghiên cứu cũng như được làm việc dưới sự hướng dẫn của những bậc thầy về y dược nổi tiếng quốc tế. Trong thời gian học tiến sĩ tại Đan Mạch, Tùng bắt đầu nghiên cứu thuốc ức chế con đường giao tiếp của vi khuẩn (quorum sensing) để tìm thuốc thay thế kháng sinh. Tùng cũng đã phát triển các lộ trình Tổng hợp định hướng đa dạng (DOS) mới dựa trên cấu trúc con đặc quyền (pDOS) dưới sự hướng dẫn của Giáo sư Seung Bum Park.
Anh nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học Copenhagen với luận án phương pháp thiết kế thuốc mới (thiết kế thuốc lấy cảm hứng từ LEGO) và phát hiện ra phản ứng fluor hóa mới dưới sự đồng hành của Giáo sư John Nielsen và Giáo sư Søren B.Christensen. Hoàn thành luận án tiến sĩ năm 2017, từ đây Tùng bắt đầu làm thỉnh giảng tại Đại học Helsinki, Phần Lan. Anh nhận được tài trợ của Viện Sức khỏe Mỹ (NIH) và nghiên cứu tại Mỹ với vai trò trợ lý giáo sư. Tùng đã có 2 bằng sáng chế quốc tế, chủ biên 1 giáo trình, 40 công trình khoa học thuộc lĩnh vực công nghệ y dược được công bố trên tạp chí quốc tế.
Năm 2019, Tùng về Việt Nam làm việc tại Đại học Phenikaa, nơi anh có mảnh đất tốt để nuôi dưỡng và phát triển những dự án về thuốc, ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn ngành y dược tại Việt Nam. Vừa tham gia giảng dạy, đào tạo sinh viên vừa cùng các cộng sự thực hiện các dự án về thuốc, Tùng mong muốn mở rộng, phát triển nhóm nghiên cứu của mình để trở thành một nhóm nghiên cứu tiên phong trong lĩnh vực tổng hợp thuốc tại Việt Nam. Anh cũng đã kết nối các quỹ nghiên cứu quốc tế, tìm sự hỗ trợ, hướng dẫn của các giáo sư hàng đầu thế giới, các nhà khoa học đoạt giải Nobel để triển khai các dự án thuốc cho Việt Nam.
Tại Diễn đàn quốc gia năm 2024 với chủ đề “Chính sách đối với thanh niên xung phong, tình nguyện” và ra mắt Hội đồng Tư vấn chính sách, pháp luật về thanh thiếu niên của Trung ương Đoàn. TS Tùng cho biết với vai trò là Bí thư, giảng viên của khoa Dược, trường Đại học Phenikaa, anh tham gia tổ tư vấn với mong muốn được đóng góp sức trẻ của mình cùng thanh niên Việt Nam tư vấn cho Chính phủ, những chính sách, pháp luật.
Dù lịch làm việc của TS Tùng rất dày đặc, từ nghiên cứu trong phòng lab, cùng các cộng sự tham gia các dự án điều chế thuốc, lên lớp dạy sinh viên hay tham gia hoạt động Đoàn, nhưng anh vẫn dành quỹ thời gian của mình cho công tác tình nguyện cộng đồng.
Với những đóng góp của mình, TS Tùng nhận được rất nhiều giải thưởng và danh hiệu. Tuy nhiên, hiện thực hóa những dự án thuốc triển khai tại Việt Nam để mang lại giá trị cho cộng đồng mới là khát vọng của anh. Anh cũng mong muốn cống hiến phần nào sức lực của mình, cùng ngành y dược, giúp chăm sóc và hỗ trợ sức khỏe tốt nhất cho người dân.
Bài: Bích Vân, ảnh: Tất Sơn, TL