Tết Trung thu ở Hội An là Di sản văn hóa của quốc gia
Tối 28/9, chính quyền và người dân Tp. Hội An đã long trọng tổ chức Lễ đón nhận danh hiệu “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Tết Trung thu ở Hội An”. Thứ trưởng Bộ VH-TT & DL Hoàng Đạo Cương đã tham dự và trao Chứng nhận cho chính quyền Hội An.
Mở đầu buổi Lễ là màn múa thiên cẩu, một loại hình trình diễn dân gian có từ lâu đời và phát triển mạnh ở Hội An từ đầu thế kỉ 20. Đây là hoạt động mô tả câu chuyện dân gian về việc thiên cẩu nhả ra mặt trăng, báo hiệu cho vụ mùa tươi tốt, cuộc sống an lành. Gắn liền với đó là hệ thống giá trị sáng tạo trang trí hình tượng văn hóa, kĩ thuật biểu diễn, thực hành nghi thức trừ tà khí, trừ hỏa hoạn, cầu mưa thuận gió hòa, cầu tài lộc...
Múa thiên cẩu là hình thức nghệ thuật dân gian riêng có ở Hội An, mang lại giá trị độc đáo và không khí rộn ràng trong các đêm hội Tết Trung thu ở phố cổ, góp phần để Tết Trung thu ở Hội An được ghi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tham dự lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Tết Trung thu ở Hội An có sự tham dự của hàng vạn người dân, du khách trong nước và quốc tế tạo nên bầu không khí lễ hội vô cùng sôi động và ấn tượng diễn ra trên khắp các đường phố ở phố cổ Hội An.
Phát biểu tại buổi Lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Anh Tuấn bày tỏ niềm tự hào, vinh dự khi Tết Trung thu ở Hội An trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Qua đó, không chỉ thể hiện quá trình phấn đấu, sự nỗ lực, trách nhiệm rất lớn của cộng đồng nhân dân Hội An mà còn giúp bổ sung thêm vào cẩm nang danh mục di sản của Quảng Nam nói chung, Hội An nói riêng, mở ra cơ hội để Quảng Nam tiếp tục khai thác, phát huy các giá trị văn hóa, di sản ở địa phương, trong đó có Hội An.
"Chúng ta đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Tết Trung thu ở Hội An trong niềm phấn khởi, tự hào nhưng đi cùng với đó là trọng trách to lớn đặt ra cho các cấp, các ngành từ tỉnh đến thành phố Hội An phải quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị vốn có của di sản, giải quyết hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, bảo vệ môi trường, để những giá trị đó được lan tỏa không chỉ trong cộng đồng dân cư mà còn đến với bạn bè gần xa; góp phần xây dựng con người Hội An nhân tình thuần hậu; phục vụ các mục tiêu xây dựng và phát triển thành phố Hội An theo định hướng thành phố Sinh thái - Văn hóa - Du lịch đến năm 2030 mang tính đặc thù về sinh thái, di sản văn hóa, cảnh quan, môi trường, hiện đại, có bản sắc riêng; xác lập vai trò động lực trong phát triển du lịch - dịch vụ của khu vực duyên hải miền Trung và cả nước, vươn tầm khu vực châu Á, là điểm đến hấp dẫn của thế giới theo đúng tinh thần Nghị quyết của Tỉnh ủy đề ra", ông Trần Anh Tuấn nhấn mạnh.
Tết Trung thu ở Hội An là lễ hội lâu đời, tập quán xã hội và tín ngưỡng được hình thành trên cơ sở truyền thống văn hóa bản địa, có sự giao lưu, tiếp biến văn hóa với Trung Hoa, Nhật Bản, gắn với quá trình hình thành, phát triển của đô thị - thương cảng Hội An.
Đặc biệt, Tết Trung thu không chỉ là di sản văn hóa thu hút sự quan tâm, thực hành của người lớn mà còn là lễ hội lớn của trẻ em diễn ra trên địa bàn thành phố mỗi dịp rằm tháng Tám âm lịch. Qua thời gian, những tập tục, lễ nghi trong Tết Trung thu ở Hội An không ngừng được các thế hệ vun đắp thêm yếu tố mới nhưng vẫn bảo tồn, gìn giữ được giá trị đặc trưng, độc đáo.
Ông Phạm Phú Ngọc, Giám đốc Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An cho biết, tTết Trung thu ở Hội An đã trở thành một trong những tập tục, lễ hội truyền thống lớn, luôn được cộng đồng cư dân nâng niu, phát huy trở thành tập quán, tín ngưỡng tốt đẹp, là “phần hồn” không thể tách rời của đô thị di sản, góp phần tạo nên giá trị nổi bật toàn cầu của đô thị cổ Hội An - Di sản văn hóa thế giới.
Như vậy, tính đến thời điểm này, Hội An đã có hai di sản văn hóa quốc gia là Tết Nguyên tiêu và Tết Trung thu.
- Bài và ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam