Tân Trào - 80 năm sau mùa thu lịch sử
Có những vùng đất đi vào lịch sử như một huyền thoại không phải bởi sự lộng lẫy hay ồn ào mà vì ở đó đã từng in dấu những bước chân khởi nghĩa và từng vang lên nhịp tim của dân tộc. Tân Trào là một vùng đất như thế! 80 năm sau mùa thu lịch sử 1945, Tân Trào - nơi được biết đến là “Thủ đô Khu giải phóng”, trung tâm “Thủ đô kháng chiến” đang “thức dậy” trong một bình minh mới...
Ký ức về mùa thu lịch sử
Tháng Tám. Mùa thu trở lại trên vùng đất Tân Trào (tỉnh Tuyên Quang). Ánh mặt trời đầu ngày khẽ rọi qua tán lá, soi xuống mái đình xưa, nơi từng vang lời thề quyết tâm giành độc lập cho dân tộc. Dưới gốc cây đa lịch sử, dòng thời gian như chậm lại để từng lớp người hôm nay có thể chạm vào ký ức thiêng liêng của mùa thu cách mạng năm nào.
Ông Hoàng Ngọc, năm nay 88 tuổi, “người chép sử” ở thôn Tân Lập, xã Tân Trào giờ vẫn nhớ như in lần ông được gặp Bác Hồ và chứng kiến khí thế hào hùng của những ngày Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945. Ông Ngọc nhớ lại: “Năm diễn ra sự kiện lịch sử ở Tân Trào, tôi vẫn còn nhỏ (mới 8 tuổi). Sau này, tôi được nghe bố mẹ kể lại, ngày đó hầu hết các hộ dân trong thôn đều có cán bộ về ở cùng. Khi mới về đây, Bác Hồ ở nhà ông Nguyễn Tiến Sự - Chủ nhiệm Việt Minh Tân Trào, một thời gian ngắn sau đó thì lên lán Nà Nưa, chân núi Hồng hoạt động”.
của những ngày Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945.
Trong ký ức của ông Ngọc, điều đáng nhớ nhất phải kể đến Quốc dân Đại hội. Ngày 16/8/1945, tại đình Tân Trào, Bác Hồ và Trung ương Đảng quyết định khai mạc Quốc dân Đại hội với sự tham dự của 60 đại biểu đại diện cho các đảng phái chính trị, các đoàn thể cứu quốc, các dân tộc, tôn giáo trong và ngoài nước. Đại hội đã đưa ra những quyết định trọng đại: Toàn dân đoàn kết đứng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền; bầu ra Ủy ban Dân tộc Giải phóng Việt Nam tức Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đại hội nhất trí tôn vinh Cụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, đồng thời quyết định chọn cờ đỏ sao vàng năm cánh làm Quốc kỳ và bài “Tiến quân ca” của nhạc sĩ Văn Cao làm Quốc ca… Sáng ngày 17/8/1945, trong lễ ra mắt trước toàn thể Quốc dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Ủy ban Dân tộc Giải phóng Việt Nam đọc lời tuyên thệ thiêng liêng, mở đường đưa đất nước bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Ông Ngọc chia sẻ rằng, ở Tân Trào, có những điều không cần được kể bằng lời, bởi chính không gian nơi đây đã đủ sức gợi nên hồn sử. Đình Tân Trào đơn sơ mà trầm mặc như giữ lại hơi ấm của những cuộc họp, những tiếng nói đồng lòng của Quốc dân Đại hội. Lán Nà Nưa nằm nép mình giữa rừng xanh, vẫn thấp thoáng dáng hình của vị Cha già dân tộc đang soạn thảo văn kiện, chỉ thị, chủ trương quan trọng liên quan đến Cách mạng Tháng Tám bằng ánh sáng của niềm tin không gì lay chuyển.
và có thêm động lực hướng tới tương lai. Ảnh: TTXVN phát
Tân Trào - 80 năm sau mùa thu năm ấy
Người về Tân Trào mùa thu này không khỏi ngỡ ngàng khi bắt gặp trên nền xưa lịch sử một nhịp sống mới. Những con đường bê tông phẳng phiu vắt qua triền đồi dẫn tới từng bản làng yên bình. Những ngôi nhà sàn truyền thống không chỉ là nơi ở mà còn là điểm đón khách phương xa trong hành trình về nguồn, trong những tour du lịch mang đậm hơi thở ký ức.
Ông Ma Văn Thành, người dân thôn Tân Lập, xã Tân Trào chia sẻ: “Chúng tôi rất tự hào vì được sống trên mảnh đất từng in dấu chân Bác Hồ và các lãnh tụ cách mạng. Cuộc sống nay đã khác xưa nhiều lắm, đường sá thuận tiện, nhà cửa khang trang, con cháu được học hành đầy đủ. Chúng tôi vừa gìn giữ truyền thống, vừa phát triển kinh tế để xứng đáng với vùng đất lịch sử này”.
kinh tế - xã hội ở địa phương.
Anh Ma Văn Tiến, chủ homestay Tiến Phương, một trong những người mở dịch vụ du lịch cộng đồng sớm nhất ở thôn Tân Lập, xã Tân Trào, cho biết: “Làm du lịch ở đây không chỉ là mưu sinh mà còn là cách để chúng tôi kể lại câu chuyện của ông cha, để thế hệ sau biết rằng từng tấc đất, từng thân cây ở đây đều có một phần lịch sử".
Ông Giang Tuấn Anh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Tân Trào cho biết: “Tân Trào tự hào là xã đầu tiên của tỉnh Tuyên Quang được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Sau khi sáp nhập thành lập xã mới, dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Tân Trào quyết tâm phát huy truyền thống cách mạng, đoàn kết, chung sức đồng lòng để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh”.
Tân Trào đã và đang phát huy tối đa lợi thế từ di tích lịch sử để phát triển du lịch bền vững. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, Khu di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào đã đón trên 5.000 lượt khách trong và ngoài nước. Đây là con số ấn tượng, cho thấy sức hút mạnh mẽ của điểm đến lịch sử này. Bên cạnh phát triển du lịch, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Từ nơi ghi dấu những mốc son lịch sử, Tân Trào hôm nay tiếp tục góp sức vào công cuộc dựng xây đất nước bằng chính cách mình đã làm nên lịch sử: âm thầm, bền bỉ và tràn đầy niềm tin. Những lớp học khang trang bên sườn đồi, những đồi chè vươn mình xanh mướt, những thanh niên trở về khởi nghiệp trên quê hương… là minh chứng rõ rệt cho một vùng đất đang sống, đang lớn lên trong ánh sáng của hòa bình.
Bài: Long Nguyễn - Ảnh: Hoàng Hà/Báo ảnh Việt Nam