Nghệ thuật thư pháp Việt thời hiện đại
Trong những năm gần đây, ở nhiều nơi trên khắp đất nước, “thư pháp chữ Việt” “thư pháp Quốc ngữ” (chữ Latinh) đã bắt đầu khởi sắc và trở thành phong trào phát triển khá mạnh mẽ. Hầu như chỗ nào ta cũng bắt gặp thư pháp chữ Việt. Từ việc in trên sách báo, viết trên lịch, đến vẽ trên áo, thêu trên vải, cũng như những cuộc triển lãm lớn, nhỏ ở khắp mọi nơi được công chúng quan tâm. Bên cạnh đó, cũng có không ít các câu lạc bộ, các lớp giảng dạy thư pháp được hình thành.
Sự xuất hiện của thư pháp chữ Việt hiện đại là bước chuyển đột phá mới mang tính sáng tạo trong nghệ thuật dân tộc. Nhìn lại có thể nói, trong không gian văn hoá, ít có bộ môn nghệ thuật nào mới ra đời lại được mọi người quan tâm đến như thư pháp chữ Việt. Sở dĩ đặc biệt như vậy vì nó đã kế thừa và nối mạch được truyền thống tốt đẹp tôn trọng chữ, kính chữ của dân tộc.
Thư pháp Quốc ngữ ra đời cùng với sự ra đời của chữ Quốc ngữ. Ban đầu, chữ Quốc ngữ chủ yếu được sử dụng trong các văn bản hành chính, giáo dục. Tuy nhiên, với sự sáng tạo không ngừng của các nghệ sĩ, chữ Quốc ngữ dần được nâng lên tầm cao nghệ thuật, trở thành một phương tiện để thể hiện cái tôi, cảm xúc và tư tưởng của người viết.
Một tác phẩm thư pháp Quốc ngữ đẹp không chỉ đòi hỏi người viết phải có kỹ năng viết chữ tốt mà còn phải có một tâm hồn nghệ sĩ. Các yếu tố quan trọng tạo nên một tác phẩm thành công bao gồm:
Chữ: Sự lựa chọn chữ, cách sắp xếp chữ và ý nghĩa của chữ đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp của tác phẩm.
Nét chữ: Mỗi nét chữ đều mang một ý nghĩa riêng. Sự biến hóa linh hoạt của nét chữ tạo nên sự sống động và đa dạng cho tác phẩm.
Bố cục: Cách bố cục các chữ trên giấy, tạo nên sự cân đối, hài hòa và tạo ra những điểm nhấn thu hút người xem.
Màu sắc: Màu sắc không chỉ làm tăng tính thẩm mỹ cho tác phẩm mà còn thể hiện được cảm xúc và tâm trạng của người viết.
Chất liệu: Giấy, bút, mực là những vật liệu không thể thiếu trong thư pháp. Sự lựa chọn chất liệu phù hợp sẽ giúp tác phẩm đạt được hiệu quả thẩm mỹ cao nhất.
Thư pháp Quốc ngữ có nhiều phong cách khác nhau, từ truyền thống đến hiện đại, mỗi phong cách đều mang những nét đặc trưng riêng.
Thư pháp truyền thống: Giữ gìn nét đẹp cổ điển của chữ Việt, thường sử dụng các loại bút lông và mực tàu.
Thư pháp hiện đại: Kết hợp các yếu tố hiện đại như màu sắc, chất liệu để tạo ra những tác phẩm mới lạ, độc đáo.
Thư pháp cách điệu: Tạo hình chữ theo những cách sáng tạo, phá cách, mang đậm dấu ấn cá nhân của người viết.
Thư pháp Quốc ngữ không chỉ là một loại hình nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa văn hóa và xã hội sâu sắc. Thư pháp giúp chúng ta bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, nâng cao nhận thức về ngôn ngữ và chữ viết, rèn luyện tính kiên nhẫn và sự tập trung, ngoài ra còn giúp thư giãn và giảm stress, thúc đẩy sự sáng tạo…
Thư pháp Quốc ngữ không chỉ dừng lại ở việc viết chữ trên giấy. Ngày nay, thư pháp đã được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống như thiết kế, thời trang, kiến trúc, quảng cáo…
Thư pháp Quốc ngữ là một loại hình nghệ thuật độc đáo và đầy tiềm năng. Với sự phát triển không ngừng, thư pháp Quốc ngữ sẽ ngày càng khẳng định vị thế của mình và góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của người Việt./.
Bài: Khánh Long; Ảnh: Công Đạt/Báo ảnh Việt Nam