Mô hình sản xuất bền vững tại làng Rau an toàn Đông Cao
Làng Đông Cao, xã Tráng Việt, huyện Mê Linh được biết đến là một trong những vùng trọng điểm sản xuất rau an toàn của Hà Nội với diện tích canh tác rau màu lớn. Phần lớn sản phẩm rau của xã đạt tiêu chuẩn VietGAP, được cung cấp cho các siêu thị và chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn Thủ đô.
Nghề trồng rau ở Đông Cao có lịch sử từ những năm 1970. Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, đất đai màu mỡ và nguồn nước tưới dồi dào từ sông Hồng, người dân nơi đây đã phát triển nghề trồng rau theo hướng chuyên canh. Hiện nay, đa số các hộ trong xã đều tham gia trồng rau. Các loại rau chủ lực gồm rau cải các loại, rau muống, xà lách, rau thơm và các loại rau ăn lá khác.
Ngoài các loại rau chủ lực như rau cải, rau muống, xà lách, rau thơm, Đông Cao còn nổi tiếng với sản phẩm cà chua và củ cải trắng. Cà chua Đông Cao được đánh giá cao nhờ quả to đều, vỏ mỏng, ruột đặc và có vị ngọt đậm đà. Củ cải trắng của xã cũng được nhiều người ưa chuộng bởi củ to, trắng muốt, giòn ngọt và có thể bảo quản được lâu.
Điểm nổi bật trong mô hình sản xuất rau của Đông Cao là việc áp dụng quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Người dân được tập huấn kỹ thuật trồng rau an toàn, sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học. Các hộ sản xuất đều có sổ nhật ký đồng ruộng, ghi chép đầy đủ thông tin về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật sử dụng trong quá trình canh tác.
Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, xã đã thành lập nhiều tổ hợp tác sản xuất rau an toàn. Các tổ hợp tác có vai trò quan trọng trong việc tổ chức sản xuất, kiểm soát chất lượng và tiêu thụ sản phẩm. Mỗi tổ đều có đội ngũ cán bộ kỹ thuật theo dõi, giám sát quy trình sản xuất của các hộ thành viên.
Một trong những yếu tố then chốt tạo nên thành công của mô hình rau an toàn Đông Cao là việc xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ bền vững. Xã đã ký kết hợp đồng với nhiều doanh nghiệp phân phối lớn như BigC, Hapro, Vinmart và các bếp ăn tập thể. Sản phẩm rau được đóng gói, dán tem truy xuất nguồn gốc và vận chuyển trực tiếp đến các điểm tiêu thụ, đảm bảo độ tươi ngon và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tuy nhiên, mô hình sản xuất rau an toàn cũng đối mặt với không ít thách thức. Chi phí đầu tư ban đầu cao để xây dựng nhà lưới, hệ thống tưới tiêu, mua sắm trang thiết bị. Việc tuân thủ quy trình VietGAP đòi hỏi người dân phải có kiến thức, kỹ năng và ý thức cao. Thêm vào đó, biến động thời tiết cực đoan, dịch bệnh trên cây trồng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng rau.
Để phát triển bền vững, thôn Đông Cao đang tập trung vào một số giải pháp trọng tâm. Thứ nhất là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất như nhà màng, hệ thống tưới nhỏ giọt, cảm biến độ ẩm đất. Thứ hai là tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho nông dân. Thứ ba là mở rộng thị trường tiêu thụ, phát triển thương hiệu rau an toàn Đông Cao.
Mô hình sản xuất rau an toàn Đông Cao không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân, mà còn góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Thu nhập từ trồng rau của các hộ đạt mức khá so với các loại cây trồng khác. Đặc biệt, mô hình này đã tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương, góp phần xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương./.
Bài, ảnh: Công Đạt/Báo ảnh Việt Nam