Lễ nhập Hạ của người Khmer Nam Tông
Mỗi năm vào đầu mùa mưa, khi những cơn mưa đầu Hạ bắt đầu tưới mát đất trời, cộng đồng người Khmer theo Phật giáo Nam Tông lại long trọng tổ chức lễ nhập Hạ ( hay còn gọi là Lễ Dâng y – Tắm mưa). Là một nghi lễ truyền thống thể hiện lòng hiếu kính, tình đoàn kết giữa các phật tử và các nhà sư. Tại ngôi chùa Khmer trong Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Hà Nội), lễ nhập Hạ vừa được tổ chức trong không khí trang nghiêm và ấm áp.
Không gian chùa Khmer rợp sắc màu, nghiêm trang trong tiếng tụng kinh cầu an.
Lễ nhập Hạ bắt nguồn từ một tích chuyện thời đức Phật còn tại thế. Khi ấy, vào đầu mùa an cư kiết hạ, tín nữ Visakha đã chứng kiến các vị Tăng bị ướt lạnh do thiếu y phục khi tắm mưa. Với lòng thành kính, bà đã phát tâm cúng dường những tấm y chuyên dùng trong mùa mưa để chư Tăng giữ gìn thân thể và thuận tiện trong tu hành. Từ đó đến nay, lễ nhập Hạ trở thành một truyền thống được duy trì rộng khắp trong cộng đồng Phật giáo Nam Tông.
Không đơn thuần là hành động trao tặng vật chất, việc dâng y còn thể hiện sự tôn kín, góp phần hỗ trợ đời sống tinh thần và vật chất cho Tăng đoàn. Bên cạnh đó, nghi thức tắm mưa mang tính biểu tượng cao, là sự thanh lọc – không chỉ thân thể mà cả tâm hồn, giúp người tu hành và cả Phật tử gột rửa phiền não, trở về với sự thanh tịnh vốn có. Thông qua việc chuẩn bị và dâng lễ vật như y phục, đèn cầy, nhu yếu phẩm…, Phật tử thực hành hạnh bố thí. Đây cũng là dịp để mỗi người suy ngẫm về lòng từ bi, đức hy sinh và trách nhiệm cộng đồng. Bằng việc gieo duyên lành, họ kết nối với đời sống tu tập và nuôi dưỡng thiện tâm trong cuộc sống thường ngày.
Ngay từ sáng sớm ngày lễ, chùa Khmer ở Làng văn hóa ở Đồng Mô đã rộn ràng đón bước chân Phật tử từ nhiều nơi tụ hội về. Những bộ y, những gói quà gọn gàng được nâng niu mang vào chánh điện. Không gian chùa tĩnh lặng, trong làn khói trầm nhẹ bay, tiếng tụng kinh trầm ngân vang tạo nên một bầu không khí trang nghiêm, lắng đọng. Lễ bắt đầu bằng phần pháp thoại do Đại đức trụ trì chùa chủ trì. Ông giảng giải ý nghĩa của từng nghi thức, giúp người tham dự hiểu rõ hơn cội nguồn và giá trị tinh thần của lễ nhập Hạ. Sau đó, từng nhóm Phật tử lần lượt tiến lên, dâng y và lễ phẩm. Họ cùng cúi lạy và khấn nguyện trong sự trang nghiêm. Cuối buổi lễ, chư Tăng tụng kinh cầu an cho quốc thái dân an, cho tăng đoàn hòa hợp, cho Phật tử tinh tấn và cho thế giới được bình an. Lễ kết thúc trong sự an hòa, nhẹ nhõm. Những cái bắt tay, những lời chúc lành, những ánh mắt nở nụ cười... tất cả như kết nối con người lại gần nhau hơn qua lòng thành kính và niềm tin vào ánh sáng từ bi của Phật pháp.
Lễ nhập Hạ là nghi thức tín ngưỡng linh thiêng và cũng là nét đẹp văn hóa đặc sắc của cộng đồng Khmer theo Phật giáo Nam Tông. Nghi lễ Lễ nhập Hạ có lịch sử ngàn năng mang một thông điệp bền bỉ: khi con người biết kính Phật, quý thầy, và sống với lòng biết ơn – đó chính là nền tảng của sự an vui và hạnh phúc lâu dài.
Thực hiện : Việt Cường/Báo ảnh Việt Nam