Hào khí Nhất Nam
Trong dòng chảy của lịch sử Việt Nam, giữa những thăng trầm của thời cuộc và những cuộc chiến vệ quốc trường kỳ, có một dòng võ cổ truyền đã âm thầm tồn tại, được tôi luyện qua bao thế hệ, mang trong mình bản sắc thuần khiết và triết lý sâu xa của người Việt. Võ Nhất Nam là cái tên như một lời khẳng định về sự "thuần nhất của người Việt". Không chỉ là những đòn thế, mà còn là một huyền thoại sống, một triết lý tu thân, một di sản văn hóa phi vật thể đang vươn mình ra thế giới.
Câu chuyện Nhất Nam bắt đầu từ "võ Hét" hay "võ Héc" ở Châu Hoan, Châu Ái (Thanh Hóa - Nghệ An) từ ngàn xưa. Tiếng hét nội lực khi ra đòn là đặc trưng cổ xưa, vừa uy hiếp đối phương, vừa điều tiết hơi thở. Qua hàng nghìn năm, môn võ này âm thầm tồn tại dưới dạng gia phái, được truyền thừa bền bỉ, giữ vững bản chất thuần Việt, không hề pha tạp võ học nước ngoài.
thêm kho tàng tri thức về Nhất Nam.
Ngày 23/10/1983, Nhất Nam chính thức ra mắt công chúng tại Hà Nội, đánh dấu sự hồi sinh ngoạn mục. Giáo sư - Viện sĩ - Võ sư Ngô Xuân Bính đã quy tụ các chi phái và đặt tên là Nhất Nam, khẳng định đây là võ phái Việt Nam cổ truyền thuần khiết.
Nhất Nam nổi bật với phương châm chiến đấu "né tránh, đánh nhanh, điểm đặt đòn chính xác, đúng chỗ hiểm, có hiệu quả cao". Đây là chiến lược thông minh, phù hợp với thể trạng người Việt khi đối đầu đối thủ lớn hơn.
Điểm độc đáo nhất là tinh thần "nhại công" – mô phỏng tinh hoa của muôn loài và thiên nhiên. Từ sức mạnh thú vật, sự mềm dẻo của dây rừng, đến sự nhanh nhẹn của khỉ vượn, tất cả được chắt lọc để chế thành quyền. Ví dụ, thế "Tay và" mô phỏng trăn, "Tay trảo" như cựa gà chọi, thể hiện sự hòa mình vào vũ trụ.
Hệ thống môn công của Nhất Nam đồ sộ, toàn diện từ quyền cước, binh khí đến công phu nội, ngoại, dưỡng sinh. Đặc biệt, môn phái còn tích hợp sâu sắc y lý cổ truyền, nghiên cứu huyệt đạo và bài thuốc dân gian để chiến đấu và chữa bệnh.
Triết lý võ đạo của Nhất Nam vượt lên trên mục đích chiến đấu, coi võ thuật là "đạo tu thân". Người học đạt đến chữ "tĩnh" trong tâm, hòa đồng với thiên nhiên, trân trọng vạn vật. Đây là nền tảng của tinh thần thượng võ, nghĩa hiệp, yêu quê hương, con người.
Sau ngày ra mắt công khai, Nhất Nam đã không ngừng vươn mình, hồi sinh mạnh mẽ như một di sản văn hóa dân gian Việt Nam có lịch sử hàng nghìn năm.
Tại quê hương Thanh Hóa, nơi cội nguồn của võ Hét, Chi hội Võ Nhất Nam Thanh Hóa đã được thành lập, dưới sự dẫn dắt của Võ sư Trần Dũng, người đã có công khôi phục và phát triển môn phái tại đây. Sức hút của Nhất Nam vẫn mãnh liệt, thu hút hàng nghìn võ sư, võ sinh trên khắp cả nước.
Điều đáng tự hào là Nhất Nam không chỉ dừng lại ở các võ đường. Môn phái đã được đưa vào giảng dạy ngoại khóa tại một số trường học trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, như Trường Tiểu học Hoằng Quỳ, theo định hướng của Bộ Giáo dục về phát triển võ thuật học đường. Các môn sinh thường xuyên tham gia trình diễn trong nhiều lễ hội truyền thống và sự kiện văn hóa lớn của tỉnh và cả nước, góp phần quảng bá và giữ gìn bản sắc dân tộc. Đây là một bước đi chiến lược, đảm bảo rằng ngọn lửa Nhất Nam sẽ tiếp tục cháy sáng trong trái tim thế hệ trẻ.
Không chỉ trong nước, tiếng vang của Nhất Nam còn lan tỏa khắp năm châu. Dưới sự dẫn dắt của Võ sư Ngô Xuân Bính, người hiện là Chủ tịch Liên đoàn võ Nhất Nam ở Liên Bang Nga và châu Âu, môn phái đã khẳng định được chỗ đứng trên trường quốc tế. Nhất Nam được thành lập ở Nga vào những năm 1990 và hiện diện mạnh mẽ tại nhiều quốc gia khác như Ukraina, Litva, Belarus, Thụy Sĩ và Anh Quốc.
Sự hiện diện này không chỉ là minh chứng cho sức hấp dẫn của một môn võ thuần Việt mà còn là niềm tự hào về trí tuệ và bản lĩnh của người Việt Nam trên bản đồ võ thuật thế giới.
của môn phái Nhất Nam thấm nhuần.
đặc biệt là từ quê hương Thanh Hóa, Nghệ An.
Võ Nhất Nam, từ tiếng hét nguyên thủy của Châu Hoan, Châu Ái, qua những tháng năm ẩn mình trong gia phái, đến sự hồi sinh đầy ngoạn mục và vươn mình ra thế giới, đã chứng minh Nhất Nam không chỉ là một môn võ thuật. Nó là một di sản văn hóa phi vật thể vô giá, một biểu tượng sống động của trí tuệ, bản lĩnh và chiều sâu văn hóa của dân tộc Việt Nam. Mỗi đòn thế, mỗi tiếng hét, mỗi triết lý đều thấm đẫm tinh thần Việt, tự hào và huyền bí, tiếp tục kể câu chuyện về một dân tộc kiên cường, bất khuất, luôn biết cách biến những thách thức thành sức mạnh, và giữ gìn bản sắc riêng giữa dòng chảy của thời gian./.
Bài: Thảo Vy - Ảnh: Trần Thanh Giang/Báo ảnh Việt Nam