David Thomas và những người bạn
Nghệ sĩ người Mỹ David Thomas và những nghệ sĩ Việt Nam đã tổ chức một triển lãm có tên: David Thomas và những người bạn. Thông qua những bức tranh vẽ và đồ họa, David Thomas cùng chia sẻ những tình cảm và giá trị tinh thần chung về vẻ đẹp của nghệ thuật, về sự hàn gắn và kết nối của cảm xúc và thẩm mỹ, về sự đồng hành trong cuộc sống, sự cảm thông một quá khứ đã qua và cái nhìn chung tới tương lai của Việt Nam và Mỹ.
Tháng 6 năm 1969, David Thomas rời thành phố Portland tham gia cuộc chiến tại Việt Nam, đóng quân ở Pleiku hơn 1 năm. Thời gian ở Việt Nam đã cho ông nhiều trải nghiệm về vùng đất và con người nơi đây. David Thomas trong lòng luôn giữ những kỷ niệm về nụ cười những đứa trẻ trong chiến tranh, những tâm hồn của người dân đất Việt đầy chất thơ, niềm khao khát hòa bình và sự quật cường vượt qua mọi gian khó thời chiến.
David Thomas quay trở lại Việt Nam vào năm 1987 với mong muốn cá nhân giản dị là tìm về đất nước mà mình đã tham gia chiến tranh vào thời trai trẻ, để tìm cách kết nối và hàn gắn quá khứ. Đó là chuyến đi khởi đầu và sau này ông đã đi rất nhiều chuyến đi khác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong suốt hơn 30 năm và cho tới hôm nay. Việt Nam trở thành một phần trong cuộc đời ông, một quê hương thứ hai, một vùng đất với nhiều người thân, bè bạn, những gắn kết tình cảm và tâm hồn, nơi mà khiến trái tim ông luôn thuộc về đó.
Mùa hè năm 1988, ông thành lập Indochina Arts Partnership (Hiệp hội Nghệ thuật Đông Dương) viết tắt là IAP. Tổ chức do ông khởi xướng đã trở thành cầu nối văn hóa nghệ thuật và ngoại giao nhân dân giữa hai quốc gia Việt Nam và Hoa Kỳ ngay ở thời điểm ấy. Trong hơn 30 năm, IAP đã kiến tạo và điều hành hàng chục chương trình trao đổi nghệ thuật lớn nhỏ, đưa hàng trăm nghệ sĩ trí thức Việt Nam sang thăm và làm việc tại Hoa Kỳ cũng như hàng chục nghệ sĩ trí thức Hoa Kỳ tới Việt Nam. IAP cũng là nơi đầu tiên tổ chức hai triển lãm nghệ thuật lớn thể hiện tình hữu nghị Việt- Mỹ. Đó là triển lãm “Nghìn trùng xa cách, 1990-1994” và “Nhìn từ hai phía 1995-2000”. Hai triển lãm này giới thiệu các tác phẩm của nhiều nghệ sĩ đương thời của hai quốc gia, được trưng bày ở các bảo tàng lớn của Mỹ và Việt Nam và trở thành một trong những sự kiện văn hóa nghệ thuật tiêu biểu về ngoại giao chính trị và văn hóa giữa Việt Nam- Mỹ.
Trong những năm tiếp theo, IAP tổ chức đều đặn các chương trình nghệ sĩ lưu trú, mời và hỗ trợ cho nhiều nghệ sĩ trí thức Việt Nam sang sống và làm việc tại Boston. David Thomas, một cựu chiến binh Việt Nam, một nghệ sĩ và nhà giáo dục, bằng nỗ lực của mình cùng với IAP đã có những đóng góp lớn lao và quan trọng để khởi xướng và duy trì hoạt động hàn gắn và kiến tạo sự hiểu biết lẫn nhau về nhiều mặt của đời sống vật chất và tinh thần giữa hai dân tộc từng có một quá khứ chung nhiều đau thương.
Một số tác phẩm của nghệ sĩ David Thomas trưng bày tại triển lãm:
Trở lại triển lãm “David Thomas và những người bạn” lần này tại Bảo tàng Mỹ thuật Hà Nội, David Thomas rất xúc động khi gặp gỡ giao lưu với các bạn nghệ sĩ trẻ Việt Nam. Ông chia sẻ rằng ông thấy như mình được trẻ lại, nhất là được làm việc cùng các bạn Việt Nam, những người ông yêu quý và trân trọng tài năng. Nghệ sĩ Nguyễn Thế Sơn, người đã có tác phẩm triển lãm cùng với David Thomas cho biết: Khi xem những tác phẩm David Thomas đồ họa, anh cũng cảm nhận được sự sáng tạo không giới hạn của người nghệ sĩ. Những bức ảnh vẽ lại từ phim âm bản về căn bệnh Parkinson chụp từ não của ông có ý nghĩa rất nhân văn mang thông điệp về cuộc sống: Con người bằng sự tài năng nghệ thuật có thể sáng tác nghệ thuật từ những chi tiết rất nhỏ của cuộc sống giống như một tấm phim âm bản mà Parkinson đã vẽ thành tranh. Rất nhiều tác phẩm David Thomas trưng bày tại Việt Nam lần này nằm trong chuỗi sáng tác đồ họa của ông trong giai đoạn ông chống chọi lại căn bệnh Parkinson, căn bệnh được xác định là một trong những hậu quả của việc ông tiếp xúc với chất độc màu da cam trong cuộc chiến tại Việt Nam.
21 nghệ sĩ Việt Nam cùng triển lãm với David Thomas cũng có những tác phẩm đa dạng về thể loại và chủ đề từ tranh vẽ đến chụp ảnh, đồ họa mà nội dung là những hình ảnh về con người Hà Nội, cuộc sống của người Việt ở khắp mọi nơi.
Bài: Bích Vân - Ảnh: Thanh Giang