Bảo tàng Không gian đương đại Văn hóa Mường - Muong Art Today Museum

Nằm ẩn mình giữa không gian xanh mát của núi rừng Hòa Bình, nơi mà văn hóa Mường cổ kính được gìn giữ và tôn vinh, Bảo tàng Không gian Văn hóa Mường đã có một bước tiến ngoạn mục. Mới đây sự ra mắt của Muong Art Today Museum (MAM) – một bảo tàng nghệ thuật đương đại đầy tham vọng, hứa hẹn trở thành điểm đến không thể bỏ lỡ cho những người yêu nghệ thuật trong và ngoài nước.

Rất đông các nghệ sĩ tham dự sự kiện ra mắt Muong Art Today Museum.

Tiếng chiêng Mường rộn rã chào đón du khách đến sự kiện ra mắt Muong Art Today Museum.

Sự kiện khai trương MAM không chỉ là một dấu mốc quan trọng đối với Bảo tàng Không gian Văn hóa Mường mà còn là một làn gió mới mẻ cho bản đồ nghệ thuật Việt Nam. Trong bối cảnh các không gian nghệ thuật đương đại vẫn còn tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn, sự hiện diện của MAM tại Hòa Bình mang ý nghĩa đặc biệt, góp phần đưa nghệ thuật đến gần hơn với cộng đồng và tạo ra một trung tâm sáng tạo mới ngoài không gian đô thị quen thuộc.

Họa sĩ Vũ Đức Hiếu, người sáng lập và giám đốc của Bảo tàng Không gian Văn hóa Mường, là một nghệ sĩ với tầm nhìn xa và lòng say mê với văn hóa Mường. Từ lâu, bảo tàng của ông đã trở thành một biểu tượng của sự gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, thu hút hàng ngàn du khách và nhà nghiên cứu mỗi năm. Với MAM, ông Hiếu đã chứng minh rằng bảo tồn không có nghĩa là đứng yên, mà là một quá trình liên tục tìm tòi, đổi mới và kết nối quá khứ với hiện tại, truyền thống với đương đại.

Các du khách trong và ngoài nước đến với không gian nghệ thuật của Muong Art Today Museum.

Một góc không gian trưng bày tác phẩm tại Muong Art Today Museum.

MAM được xây dựng trên nền tảng của tinh thần đó. Nó không phải là một sự tách rời mà là một sự bổ sung hoàn hảo cho Bảo tàng Không gian Văn hóa Mường hiện có tại số 202 đường Tây Tiến, TP Hòa Bình. Với diện tích trưng bày trên 2000m2, trải rộng trong một tòa nhà ba tầng hiện đại, MAM cung cấp không gian rộng lớn và linh hoạt cho các tác phẩm nghệ thuật đương đại. Nếu bảo tàng truyền thống kể câu chuyện về lịch sử, phong tục, và đời sống của người Mường qua những hiện vật cổ xưa, thì MAM lại mở ra một cánh cửa đến với những suy tư, thể nghiệm và biểu đạt của nghệ sĩ đương đại, phản ánh những vấn đề của xã hội hiện đại dưới góc nhìn nghệ thuật.

Để đánh dấu sự ra mắt của Muong Art Today Museum, một trưng bày đặc biệt mang tên "Giãn nở đa chiều" đã được tổ chức. Đây là một triển lãm tổng hòa của nhiều loại hình nghệ thuật, từ hội họa, điêu khắc, sắp đặt, đến video art và trình diễn, quy tụ 26 tác phẩm của 18 nghệ sĩ tài năng. Họ là những gương mặt thuộc nhiều thế hệ, với hành trình nghệ thuật riêng biệt nhưng đều sở hữu cá tính sáng tạo rõ rệt và đã định vị thành công trong bối cảnh nghệ thuật Việt Nam từ sau năm 2000 đến nay.

Với cách bố trí không gian trưng bày hợp lý và khoa học , từ các vị trí khác nhau du khách có thể được ngắm nhìn tác phẩm ở nhiều góc độ.

Trưng bày "Giãn nở đa chiều" bao gồm những tên tuổi như: Lê Quảng Hà, Nguyễn Ngọc Lâm, Nguyễn Duy Mạnh, Thái Nhật Minh, Trần Lưu Mỹ, Văn Ngọc, Trần Việt Phú, Phan Đình Phúc, Nguyễn Ngọc Phương, Đinh Quân, Lê Anh Quân, Đào Tân, Vương Văn Thao, Lê Thừa Tiến, Trịnh Minh Tiến, Nguyễn Huy Tính, Đào Duy Tùng, Khổng Đỗ Tuyền. Ngoài ra, triển lãm còn có sự góp mặt của 7 tác giả với 10 tác phẩm thuộc bộ sưu tập cố định từ nhiều năm của Muong Art Today Museum, tạo nên một sự đối thoại thú vị giữa các tác phẩm mới và cũ.

Tác phẩm: Người một nhà – Tác giả: Lê Thiết Cương.

Tác phẩm: Nước 1 – Tác giả: Lê Anh Quân

Sự tuyển chọn tác phẩm cho "Giãn nở đa chiều" không chỉ dựa trên tài năng mà còn có sự tham vấn chặt chẽ từ những tên tuổi uy tín trong giới nghệ thuật Việt Nam. Đó là họa sĩ, điêu khắc gia, lý luận mỹ thuật Nguyễn Quân; họa sĩ, nhà nghiên cứu mỹ thuật Phan Cẩm Thượng; điêu khắc gia Đào Châu Hải; họa sĩ, nghiên cứu mỹ thuật và quản lý nhà triển lãm 42 Yết Kiêu Vũ Huy Thông; cùng Vũ Đức Hiếu - Giám đốc Muong Art Today Museum. Họ cùng tham gia quá trình lựa chọn, đảm bảo mỗi tác phẩm trưng bày đều có giá trị nghệ thuật sâu sắc và thể hiện đúng tinh thần "Giãn nở đa chiều".

Không gian trưng bày tác phẩm ở ngoài trời gắn liền với không gian của núi rừng Hòa Bình.

Du khách chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật tại không gian Muong Art Today Museum.

Theo nhà nghiên cứu, phê bình mỹ thuật Vũ Huy Thông, "Trong bối cảnh nhiều ngã rẽ định hình hệ giá trị mới của nghệ thuật, thì trưng bày 'Giãn nở đa chiều' hướng tới các tác phẩm có ngôn ngữ nghệ thuật đa dạng, thể hiện mối quan tâm bền bỉ và liên tục của nghệ sĩ với các thay đổi nhanh chóng của đời sống thực tế." Điều này cho thấy MAM không chỉ là nơi trưng bày mà còn là một diễn đàn để nghệ thuật phản ánh và tương tác với những biến đổi của thời đại.

Muong Art Today Museum không chỉ hướng đến việc trưng bày các tác phẩm nghệ thuật. Nơi đây còn được kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm giao lưu văn hóa, một vườn ươm cho những ý tưởng mới và một bệ phóng cho các nghệ sĩ trẻ. Với vị trí độc đáo của mình, giữa lòng văn hóa Mường truyền thống và không gian thiên nhiên hùng vĩ, MAM có tiềm năng trở thành một nguồn cảm hứng vô tận cho các sáng tác nghệ thuật.

Với cách bố trí không gian trưng bày hợp lý và khoa học , từ các vị trí khác nhau du khách có thể được ngắm nhìn tác phẩm ở nhiều góc độ.

Việc ra đời của Muong Art Today Museum là một minh chứng sống động cho sự linh hoạt và tầm nhìn của họa sĩ Vũ Đức Hiếu cùng đội ngũ của ông. Nó khẳng định rằng nghệ thuật không biên giới, không chỉ tồn tại trong các không gian đô thị mà còn có thể nảy mầm và phát triển mạnh mẽ ngay cả ở những vùng đất mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống. MAM không chỉ là một bảo tàng; đó là một lời mời gọi đến với sự khám phá, sự thấu hiểu và sự kết nối giữa con người với nghệ thuật, giữa truyền thống và tương lai./.

Bài và ảnh: Trần Thanh Giang/Báo ảnh Việt Nam