ເລື່ອງລາວ ກ່ຽວກັບຄອບຄົວ ຂອງ ນັກຖ່າຍຮູບ
ມື້ລາງສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ ກັບ 60 ກວ່າປີ ທີ່ຖື ກ້ອງຖ່າຍຮູບ ໄດ້ບັນທຶກຮູບຖ່າຍນັບຫຼາຍສິບພັນແຜ່ນ ຈາກຫຼາຍເຂດ ພາກ ຂອງ ປະເທດ, ໃນນັ້ນມີຮູບຖ່າຍ ກວ່າ ພັນແຜ່ນ ທີ່ໄດ້ບັນທຶກ ໃນ ຊ່ວງເວລາເຮັດໜ້າທີ່ເປັນ ນັກຂ່າວ ສະໜາມຮົບ ໃນສະໄໝ ສົງຄາມ ຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ຕ້ານຈັກກະພັດ ອາເມລິກາ.
"ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ກາຍເປັນນັກຂ່າວ, ນັກສິລະປິນ ຄືປັດຈຸບັນ ແມ່ນຍ້ອນມີພັກ. ພັກເໝືອນ “ພໍ່ - ແມ່” ຄົນໜຶ່ງໄດ້ລ້ຽງດູ ແລະ ສຶກສາ ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນ ແລະ ພະລັງຊີວິດອັນແຮງກ້າໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າ. ສອງແມ່ນຍ້ອນມີການອຸປະຖໍ້າຄໍ້າຊູ ຈາກພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ. ພິເສດແມ່ນບັນດາໃບຍ້ອງຍໍ, ຮູບຖ່າຍ ຍັງເຕັມໄປດ້ວຍ ຮູບພາບແມ່ ແລະ ເອື້ອຍນ້ອງທີ່ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າ ໃຊ້ຊີວິດ, ຕໍ່ສູ້ ແລະ ຄົງຕົວ"
ມື້ລາງສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, ເມື່ອເບິ່ງຊຸດຮູບຖ່າຍທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນ ໂຮ່ຈີມິນ ປີ 2022 - ຜູ້ຊົມຈະຖືກດູດດຶງ ອາລົມຈິດ ຜ່ານຄວາມທຸກ-ສຸກ ຫຼາຍຢ່າງ. ຈາກ ຄວາມເຈັບປວດ, ໂສກເສົ້າ, ນິຍົມຊົມຊອບ, ນິຍົມນັບຖື ແລ້ວ ເຖິງ ຄວາມເອກອ້າງ ທະນົງໃຈ ຕໍ່ແມ່ຍິງ ຫວຽດນາມ, ປະຊາຊົນ ຫວຽດນາມ. “ເຂົາເຈົ້າສົມກັບ 8 ຕົວຄຳຄື: “ແອງຮຸ່ງ-ເບິດຄວັກ-ຈຸງ ເຮົ້າ-ດ໊າມດາງ” (ວິລະຊົນ-ບໍ່ຍອມຈຳນົນ-ສັດຊື່ບໍລິສຸດ-ເກັ່ງວຽກ ບ້ານ ການເຮືອນ) ທີ່ລຸງ ໂຮ່ ໄດ້ມອບໃຫ້ ໃນຄຳແນະນຳ ຊຸດຮູບຖ່າຍ ຂອງ ມື້ລາງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ.
ໂດຍກຳເນີດໃນຄອບຄົວ ທີ່ມີມູນເຊື້ອ ທີ່ເປັນນັກຖ່າຍຮູບ, ແຕ່ເວລາ ຍັງນ້ອຍ, ທ່ານນາງ ກິມເກືອງ ໄດ້ “ມີຄວາມຫຼົງໄຫຼ” ກັບກ້ອງຖ່າຍຮູບ ແລະ ມັກບັນທຶກໄວ້ຈຸດເວລາ ທີ່ສວຍງາມ ຂອງຊີວິດ. ເພາສະນັ້ນ, ພາຍຫຼັງຮຽນຈົບ, ທ່ານນາງ ຈຶ່ງໄດ້ ສະໝັກເຂົ້າເຮັດວຽກ ຢູ່ ວາລະ ສານ ຂ່າວພາບ ເດິດໝຸ໊ຍ ເພື່ອຈະໄດ້ທຸ່ມກາຍທຸ່ມໃຈ ແລະ ໄດ້ໃຊ້ຊີ ວິດ ກັບຄວາມຫຼົງໄຫຼ ຂອງຕົນເອງ.
ຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ, ບໍ່ວ່າການເດີນທາງປະດິດແຕ່ງ ຢູ່ພື້ນທີ່ ຕົວຈິງໃດ, ຈາກ ພາກໃຕ້ ສູ່ພາກເໜືອ ລ້ວນແຕ່ ມີການປະກອບໜ້າ ຂອງ ກິມເກືອງ ແລະ ການປະກວດຮູບຖ່າຍ ລະດັບຂັ້ນແຂວງ, ພາກພື້ນ, ປະເທດ, ສາກົນ ຕ່າງກໍມີຮູບຖ່າຍຂອງ ກິມເກືອງ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວສະແດງ ໃຫ້ເຫັນ ຄຳ ເວົ້າ ຂອງ ທ່ານນາງທີ່ວ່າ: “ສິລະປະ ບໍ່ມີໄວ ຫຼື ຊ້າ, ເຂັ້ມແຂງ ຫຼື ອ່ອນແອ, ໜຸ່ມ ຫຼື ເຖົ້າ. ສິລະປະ ຕ້ອງການຄວາມຫຼົງໄຫຼ ຢ່າງແນ່ຊັດ ແລະ ການອຸທິດຕົນຈົນສຸດຊີວິດ”.
ສິ່ງທີ່ໜ້າສົນໃຈທີ່ພວກເຮົາຮູ້ສຶກໄດ້ຈາກຜົນງານຂອງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ກິມເກືອງ ແມ່ນການແຊກແຊງ ແລະ ຄວາມກົມກຽວກັນລະຫວ່າງສອງແນວຄວາມຄິດ, ແບບສິລະປະແມ່ນໄດ້ຮັບຮູ້, ຊຶມໄຫຼ ແລະ ໝູນໃຊ້ຢ່າງມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ຈາກມື້ລາງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ ດ້ວຍຫົວຂໍ້, ຄວາມຮັກແພງທີ່ສະຫງວນໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ແລະ ຊີວິດແບບສາມັນຊົນ, ໃກ້ຊິດ, ລຽບງ່າຍ ທີ່ເຄີຍມີຢູ່ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ດັ້ງແອງໂຣ
ໄດ້ພໍ່ເຖົ້າ-ຫວໍອານແຄ໋ງ ຖ່າຍທອດຄວາມຮັກ ຕໍ່ສິລະປະ ການຖ່າຍ ຮູບ, ແນະນຳຢ່າງລະອຽດ ແລະ ແບ່ງປັນບົດຮຽນ ທີ່ີມີຄ່າ ຫຼາຍຢ່າງ, ເພາະສະນັ້ນ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ດັ້ງແອງໂຣ (ສາມີ ຂອງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ກິມເກືອງ) ໄດ້ໃຊ້ເວລາບໍ່ດົນ ກໍ່ບັນລຸຜົນສຳເລັດໃນອາຊີບ. ຈາກວາ ລະ ສານຂ່າວພາບ ເດິນໝຸ໊ຍ (ປີ 1982), ໜັງສືພິມ ມິງຫາຍ (ປີ 1983), ໜັງສືພິມ ບາກລຽວ (ປີ 1987), ນັກຂ່າວຄົນນັ້ນ ຍັງຄົງ ໄປທຸກຫົນແຫ່ງ ເພື່ອ ບັນທຶກໄວ້ຊ່ວງເວລາຂອງຊີວິດ.
ທ່ານມີຄວາມເຊື່ອວ່າ: “ນັກຂ່າວ ຫຼື ນັກສິລະປິນ ແຕ່ລະຄົນ ຢາກປະ ສົບຄວາມສໍາເລັດ ຕ້ອງມີແບບລີລາສະເພາະຂອງຕົນ. ເວົ້າອີກແບບ ໜຶ່ງແມ່ນ “ຄຸນລັກສະນະ”. ຄຸນລັກສະນະ ຈາກພາຍໃນແຕ່ລະຄົນ ພາໄປເຖິງການເກີດຂຶ້ນຢ່າງກະທັນຫັນ ແລະ ລະລາຍເຂົ້າໄປ ໃນຜົນງານ ການປະດິດແຕ່ງ ຂອງ ພວກເຂົາ”.
ພວກຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າ, ຮູບຖ່າຍຂອງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ດັ້ງແອງໂຣ ແມ່ນມີ “ລັກສະນະຊື່ກົງ”, ລັກສະນະຂອງຊາວກະສິກອນ, ລັກສະນະອອກແຮງງານ ຊຶ່ງເຕັມໄປດ້ວຍລົມຫາຍໃຈຂອງຊີວິດປະຈຳວັນ, ຜ່ານແຕ່ລະໄລຍະ ແລະ ສະພາບສັງຄົມ... ປຶກສາຫາລື ກ່ຽວກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວ ມື້ລາງ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ ເມື່ອຍັງມີຊີວິດ ກໍ່ເຫັນດີກັບພວກຂ້າພະເຈົ້າ. ເພິ່ນກໍ່ດີໃຈຫຼາຍ ຍ້ອນສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ດັ້ງແອງໂຣ ໄດ້ເລືອກທິດທາງໄປຢ່າງຖືກຕ້ອງ. ຮຽນຢູ່ທີ່ເພິ່ນ, ແຕ່ບໍ່ແຂງກະດ້າງ ຫາກໝູນໃຊ້ຢ່າງໄຫວພິບ ແລະ ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ.
ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ແອງໂຣ ໄດ້ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈ ໃນຂະແໜງການຖ່າຍຮູບໂດຍໄວກັບ ຫຼຽນເງິນ ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳ ຂອງປີ 1993 ກັບ ຮູບຖ່າຍ “ສັນຍານແຫ່ງການຟື້ນຟູ”, ລາງວັນທີໜຶ່ງ ກ່ຽວກັບຮູບຖ່າຍ ສິລະປະ ແຂວງ ມິງຫາຍ ປີ 1995; ລາງວັນຊົມເຊີຍ ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ ນໍ້າຂອງ ປີ 1996 ກັບ “ຮູບພາບຂອງ ຊາວກະສິກອນ”; ລາງວັນດີເດັ່ນ ສາກົນປີ 1995 ທີ່ ສີລັງກາ ກັບ “ຮູບແຕ້ມ ຊາວກະສິກອນ; ງານວາງ ສະແດງຮູບຖ່າຍ ທົ່ວປະເທດ ປີ 1998 ກັບຮູບຖ່າຍ “ລະດູການ ໄດ້ຮັບ ຜົນດີ”... ປັດຈຸບັນ ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ແອງໂຣ ເປັນສະມາຊິກ ຂອງ ສະ ມາຄົມ ນັກຖ່າຍຮູບ ຫວຽດນາມ ແລະ ດຳລົງຕຳແໜ່ງເປັນຫົວໜ້າສາ ຂາ ສະມາຄົມນັກຖ່າຍຮູບ ຫວຽດນາມ ຂອງ ແຂວງ ບາກລຽວ.
ບົດ: ກົງເຕິມ
ພາບ: ມື້ລາງສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ຫວໍອານແຄ໋ງ, ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ກິມເກືອງ, ສິລະປິນຖ່າຍຮູບ ດັ້ງແອງໂຣ
ເຕັກນິກກະຣາຟິກ: ຈາງຍູງ
ແປໂດຍ: ບິກລຽນ