“ຊີວິດ” ຂອງ ນັກແຕ້ມ Pauline Guitton
ປຶ້ມ “ຊີວິດ” ດ້ວຍບົດສົນທະນາທີ່ລຽບງ່າຍ, ອ່ອນໂຍນ ຂອງ ຫາຍແອັງ-ຊາວ ຝຣັ່ງ ຄົນໜຶ່ງທີ່ມີິເຊື້ອສາຍ ຫວຽດນາມ ແລະ ການປະກອບສ່ວນ ຂອງ ນັກແຕ້ມ Pauline Guitton (ຝຣັ່ງ) ໄດ້ນຳມາເຊິ່ງ ບົດວັນນະຄະດີໜຶ່ງ ທີ່ມີຊີວິດຊີວາ ເຕັມໄປດ້ວຍ ຄວາມຮັກແພງບ້ານເກີດ ຫວຽດນາມ. ທ່ານນາງ ຫາຍແອັງ ແລະ ນັກແຕ້ມ Pauline Guitton ໄດ້ຝັງໃຈຜູ້ອ່ານ ໃນຈຸດເວລາອັນປະເສີດ ແຫ່ງຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ ກ່ຽວກັບຊີວິດ ທີ່ໜ້າຈົດຈຳ ໃນສອງວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ ແລະ ຝຣັ່ງ.
ຫວ່າງມໍ່ໆ ມານີ້, ໂຮງພິມ ກິມດົ່ງ ໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍປຶ້ມ “ຊີວິດ” ຂອງທ່ານນາງ ຫາຍແອັງ ແລະ ນັກແຕ້ມ Pauline Guitton. ກ່ອນໜ້ານີ້, ປຶ້ມຫົວນີ້ ຍັງໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍ ຢູ່ປະເທດ ຝຣັ່ງ ແລະ ສ້າງຊື່ສຽງໂດ່ງດັງຫຼາຍ.
ຜ່ານບັນດາລາຍແຕ້ມທີ່ມີຊີວິດຊີວາ ຂອງ Pauline Guitton, ປຶ້ມ “ຊີວິດ” ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນບັນດາຄວາມຊົງຈຳ ປະຫວັດສາດຂອງຊາດ, ຮູບພາບ ກ່ຽວກັບຊາວ ຫວຽດນາມ ໃນສະໄໝ ຕໍ່ຕ້ານ ແລະ ປັດຈຸບັນ, ຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ ລະຫວ່າງແມ່-ລູກ; ການຕໍ່ສູ້-ສັນ ຕິພາບ; ປະເທດຊາດ-ການເຊື່ອມໂຍງ... ປື້ມແມ່ນຂົວເຊື່ອມຕໍ່ອະດີດ ກັບປັດຈຸບັນ, ເຊື່ອມຕໍ່ວັດທະນະທຳ 2 ປະເທດ ຝຣັ່ງ ແລະ ຫວຽດນາມ.
Pauline Guitton ແມ່ນບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ ຂອງ ຫາຍແອັງ ຢູ່ ຫວຽດນາມ, ທັງສອງຄົນ ເກີດໃນປີ 1993. ເປັນທີ່ຮູ້ກັນວ່າ ພາຍ ຫຼັງຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນວິຈິດສິນ Caen, ນັກແຕ້ມ Pauline ມາ ຫວຽດ ນາມ ເພື່ອດຳລົງຊີວິດ ເປັນເພື່ອນບ້ານ ກັບ ຫາຍແອັງ. ໃນໄລຍະ 1 ປີຢູ່ ຫວຽດນາມ, Pauline ໄດ້ຄົ້ນພົບຄວາມງາມດ້ານວັດທະນະ ທຳ ຫຼາຍຢ່າງໃນຊີວິດ, ເຊິ່ງນາງ ສາມາດປະດິດສ້າງຄືນໃໝ່ຜ່ານບັນດາລາຍແຕ້ມໃນເລື່ອງ “ຊີວິດ”. ຫາຍແອັງ ໄດ້ເລືອກ Pauline ເປັນຜູ້ແຕ້ມຮູບປະກອບໃຫ້ປຶ້ມຂອງຕົ້ນ ອັນເນື່ອງຈາກ ມຸມມອງທີ່ມີຄວາມເປັນມະນຸດສະທຳ ແລະ ຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ຂອງລາວ.
ຫາຍແອັງ ແບ່ງປັນວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ພົບກັບ Pauline ເມື່ອອາຍຸ 10 ປີ ແລະ ຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ, ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ເຄີຍຢຸດ ເບິ່ງການແຕ້ມ ຮູບຂອງ ນາງເລີຍ. Pauline ມີພະລັງງານທີ່ດີໃນການແຕ້ມຮູບກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ-ຝຣັ່ງ”.
“ຊີວິດ” ແມ່ນເລື່ອງເລົ່າກ່ຽວກັບແມ່ (ຜູ້ກຳກັບ ຫວຽດລິງ, ແມ່ຂອງ ຫາຍແອັງ) ເລົ່າສູ່ລູກສາວ ຂອງ ຕົນຟັງ ກ່ຽວກັບ ຄວາມຊົງຈຳ ໃນການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ເຮັດວຽກຂອງເພິ່ນ ຢູ່ເຂດສູ້ຮົບ ໃນການຕໍ່ຕ້ານ ຈັກກະພັດ ອາເມລິກາ ຂອງ ປະເທດຊາດ ແຕ່ປີ 1969-1975. ໃນໄລຍະ 7 ປີທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ເຂດສູ້ຮົບ, ທ່ານນາງ ລິງ ໄດ້ຮູ້ຈັກກັບບັນດານັກຮົບປະຕິວັດ, ຜູ້ທີ່ນຳ ນາງ ມາຍັງການຕໍ່ສູ້ ແລະ ຮູບເງົາ. ທ່ານນາງ ລິງ ພ້ອມກັບ ພໍ່ຂອງຕົນ ແລະ ເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງໄດ້ດໍາລົງຊີວິດ, ເຮັດວຽກ ແລະ ສ້າງຮູບເງົາ ດ້ວຍຄວາມຫຼົງໄຫຼ ໃນຄວາມທຸກຍາກນາໆ ປະການ, ທ່າມກາງ ລະເບີດທີ່ຕົກລົງ, ພາຍຸລູກປືນ ແລະ ສຽງດັງຂອງ ເຮືອບິນ ໃນທ້ອງຟ້າ. ພາຍຫຼັງການບຸກບືນຮໍ່າຮຽນ ແລະ ດຳລົງຊີວິດ, ຫວຽດລິງ ໄດ້ກາຍເປັນຜູ້ກຳກັບ ທີ່ມີຊື່ສຽງຂອງ ຫວຽດນາມ ແລະ ຍ້າຍໄປດຳລົງຊີວິດຢູ່ ຝຣັ່ງ.
ບັນດາເລື່ອງລາວ ກ່ຽວກັບຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ ລະຫວ່າງ ແມ່ ກັບ ລູກສາວໃນ “ຊີວິດ” ບໍ່ພຽງແຕ່ປະກອບສ່ວນສ້າງປະຫວັດສາດ ແຫ່ງ ຄວາມຊົງຈຳຂອງ ຫວຽດນາມ ຄືນໃໝ່ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງ ສະແດງ ເຖິງສາຍພົວພັນ ລະຫວ່າງ ແມ່ ແລະ ລູກສາວ, ຄວາມ ປາດຖະໜາ ຢາກຮ່ຳຮຽນ ກ່ຽວກັບຮາກເຫງົ້າຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ ຄົນໜຶ່ງ ທີ່ເກີດ ແລະ ເຕີບໃຫຍ່ ຢູ່ຕ່າງປະເທດ.
ອ່ານປຶ້ມ “ຊີວິດ” ດ້ວຍຄໍາເວົ້າທີ່ງ່າຍດາຍ, ອ່ອນໂຍນ ແລະ ຮູບແບບການຂຽນ ທີ່ໜ້າຈັບໃຈ ພ້ອມກັບຮູບແຕ້ມ ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍ ສີຂຽວ ຂອງຊີວິດ. Pauline ແຕ້ມງາມ, ແຕ້ມດ້ວຍຄວາມຮູ້ສຶກ ແລະ ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມສົດຊື່ນ. ປຶ້ມດັ່ງກ່າວໄດ້ດຶງດູດຜູ້ອ່ານ ດ້ວຍທຸກຄຳເວົ້າສົນທະນາ ແລະ ທຸກໆ ຮູບປະກອບຢ່າງລະອຽດ.
ໃນການພົບປະແລກປ່ຽນກ່ຽວກັບປຶ້ມ “ຊີວິດ” ເຊິ່ງໄດ້ຈັດຂຶ້ນ ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ, ບັນດາຜູ້ອ່ານ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຟັງການແບ່ງປັນຂອງບັນດານັກປະພັນ ແລະ ຕົວລະຄອນເອກ ຂອງ ບົດປະພັນ “ຊີວິດ”. ຜູ້ກຳ ກັບ ຫວຽດລິງ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນເຫດການ. ເພິ່ນຮູ້ສຶກດີໃຈ ຫຼາຍເມື່ອເວົ້າເຖິງ ຫາຍແອັງ ແລະ Pauline ໄດ້ນຳບົດປະພັນ ຂອງເຂົາເຈົ້າ ມາຍັງ ທ່ານຜູ້ຊົມຢ່າງລະອຽດອ່ອນ ແລະ ສະໜິດສະໜົມ. “ຊີວິດ” ແມ່ນບົດປະພັນທຳອິດ ຂອງ ຫາຍແອັງ ແລະ ຍັງເປັນບົດປະພັນທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ ນໍ້າໃຈມິດຕະພາບ ແລະ ຄວາມຮັກ ວັດທະນະທຳ ຂອງສອງປະເທດ ຫວຽດນາມ ແລະ ຝຣັ່ງ ຢ່າງຍອດຍິ່ງ.
“ຊີວິດ” ໄດ້ອອກຈຳໜ່າຍຄັ້ງທຳອິດ ຢູ່ປະເທດ ຝຣັ່ງ ໃນຕົ້ນປີ 2023. ໃນເວລາສັ້ນໆ, ປຶ້ມດັ່ງກ່າວ ໄດ້ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈ ໃຫ້ແກ່ຜູ້ອ່ານໃນປະເທດ ຝຣັ່ງ ຢ່າງໄວ ດ້ວຍຈຳນວນ 8.000 ສະບັບ. ກ່ອນໜ້ານີ້, ໃນເວລາ ຍັງເປັນສະບັບຮ່າງ, “ຊີວິດ” ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ ຈາກກອງທຶນສະໜັບສະໜູນ ການພິມຈຳໜ່າຍ ສໍາລັບບັນດາບົດປະພັນ ທີ່ດີເລີດ ດ້ວຍພາສາ ຝຣັ່ງ-La Scam. ໃນຕົ້ນປີ 2024, ລື່ນກາຍປຶ້ມທີ່ມີຮູບແຕ້ມຂອງ ຝຣັ່ງ ຫຼາຍຫົວ, ປຶ້ມຫົວນີ້ ໄດ້ຮັບລາງວັນ Prix du Jury oecuménique de la BD 2024.
ບົດ: VNP/ບິກເວິນ - ພາບ: ແທງຢາງ - ແປໂດຍ: ຢືຟຽນ