UNESCO និង ទីក្រុងបេតិកភណ្ឌហាណូយ
នាឱកាសរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៧០ ទិវារំដោះរដ្ឋធានីហាណូយ (ថ្ងៃទី១០/១០/១៩៥៤ - ១០/១០/២០២៤) លោក Jonathan Wallace Baker ប្រធានតំណាងអង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និង វប្បធម៌នៃអង្គសហប្រជាជាតិ (UNESCO) ប្រចាំប្រទេសវៀតណាម មានបទសម្ភាសន៍ជាមួយនឹងអ្នកសារព័ត៌មាននៃកាសែតរូបភាពវៀតណាម អំពីទីក្រុងបេតិកភណ្ឌហាណូយ។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ បទពិសោធន៍មួយចំនួនដែលចំណាប់អារម្មណ៍បំផុតចំពោះលោក ក្នុងអំឡុងពេលធ្វើការនៅហាណូយ - រដ្ឋធានីនៃប្រទេសវៀតណាម គឺជាអ្វី?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ខ្ញុំធ្វើដំណើរមកដល់ប្រទេសវៀតណាម នៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងតួនាទីជាប្រធានតំណាងអង្គការ UNESCO ប្រចាំប្រទេសវៀតណាម គិតដល់បច្ចុប្បន្ន បានជិត៩ខែហើយ។ ទោះបីរយៈពេលខ្លី ប៉ុន្តែខ្ញុំមានឱកាសជាច្រើន បានឃើញនូវចំណុចពិសេសនៅទីនេះ។ ព្រឹត្តិការណ៍មួយក្នុងចំណោមព្រឹត្តិការណ៍ដំបូង គឺសកម្មភាពវប្បធម៌ប្រពៃណីនៃប្រជាជនវៀតណាម បានសម្តែងនៅរាជវាំងថាំងឡុង - បេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលបានអង្គការ UNESCO ទទួលស្គាល់ នាឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីវៀតណាម២០២៤។ ប្រការដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំមានចំណាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងបំផុត គឺទំនៀមទម្លាប់អុជធូបបូជាបុព្វការីជន មហាក្សត្រ ស្តេចក្រាញ់ សែនអ្នកតាចង្រ្កាន ឬ ធ្វើនំបាញ់ចឹង (Chung) នៅរាជវាំងថាំងឡុង និង ទីកន្លែងមួយចំនួនទៀត នៅជុំវិញរាជវាំង។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ លោកឃើញបរិស្ថានធ្វើការនៅហាណូយដូចម្តេច ហើយមានការប៉ះពាល់ដល់ការងារ និង ទស្សនាទានរបស់លោកដូចម្តេចខ្លះ?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ហាណូយជារដ្ឋធានីស្អាតមានទន្លេបឹងបួរជាច្រើន។ ទោះបីគ្រួសារខ្ញុំ និង ខ្ញុំជាជនបរទេស ប៉ុន្តែយើងខ្ញុំតែងមានអារម្មណ៍កក់ក្តៅ នៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់។ ប្រជាជនវៀតណាមមានចិត្តល្អ ជិតស្និទ្ធជាមួយយើងខ្ញុំ។ យើងខ្ញុំតែងបានប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន ស្វាគមន៍ទទួលពេលធ្វើដំណើរលេងកម្សាន្ត។ ហាក់ដូចជាយើងខ្ញុំបានរស់នៅទីនេះជាយូរយារណាស់មកហើយដែរ។ ហេតុនេះ យើងខ្ញុំមានអារម្មណ៍សុវត្ថិភាព ពេលរស់នៅទីនេះ។ ក្នុងនាមខ្ញុំជាអ្នកតំណាង ខ្ញុំចង់បង្កើនថែមទៀតនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងការិយាល័យអង្គការ UNESCO ប្រចាំប្រទេស និង ទីក្រុងហាណូយ ដើម្បីនាំរដ្ឋធានីហាណូយ ក្លាយជារដ្ឋធានីច្នៃប្រតិដ្ឋនៃតំបន់។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ ផ្នែកណាមួយនៃវប្បធម៌ និង ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ នៅរដ្ឋធានីហាណូយ ដែលបង្កចំណាប់អារម្មណ៍ជ្រៅចំពោះលោក ហើយវាមានអន្តរកម្មដល់ការកៀកជិតការងាររបស់លោកដូចម្តេចខ្លះ?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ខ្ញុំគិតថានៅមានប្រការជាច្រើនត្រូវស្វែងយល់ អំពីទីក្រុងហាណូយ ទាំងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសង្គម និង ធម្មជាតិ។ និយាយរួម ខ្ញុំយល់ឃើញថា ប្រជាជនហាណូយសុខស្ងប់ មាននិន្នាការលើកកម្ពស់សន្តិភាពក្នុងទង្វើ និង អាកប្បកិរិយា ប្រការនេះសមស្របនឹងចក្ខុវិស័យនៃអង្គការ UNESCO គឺជំរុញកសាងសន្តិភាព ក្នុងចិត្តប្រជាជន តាមរយៈការអប់រំ វិទ្យាសាស្រ្ត និង វប្បធម៌។ ប្រការនេះ ធ្វើឱ្យខ្ញុំកាន់តែមានមោទនភាពជាងចំពោះអង្គការ និង ការងារដែលខ្លួនកំពុងធ្វើប្រចាំប្រទេសវៀតណាម។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ ពេលពិចារណាអំពីពេលវេលាដែលធ្វើការនៅហាណូយ លោកជឿជាក់ថាប្រការអ្វីដែលធ្វើឱ្យទីក្រុងនេះ ក្លាយពិសេសភាពជាង បើប្រៀបនឹងទីក្រុងដទៃ ដែលលោកធ្លាប់បានទៅធ្វើការ ហើយភាពពិសេសនោះ បានកំណត់រូបភាពពិសោធន៍របស់លោកដូចម្តេច?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ខ្ញុំគិតថាភាពពិសេសនៃហាណូយ ជាការលាយឡំរវាងតម្លៃប្រពៃណី និង សហសម័យនៃសង្គម។ ដូចខ្ញុំបាននិយាយមុននោះ មានទំនៀមទម្លាប់វប្បធម៌ប្រពៃណី បានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីកន្លែងពិសេស នៅចំពេលវេលាពិសេស ជួយមនុស្សគ្រប់គ្នា រលឹកដល់គុណណូបការៈនៃបុព្វការីជន ក៏ដូចជាដើមកំណើត និង កេរដំណេល ដែលដូនតាបានបន្សល់ទុកមក។ ទន្ទឹមនោះ ហាណូយសឱ្យឃើញថាមានភាពសកម្ម ច្នៃប្រតិដ្ឋ ផ្លាស់ប្តូរថ្មីនៃស្រទាប់យុវវ័យ អ្នកសកម្ម ស្វាហាប់ជាច្រើន ចូលរួមដល់ការកំណើន និង អភិវឌ្ឍទីក្រុង។ ចំពោះខ្ញុំ ប្រការទាំងអស់នេះ នឹងធ្វើឱ្យហាណូយក្លាយជាទីក្រុងពិសេសខុសប្លែកពីទីក្រុងដទៃ។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ លោកវាយតម្លៃយ៉ាងណាអំពីប្រព័ន្ធបេតិកភណ្ឌរូបី និង អរូបី របស់ទីក្រុងហាណូយជាទូទៅ និង ដោយឡែក? តាមលោក ប្រជាជនវៀតណាម ត្រូវការធ្វើអ្វី ដើម្បីរួមដៃជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលអភិរក្សនូវកេរដំណែលរបស់រដ្ឋធានីហាណូយថ្ងៃនេះ?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ច្បាស់លាស់ណាស់ ហាណូយជាទីក្រុងមួយសម្បូរទៅដោយកេរដំណែល ទាំងរូបី និងអរូបី។ កេរដំណែលជាច្រើន ដែលបានអង្គការ UNESCO ទទួលស្គាល់ ប្រការនោះមានន័យថា វាបានបង្ហាញនូវតម្លៃសកលលេចធ្លោនៃមនុស្សសាស្រ្ត និងជាកេរដំណែលនៃសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ខ្ញុំស្នើប្រជាជនវៀតណាម ជាពិសេសអ្នកក្រុងហាណូយ ចូរយកចិត្តទុកដាក់ជាងទៀត ដល់ការអភិរក្ស និង ពង្រីកតម្លៃកេរដំណែលនៃទីក្រុងហាណូយ តាមរយៈកម្មវិធីអប់រំកេរដំណែល ឬកម្មវិធីប្រពៃណី ដើម្បីអាចបង្វែរកេរដំណែលទាំងនោះ បានបញ្ជូនទៅកាន់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ជួយពួកគាត់យល់ដឹងអំពីប្រវត្តិ ក៏ដូចជាជួយអភិវឌ្ឍកេរដំណែលក្លាយជាភាពជិតស្និទ្ធជាងជាមួយនឹងសហគមន៍។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ លោកចាប់អារម្មណ៍បំផុតកេរដំណែលមួយណារបស់ហាណូយ ដែលលោកធ្លាប់បានពិសោធន៍?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ហាណូយមានកេរដំណែលជាច្រើន បានអង្គការ UNESCO ទទួលស្គាល់ និង កេរដំណែលជាច្រើន បានស្ថាប័នរដ្ឋមានសមត្ថកិច្ចទទួលស្គាល់។ ខ្ញុំក៏ពិបាកកំណត់ជាក់លាក់ថាកេរដំណែលមួយណា ដែលខ្ញុំចូលចិត្តបំផុតដែរ។ ត្រូវនិយាយថា ខ្ញុំបានចូលទស្សនា និង ស្វែងយល់កេរដំណែលទាំងអស់របស់ហាណូយ ដូចជាកេរដំណែលរូបីរាជវាំងថាំងឡុង កេរដំណែលឯកសារវ៉ានមីវ (Van Mieu) កេរដំណែលអរូបីពិធីបុណ្យថាញយុង (Thanh Giong)។ល។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ ប្រសិនបើហៅហាណូយជាទីក្រុងកេរដំណែល ប្រការនេះចំពោះលោកមានតម្លៃបំផុតនៅប្រការអ្វី?
លោក Jonathan Wallace Baker៖ ពិតជាហាណូយជាឃ្លាំងកេរដំណែលធំមហិមា។ ខ្ញុំវាយតម្លៃខ្ពស់ការដែលរដ្ឋអំណាចទីក្រុង និង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ កំពុងខិតខំអស់ពីចិត្តពីថ្លើមដើម្បីអភិរក្ស និង ពង្រីកតម្លៃកេរដំណែលរបស់ទីក្រុង ជាពិសេសគឺនៅលើឆាកអន្តរជាតិ នាប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
អ្នកសារព័ត៌មាន ប៊ិចវឹន៖ សូមថ្លែងអំណរអរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ចំពោះលោកដែលបានចូលរួមកិច្ចសម្ភាសន៍ដ៏ចំណាប់អារម្មណ៍នេះ!
រូបថត៖ អង្គការ UNESCO និង ឯកសារកាសែតរូបភាពវៀតណាម
ប្រែសម្រួល៖ រីកើង