Đây là chuyến thăm chính thức châu Âu đầu tiên của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trên cương vị mới. Chuyến thăm khẳng định đường lối đối ngoại do Đại hội Đảng 13 đề ra là độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, tiếp tục đưa các mối quan hệ song phương đi vào chiều sâu...

Nâng tầm quan hệ, đồng hành hướng tới tương lai

Thành công của chuyến thăm đã truyền tải mạnh mẽ thông điệp của Việt Nam mong muốn thúc đẩy quan hệ nhiều mặt, thiết thực với Thụy Sĩ qua các định hướng hợp tác mới, tiềm năng về kinh tế, thương mại, đầu tư….

Tổng thống Liên bang Thụy Sĩ Guy Parmelin đã chủ trì Lễ đón chính thức Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn Cấp cao Việt Nam tại thành phố Bern.

Tại hội đàm, trên tinh thần xây dựng, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Guy Parmelin nhất trí tăng cường hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo, hướng tới thiết lập khuôn khổ quan hệ Đối tác về đổi mới sáng tạo.

Tổng thống Thụy Sĩ đánh giá Việt Nam là một đối tác sử dụng ODA hiệu quả và Chính phủ Thụy Sĩ đã quyết định tiếp tục ưu tiên cung cấp 70 triệu franc Thụy Sĩ vốn ODA cho Việt Nam trong giai đoạn 2021-2024, tập trung cho các lĩnh vực bảo vệ môi trường và cải cách kinh tế.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng trân trọng chuyển lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng như gửi lời mời Tổng thống Liên bang Thụy Sĩ Guy Parmelin thăm chính thức Việt Nam.

Trong phát biểu tại họp báo chung, Tổng thống Thụy Sĩ Guy Parmelin khẳng định, chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc là dấu ấn phát triển mới trong quan hệ hai nước; nhấn mạnh “Việt Nam là nước ưu tiên trong chính sách hợp tác kinh tế của Thụy Sĩ. Mục tiêu chương trình hỗ trợ của Bộ Kinh tế Thụy Sĩ là giúp kinh tế Việt Nam phát triển bao trùm và bền vững hơn nữa.”

Lễ đón chính thức Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc diễn ra trọng thể sáng 26/11 tại Phủ Tổng thống Lohn Manor, Bern (theo giờ địa phương). Trong ảnh: Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Liên bang Thụy Sỹ Guy Parmelin duyệt đội danh dự. Ảnh: Thống Nhất  / TTXVN Lễ đón chính thức Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc diễn ra trọng thể sáng 26/11 tại Phủ Tổng thống Lohn Manor, Bern. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Liên bang Thụy Sỹ Guy Parmelin. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc hội đàm với Tổng thống Liên bang Thụy Sỹ Guy Parmelin. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Liên bang Thụy Sỹ Guy Parmelin chủ trì buổi họp báo sau buổi hội đàm. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN

Tổng thống cũng cho rằng, việc ký kết Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Hiệp hội thương mại tự do châu Âu (EFTA), trong đó có Thụy  Sĩ chắc chắn sẽ phát huy hiệu quả trong tương lai.

Tại thành phố Bern, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Thụy Sĩ Guy Parmelin đã đồng chủ trì Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam-Thụy Sĩ với sự tham dự của trên 100 doanh nghiệp hai nước.

Tại buổi hội kiến với Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng quốc gia Thụy Sỹ Andreas Aebi ủng hộ tăng cường hợp tác kinh tế, đặc biệt sớm hoàn tất Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và EFTA mà Thụy Sĩ là thành viên, cũng như sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Tổng thống  Guy Parmelin cho biết, Việt Nam là một ưu tiên của Thụy Sĩ trong hợp tác phát triển kinh tế. Dự kiến, ít nhất 70 triệu franc Thụy Sĩ sẽ được đầu tư cho các dự án phát triển kinh tế ở Việt Nam giai đoạn 2021-2024.

Trong buổi tiếp Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thị trưởng thành phố Bern Alec Von Granffenried nhấn mạnh dù là một thành phố nhỏ trong một nước có diện tích nhỏ ở châu Âu, nhưng Bern có “một trái tim lớn dành cho Việt Nam.” Thành phố Bern sẽ tiếp tục cùng với Hà Nội tăng cường mối quan hệ hợp tác đã có từ nhiều năm nay.

Cũng tại Bern, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp ông Schneider Ammann, cựu Tổng thống, Bộ trưởng Kinh tế Thụy Sĩ và ông Philipp Roesler, Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Thụy Sĩ, nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Kinh tế và Khoa học Công nghệ Đức (2009-2013), nguyên Chủ tịch đảng Dân chủ tự do Đức (FDP) và tiếp lãnh đạo nhiều doanh nghiệp hàng đầu của Thụy Sĩ trong các lĩnh vực: Hạ tầng, công nghiệp nặng, công nghệ cao, điện, dược phẩm…

Tại Geneva, trung tâm của các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã tới thăm, làm việc với Tổng giám đốc Văn phòng Liên hợp quốc tại Geneva, bà Tatiana Valoya; Tổng giám đốc Tổ chức Sở hữu Trí tuệ thế giới (WIPO), ông Daren Tang; Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreyesus.

Chủ tịch nước cũng đã có các cuộc tiếp Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), bà Ngozi Okonjo-Iweala và Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) Gianni Infantino.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng tiếp Bộ trưởng Bộ Y tế Chile, ông Oscar Enrique Paris đang có chuyến thăm và làm việc tại Geveva, Thụy Sĩ.

Tiếp tục thăm chính thức Liên bang Thụy Sỹ, chiều 26/11/2021 (theo giờ địa phương), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Liên bang Thuỵ Sỹ Andreas Aebi. Trong ảnh: Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tặng quà lưu niệm Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Liên bang Thuỵ Sỹ Andreas Aebi. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Liên bang Thuỵ Sỹ Andreas Aebi. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN

Tại các cuộc làm việc, tiếp xúc, thay mặt Nhà nước Việt Nam, Chủ tịch nước gửi lời cảm ơn chân thành và đề nghị các tổ chức Liên hợp quốc tiếp tục hỗ trợ Việt Nam tăng cường tiếp cận và triển khai chiến dịch tiêm vaccine ngừa COVID-19, nhất là vaccine cho trẻ em; giúp đỡ về vật tư, trang thiết bị y tế cũng như hỗ trợ tư vấn chính sách, kinh nghiệm giúp phục hồi kinh tế-xã hội dài hạn theo hướng xanh, bền vững, tự cường hơn.

Chủ tịch nước cảm ơn Liên hợp quốc luôn hợp tác hỗ trợ Việt Nam hoàn thành tốt vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trong gần 2 năm qua; khẳng định Việt Nam luôn duy trì chính sách nhất quán về đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, ủng hộ hệ thống thương mại đa biên.

Chủ tịch nước cũng đã tham dự lễ công bố trao danh hiệu Đại sứ trẻ sở hữu trí tuệ của WIPO cho nhóm các nhà sáng chế trẻ của Việt Nam.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Thụy Sĩ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã diễn ra nhiều hoạt động song phương của lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương với các đối tác phía Thụy Sĩ và các tổ chức của Liên hợp quốc.

Lãnh đạo các tổ chức Liên hợp quốc đánh giá cao việc Việt Nam đã vươn lên tham gia sâu rộng và có nhiều đóng góp tích cực, trách nhiệm và toàn diện vào các hoạt động của Liên hợp quốc, trong đó có Hội đồng Bảo an, Hội đồng Nhân quyền, tham gia Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc cùng các cơ quan của các tổ chức chuyên môn.

Các tổ chức của Liên hợp quốc cũng đánh giá cao quyết tâm, nỗ lực của Việt Nam trong việc đưa ra cam kết mạnh mẽ về biến đổi khí hậu, bảo vệ quyền con người và thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững; đồng thời khẳng định Liên hợp quốc luôn coi trọng và sẵn sàng hợp tác với Việt Nam thúc đẩy các lĩnh vực mà hai bên quan tâm.

Quan hệ hữu nghị tốt đẹp

Ngày 11/10/1971, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Liên bang Thụy Sĩ thiết lập quan hệ ngoại giao ở cấp Đại sứ. Tháng 2/1973, Thụy Sĩ mở Đại sứ quán tại Hà Nội và tháng 3/1994 mở Lãnh sự quán tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Ngày 3/7/1984, Việt Nam mở Lãnh sự quán tại Geneva và nâng cấp lên Tổng lãnh sự quán vào ngày 15/12/1994. Ngày 28/1/2000, Việt Nam chính thức khai trương Đại sứ quán tại thủ đô Bern. Hai quốc gia ở hai châu lục Á-Âu cũng thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao.

Thời gian qua, quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước diễn ra tốt đẹp. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Thụy Sĩ năm 2020 và các năm 2016-2018 duy trì ở mức dưới 1 tỷ USD, trong đó giá trị nhập khẩu luôn gần gấp 1,5-2 lần xuất khẩu, ngoại trừ năm 2019 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam và Thụy Sĩ là 2,28 tỷ USD do Thụy Sĩ nhập khẩu đột biến mặt hàng vàng và kim loại quý từ Việt Nam.

Sáng 27/11/2021 (giờ địa phương), tại Thủ đô Bern, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp bà Sandra Scagliotti, Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Torino (Italy) và nhận cuốn sách “Hồ Chí Minh với những bức thư mong muốn hòa bình cho Việt Nam” do chính bà dịch từ tiếng Việt sang tiếng Italy. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Cũng trong sáng 27/11/2021 (giờ địa phương), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp ông Alec von Graffenried, Thị trưởng thành phố Bern. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Cũng trong sáng 27/11/2021 (giờ địa phương), tại Thủ đô Bern, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp ông Marco Gadola, Chủ tịch Tập đoàn DKSH, doanh nghiệp hàng đầu của Thụy Sỹ đang cung cấp dịch vụ phát triển thị trường cho các công ty muốn phát triển kinh doanh tại Việt Nam. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Cũng trong sáng 28/11/2021 (theo giờ địa phương), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp bà Tatiana Valovaya, Tổng giám đốc Văn phòng Liên hợp quốc tại Geneve. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc ghi sổ lưu niệm tại trụ sở Liên hợp quốc ở Geneve. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN

Đây cũng là mặt hàng khiến kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Thụy Sĩ biến động tương đối lớn qua các năm.

Từ năm 2020 đến nay, dịch COVID-19 ảnh hưởng nhiều đến thương mại song phương giữa hai nước. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2020 đạt 863,5 triệu USD, giảm 62,14 % so với năm 2019; nhập khẩu của Việt Nam từ Thụy Sĩ đạt 594,25 triệu USD, giảm 17,43 % so với năm 2019.

Trong 10 tháng của năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu giữa hai nước đạt 706,3 triệu USD, trong đó xuất khẩu đạt 184,7 triệu USD và nhập khẩu đạt 521,6 triệu USD.

Về đầu tư, theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài-Bộ Kế hoạch đầu tư, tính đến tháng 5/2021, Thụy Sĩ có 177 dự án đầu tư trực tiếp tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký khoảng 1,9 tỷ USD, đứng thứ 20 trong số 140 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam.

Đầu tư của Thụy Sĩ chủ yếu tập trung vào các ngành xây dựng, văn hóa, y tế, giáo dục, công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ du lịch tại nhiều địa phương của Việt Nam. Đa số các nhà đầu tư Thụy Sĩ lựa chọn hình thức công ty 100% vốn nước ngoài khi đầu tư vào Việt Nam.

Trong số các tập đoàn lớn của Thụy Sĩ đầu tư tại Việt Nam, có thể kể đến Nestlé (thực phẩm, đồ uống), Novatis/Ciba - Sandoz (hóa dược), Roche (dược phẩm), ABB (thiết bị điện, xây dựng trạm biến thế), Sulzer (cơ khí, thiết bị điện), SGS (giám định), Escatec (thiết bị điện tử), Ringier (in ấn), André/ CIE (thương mại) và một số doanh nghiệp khác…

Nhiều tiềm năng hợp tác

Là một trong số ít các nước Tây Âu duy trì viện trợ phát triển và hợp tác kinh tế đối với Việt Nam trong ba thập kỷ qua, tổng kinh phí tài trợ của Thụy Sĩ dành cho Việt Nam lên tới 600 triệu USD. Các dự án hợp tác phát triển do Thụy Sĩ tài trợ ở cả song phương và đa phương được triển khai tích cực, đóng góp hiệu quả cho phát triển kinh tế, xã hội và thực hiện các Mục tiêu thiên niên kỷ, hướng tới thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.

Tháng 3/2021, Thụy Sĩ  đã công bố Chương trình hợp tác phát triển Thụy Sĩ - Việt Nam 2021-2024 với số vốn ODA là 70 triệu CHF (Franc Thụy Sĩ). Việt Nam tiếp tục là một trong số ít nước nằm trong danh sách đối tác ưu tiên hợp tác. Chiến lược hợp tác phát triển mới tập trung vào hai chủ đề ưu tiên: Thúc đẩy phát triển các điều kiện khung về kinh tế theo định hướng thị trường và đáng tin cậy; tăng cường khả năng cạnh tranh và tiếp cận thị trường của khu vực tư nhân. Tổng kinh phí dành cho chương trình 4 năm này là 70 triệu CHF.

Chiều 26/11/2021 (giờ địa phương), tại Thủ đô Bern, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Thụy Sỹ Guy Parmelin tham dự và phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Thuỵ Sỹ. Trong ảnh: Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Thuỵ Sỹ. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Thụy Sỹ Guy Parmelin chứng kiến lễ trao thoả thuận hợp tác giữa Hãng hàng không Vietjet và Công ty SR Technics, nhà cung cấp dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa máy bay hàng đầu thế giới. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN   Sáng 28/11/2021 (theo giờ địa phương), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp Chủ tịch Hội đồng bang Geneva Serge Dal Busco. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Chiều 28/11/2021 (theo giờ địa phương), tại Geneve, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp Chủ tịch Liên đoàn bóng đá quốc tế Gianni Infantino. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Cũng trong chiều 28/11/2021(theo giờ địa phương), tại Geneva, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gặp Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ảnh: Thống Nhất / TTXVN Sáng 29/11/2021(theo giờ địa phương), tại Geneva, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc thăm Tổ chức sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO). Ảnh: Thống Nhất  / TTXVN Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ trao danh hiệu Đại sứ trẻ sở hữu trí tuệ của WIPO cho nhóm các nhà sáng chế trẻ mũ Vihelm (mũ chống Covid 19). Ảnh: Thống Nhất / TTXVN

Nổi tiếng là trung tâm đào tạo có uy tín trong lĩnh vực ngân hàng, du lịch, bảo hiểm và công nghệ cao, hiện nay có khoảng 150 thực tập sinh, sinh viên và nghiên cứu sinh Việt Nam đang theo học tại các trường đại học Thụy Sĩ. Nước này cũng tích cực giúp đỡ Việt Nam thông qua các dự án hỗ trợ giáo dục về môi trường, quản lý và các dự án đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ các chuyên ngành tài chính, ngân hàng, quản trị kinh doanh.

Năm 2019 Việt Nam đón 36.577 lượt khách Thụy Sĩ thăm Việt Nam, tăng 5,9% so với năm 2018. Năm 2020 hoạt động du lịch giữa hai nước bị đình trệ do dịch COVID-19.

Ở lĩnh vực văn hóa-du lịch, hai bên chưa ký kết văn bản hợp tác trong lĩnh vực văn hóa nên hoạt động giao lưu còn nhiều hạn chế. Hai bên cũng chưa ký văn bản hợp tác về du lịch, cùng với khoảng cách địa lý xa và không có đường bay trực tiếp nên số lượng trao đổi khách chưa nhiều.

Hai nước cũng ký Hiệp định về bảo hộ sở hữu trí tuệ và hợp tác trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, triển khai Chương trình hợp tác đặc biệt Việt Nam-Thụy Sĩ về sở hữu trí tuệ (SPC) và Dự án hợp tác về sở hữu trí tuệ (SVIP).

Cộng đồng người Việt Nam tại Thụy Sĩ khoảng 12.000 người, có mặt ở hầu hết các bang, nhưng tập trung đông ở các thành phố lớn như Geneva, Zürich, Bern, Basel, Lausanne, Luzren và Fribourg. Nhìn chung, cộng đồng người Việt hòa nhập tốt, chăm chỉ và được chính quyền sở tại đánh giá cao.

Chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tới Thụy Sĩ sẽ là điểm nhấn quan trọng, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hai nước, từ đó mở ra cơ hội mới trong các lĩnh vực còn nhiều tiềm năng hợp tác giữa hai quốc gia Á-Âu trong thời gian tới./.
 

TTXVN / Báo ảnh Việt Nam