Phó Giáo sư - Tiến sĩ (PGS.TS) Philippe Le Failler là chuyên gia lâu năm của Viện Viễn Đông Bác Cổ Pháp tại Hà Nội. Anh đã có nhiều năm nghiên cứu về lịch sử Việt Nam, đặc biệt là lịch sử về vùng núi Tây Bắc.
Kho tư liệu gồm nhiều công trình nghiên cứu của PGS.TS Philippe Le Failler về lịch sử người Việt và đặc biệt công trình nghiên cứu về bãi đá cổ Sa Pa là bằng chứng cho thấy tâm huyết, tình cảm của anh dành cho Việt Nam. PGS.TS. Philippe Le Failler bắt đầu nghiên cứu về Việt Nam từ năm 1986 tại Pháp khi theo học khoa lịch sử. Anh đến Việt Nam lần đầu tiên vào năm 1994 theo một dự án nghiên cứu về Đông Nam Á. Sau một vài tháng nghiên cứu ở Việt Nam, anh đến Australia và tiếp tục nghiên cứu về Việt Nam. Năm 1996 anh trở lại Việt Nam và công tác tại Viện Viễn Đông Bác Cổ Pháp từ đó đến nay.
PGS.TS Philippe Le Failler quan tâm nghiên cứu lịch sử Việt Nam giai đoạn thế kỉ XIX và XX. Một trong những mảng đề tài thu hút sự quan tâm đặc biệt của anh là lịch sử vùng núi cao Tây Bắc và các dân tộc thiểu số tại Điện Biên, Lào Cai, Lai Châu. PGS.TS Philippe Le Failler cho biết, trong thời gian tới anh sẽ nghiên cứu lịch sử của các dân tộc tại tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn và vùng núi Đông Bắc Việt Nam. Anh đã viết một số cuốn sách về lịch sử của Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, về văn hóa của người Dao... và phối hợp với Bảo tàng Hà Nội xuất bản cuốn sách “Kiến trúc những công trình xây dựng tại Hà Nội (1875 - 1945)”.

PGS.TS. Philippe Le Failler đo tọa độ lấy mẫu khắc tại bãi đá cổ Sa Pa. Ảnh: Tất Sơn.

Một số công trình nghiên cứu có giá trị về Việt Nam của PGS.TS. Philippe Le Failler. Ảnh: Tất Sơn.

Một kênh truyền hình nước ngoài thực hiện bộ phim tài liệu về công việc
nghiên cứu bãi đá cổ Sa Pa của PGS.TS. Philippe Le Failler. Ảnh: Tư liệu.

PGS.TS. Philippe Le Failler là người có nhiều năm nghiên cứu về văn hóa và
đời sống của đồng bào dân tộc vùng Tây Bắc - Việt Nam. Ảnh: Tư liệu. |
Mới đây, PGS.TS Philippe Le Failler đã cùng với PGS.TS Olivier Tessier, Bảo tàng Tổng hợp Tp. Hồ Chí Minh tái bản cuốn sách tranh “Kĩ thuật của người An Nam” của tác giả Henri Oger. Đây là một cuốn sách quý không chỉ đơn giản là mô tả lại những kĩ thuật nghề nghiệp thông thường của người Việt xưa mà còn là câu chuyện bằng ảnh về văn hóa, tập quán sinh hoạt đời thường của người Việt. Việc tái bản cuốn sách này cho thấy sự quan tâm đặc biệt của PGS.TS Philippe Le Failler nói riêng và của các nhà khoa học nước ngoài nói chung đối với một giai đoạn lịch sử quan trọng của Việt Nam.
Trong số những công trình nghiên cứu về lịch sử Việt Nam, PGS.TS Philippe Le Failler tâm huyết nhất là công trình bãi đá cổ Sa Pa, một quần thể di tích độc đáo của người Mông, người Dao. Vì thế, sau nhiều năm nghiên cứu, anh đã thu thập được một số lượng lớn các mẫu bản khắc trên những phiến đá ở bãi đá cổ Sa Pa để phục vụ cho việc giải mã kí tự kì bí ở trên ấy. Theo anh, bãi đá cổ Sa Pa như một bảo tàng của người Mông, người Dao, là kho tư liệu bằng hình ảnh mà ở đó những người nghiên cứu lịch sử và điêu khắc có thể khám phá ra nhiều điều về cuộc sống của người dân tộc thiểu số, đặc biệt khi bãi đá cổ đang bị bào mòn và có thể bị mai một, biến dạng bởi tác động của thiên nhiên và con người.
Với PGS.TS Philippe Le Failler, sự trường tồn của bãi đá cổ phụ thuộc rất nhiều vào ý thức giữ gìn, bảo tồn của người dân, khách tham quan và việc gìn giữ những mẫu khắc cổ không chỉ đơn thuần là công việc nghiên cứu của người làm khoa học mà còn là sự trân trọng đối với những giá trị văn hóa, lịch sử vô cùng đặc sắc của các tộc người nơi đây.
Có thể nói, niềm say mê nghiên cứu lịch sử Việt Nam của PGS.TS Philippe Le Failler không chỉ giúp cho ngành sử học có thêm nhiều thành quả khoa học mới, mà còn cho thấy tình cảm trân trọng của một nhà khoa học, một người bạn Pháp đối với đất nước và con người Việt Nam./.
Bài: Thục Hiền - Ảnh: Tất Sơn & Tư liệu
https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/tin-tuc/nguoi-cua-nui-rung-tay-bac-24056.html