Tỉnh Thừa Thiên Huế có thành phố Huế sở hữu nhiều di sản thế giới, di sản khu vực và còn là thành phố festival, trung tâm tổ chức các sự kiện văn hóa, lễ hội lớn của cả nước. Vì thế, Thừa Thiên Huế xem du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, phấn đấu đến năm 2030 trở thành điểm đến di sản văn hóa nổi tiếng thế giới, thu hút khoảng 8 triệu lượt khách, trong đó một nửa là khách quốc tế. Di sản, văn hóa và lễ hội cũng được địa phương xác định là thế mạnh, động lực để xây dựng phát triển thành thành phố trực thuộc Trung ương và là thành phố di sản, thành phố festival ngang tầm thế giới.

Cố đô - thành phố di sản

Vượt qua những tháng ngày dài ảm đạm vì ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, Cố đô Huế đang bước vào mùa cao điểm du lịch hè 2022 bằng cách mở cửa trở lại tất cả các điểm tham quan nổi tiếng của mình, đặc biệt là hệ thống các cung điện, đền đài, lăng tẩm thời nhà Nguyễn thuộc Quần thể Di sản Thế giới Di tích Cố đô Huế để đón khách, thậm chí có thời điểm còn miễn phí vé vào cửa tham quan với kì vọng sẽ thu hút lượng lớn du khách tăng nhanh trở lại.

Anh Hoàng Đình Thế, một hướng dẫn viên chuyên dẫn tour khách nước ngoài đến Huế cho hay, trước thời điểm xảy ra đại dịch, khách Hàn Quốc, Trung Quốc, Đức, Pháp, Anh... đến Huế rất đông để tham quan các di sản thời nhà Nguyễn và danh lam thắng cảnh của Cố đô. Hiện nay du khách nước ngoài bắt đầu quay trở lại nhưng chưa nhiều nên anh tạm thời xoay tour sang khách nội địa. Hi vọng sắp tới khi các đường bay quốc tế đến Việt Nam hoạt động bình thường trở lại thì lượng khách nước ngoài sẽ đông như trước.

Lịch sử đã tạo nên Huế, một vùng đất đặc biệt riêng có của Việt Nam. Với vị trí trọng yếu, hình sông thế núi thơ mộng, hữu tình nên Huế luôn được các đời vua chúa trước đây lựa chọn xây dựng trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa gần như suốt từ thời kì đóng vai trò là thủ phủ xứ Đàng Trong (1636-1775) cho đến thời kì là kinh đô của nhà Tây Sơn rồi nhà Nguyễn (1788-1945). Chính điều này đã làm cho Huế có mật độ di sản dày đặc với nhiều loại hình phong phú từ văn hóa vật thể cho đến phi vật thể như kiến trúc, lễ hội, điêu khắc, âm nhạc, hội họa, nghề thủ công, ẩm thực...

Ngày nay, Huế không chỉ nổi tiếng là vùng đất có cảnh quan thiên nhiên thơ mộng mà còn là Cố đô duy nhất ở Việt Nam còn bảo lưu được khá nguyên vẹn tổng thể kiến trúc thành quách, cung điện, lăng tẩm, đàn miếu..., cùng hàng vạn hiện vật, cổ vật đặc biệt quý hiếm từ xưa để lại. Đặc biệt, Huế là địa phương duy nhất trên cả nước có tới 7 di sản được UNESCO vinh danh là di sản thế giới và di sản khu vực, trong đó có 5 di sản là của riêng Huế và 2 di sản chung với các địa phương khác. Vì thế không phải ngẫu nhiên mà nhiều nhà nghiên cứu về văn hóa Huế đã nhận xét rằng, Huế là một bài thơ kiệt tác về kiến trúc đô thị, là một thành phố độc quyền giữ trong mình những kho tàng vô giá, một nhà bảo tàng kì lạ của nền văn hoá vật chất và tinh thần của Việt Nam.

Kho di sản văn hóa đồ sộ ấy chính là tài sản vô giá mà tiền nhân để lại cho Huế. Đó là nguồn lực quý báu để Thừa Thiên Huế khai thác phát triển kinh tế, du lịch; là cơ sở, động lực để địa phương xây dựng, phát triển trở thành đô thị di sản, thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản Cố đô và bản sắc văn hóa Huế.

Thành phố festival đặc sắc của châu Á

Dấu ấn nổi bật của Huế trong việc phát huy lợi thế các di sản, văn hóa để phát triển kinh tế, du lịch, nâng cao đời sống người dân, quảng bá hình ảnh địa phương ra thế giới chính là xây dựng và tổ chức thành công Festival Huế. Kể từ lần tổ chức đầu tiên vào năm 1992 đến nay Festival Huế đã trải qua 11 kỳ, tạo được dấu ấn rất lớn với những hoạt động văn hóa và nghệ thuật đặc sắc mang tầm quốc tế.

Festival Huế là một đại chương trình nghệ thuật được dàn dựng công phu, chuyên nghiệp, hoành tráng, diễn ra trong thời gian dài gần nửa tháng vào các năm chẵn và các sự kiện được tổ chức liên tục ở nhiều địa điểm trên khắp thành phố Huế và các vùng phụ cận. Ngoài những chương trình mang đậm dấu ấn cung đình, văn hóa truyền thống Huế như đêm hoàng cung, dạ tiệc cung đình, lễ ban sóc, lễ đổi gác, lễ tế giao, lễ hội áo dài... Festival Huế còn có nhiều chương trình nghệ thuật mới mẻ, mang hơi thở thời đại do các đoàn nghệ thuật nổi tiếng đến từ nhiều nước tham gia biểu diễn như: Pháp, Achentina, Anh, Ấn Độ, Bỉ, Campuchia, Đan Mạch, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Israel, Italia, Lào, Mông Cổ, Mehico, Nga, Nhật Bản, Thái Lan, Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Thụy Sĩ, Trung Quốc, Úc...

Hàng vạn người dân và du khách xuống đường hòa vào không khí lễ hội của Tuần lễ Festival Huế mùa hạ 2022. Ảnh: Công Đạt/vnp

Từ đó đến nay, Festival Huế không ngừng được đổi mới, mỗi kỳ thu hút hàng nghìn diễn viên cùng hàng chục đoàn nghệ thuật quốc tế tham gia biểu diễn, đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa, nghệ thuật ngày càng cao của hàng vạn người dân, du khách, cũng như góp phần tăng cường tinh thần đoàn kết, giao lưu giữa các quốc gia.

Đáng chú ý, nếu như trước đây mỗi kỳ Festival Huế thường được tổ chức tập trung vào một khoảng thời gian nhất định trong năm, thì từ năm 2022 này Festival Huế được đổi mới theo hình thức lễ hội bốn mùa. Mỗi mùa trong năm sẽ có một đợt festival mang chủ đề, chủ điểm khác nhau, phù hợp với điều kiện thời tiết, văn hóa, phong tục, tập quán, đời sống của xứ Huế. Như vậy, Festival Huế giờ đây sẽ diễn ra gần như liên tục trong năm nên du khách có thể thoải mái lựa chọn thời điểm và nội dung các lễ hội thích hợp để khám phá, trải nghiệm.

Vì vậy không ngạc nhiên khi tại Tuần lễ Festival Huế mùa hạ 2022 vừa diễn ra vào cuối tháng 6 vừa qua, mặc dù vừa phải trải qua thời gian dài khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 nhưng hàng vạn du khách, trong đó có không ít du khách nước ngoài đã hào hứng quay trở lại Huế để được tận hưởng bầu không khí lễ hội hấp dẫn, đầy mê hoặc.

Ông Meynardo Los Banos Montealegre, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Philippines tại Việt Nam đã không giấu được cảm xúc: “Thật là tuyệt vời khi Festival Huế đã được tổ chức trở lại và chúng tôi rất cảm ơn khi tiếp tục được mời đến tham gia chương trình lần này.”. Còn Ông Andrey Borodenko, Phó Giám đốc Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội thì cho biết: “Mặc dù điều kiện đi lại giữa các nước vẫn còn khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch nhưng Festival Huế lần này đã mời được rất nhiều đoàn nghệ thuật quốc tế đến biểu diễn, trong đó đoàn nghệ thuật Liên bang Nga. Hi vọng du khách sẽ rất thích điều này”.

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Festival Huế bản chất là Festival văn hóa. Thế mạnh lớn nhất của Huế là văn hóa và di sản nên việc khai thác các tiềm năng về di sản làm chất liệu cho festival là điểm quan trọng nhất. Do đó, chủ đề xuyên suốt của Festival Huế là “Di sản văn hóa với hội nhập và phát triển”. Đặc biệt, đối với Festival Huế thì yếu tố quốc tế luôn đóng vai trò quan trọng. Vì thế tại kì Festival lần thứ 11 này, mặc dù mới trải qua hơn 2 năm dịch bệnh COVID-19 tác động rất lớn, sự mở cửa của các quốc gia trên thế giới chưa phải giống nhau nhưng Huế đã tranh thủ tối đa cơ hội để đưa các yếu tố quốc tế vào Festival Huế để nó xứng danh là một Festival văn hóa – thế giới – hội nhập.

Điều đó cho thấy con đường xây dựng, phát triển Huế thành thành phố festival, trung tâm lễ hội của khu vực và thế giới dựa trên thế mạnh di sản, văn hóa Huế là hướng đi bền vững và tất yếu để Huế có thể hội nhập nhưng không hòa tan trong xu thế toàn cầu hóa như hiện nay. Hi vọng không lâu Huế sẽ sớm góp tên mình vào bản đồ các thành phố festival nổi tiếng trên thế giới như Festival Avignon của Pháp, Festival Adelaide của Úc, hay Festival Edingburgh của Anh.../.

Bài: Thanh Hòa - Ảnh: Thanh Hòa, Công Đạt

https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/long-form/hue-thanh-pho-di-san-va-le-hoi-306361.html