Toàn cảnh phiên thảo luận. Ảnh: Thanh Tuấn - PV TTXVN tại Liên hợp quốc  

Theo phóng viên TTXVN tại New York, phát biểu tại phiên họp, Phó Tổng thư ký LHQ Amina J. Mohammed và đại diện nhiều nước khẳng định pháp quyền là giá trị cốt lõi, tinh thần xuyên suốt thể hiện trong Hiến chương và từng hoạt động của LHQ từ khi thành lập đến nay.

Suốt chặng đường 80 năm qua, LHQ đóng vai trò trung tâm trong quá trình pháp điển hoá và phát triển tiến bộ luật pháp quốc tế, tạo nền tảng để duy trì hoà bình, an ninh và trật tự quốc tế dựa trên luật pháp, đồng thời, đã đồng hành cùng các quốc gia thành viên tại từng khu vực trong giải quyết nhiều xung đột, tranh chấp, kiến tạo hoà bình, bảo đảm công lý trong giai đoạn hậu xung đột; hỗ trợ các nước cải cách tư pháp và hoàn thiện hệ thống pháp luật, thúc đẩy tiếp cập cận tư pháp; chống tội phạm, khủng bố, qua đó duy trì hoà bình, ổn định và tạo môi trường thuận lợi cho phát triển bền vững.

Trong bối cảnh chính trị quốc tế phức tạp, xung đột và điểm nóng vẫn tiếp diễn ở nhiều khu vực, đặc biệt là chủ nghĩa đa phương đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có, lãnh đạo LHQ và đa số đại biểu kêu gọi các nước cùng chung tay bảo vệ pháp quyền - căn cốt của chủ nghĩa đa phương bằng các hành động thiết thực tại diễn đàn đa phương, tại từng khu vực và mỗi quốc gia.

Tham gia phiên thảo luận, Đại sứ Đỗ Hùng Việt - Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ - nhấn mạnh việc đề cao, tôn trọng và thực thi nghiêm túc luật pháp quốc tế là gốc rễ của hòa bình, an ninh và phát triển bền vững toàn cầu. Đại sứ khẳng định LHQ đóng vai trò không thể thay thế trong quá trình phát triển hệ thống luật pháp quốc tế hiện đại những năm qua; đồng thời, hoan nghênh những bước tiến triển quan trọng gần đây trong củng cố khuôn khổ pháp lý toàn cầu, như Hiệp định về đa dạng sinh học tại vùng biển ngoài phạm vi tài phán quốc gia (BBNJ) sắp có hiệu lực, Công ước về tội phạm mạng của LHQ được thông qua và sẽ mở ký tại Hà Nội tháng 10/2025, cũng như việc các nước đi vào đàm phán Công ước về hợp tác thuế quốc tế và khởi động tiến trình soạn thảo các văn kiện pháp lý mới về tội ác chống nhân loại và bảo vệ người dân trong thảm họa thiên nhiên.

Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Việt Nam cũng cho biết, trong những năm qua, Việt Nam đã chủ động tham gia vào các cơ quan và các tiến trình pháp lý quốc tế, đóng góp tích cực vào quá trình đàm phán xây dựng các văn kiện quan trọng nêu trên. Việc Việt Nam đăng cai Lễ mở ký Công ước LHQ về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) từ ngày 25-26/10 tới đây tại Hà Nội là một minh chứng cho nỗ lực của Việt Nam trong thúc đẩy pháp quyền trên không gian mạng, góp phần cùng cộng đồng quốc tế tìm giải pháp cho các thách thức mới nổi trong đời sống quốc tế.

Tại phiên họp, Đại sứ Đỗ Hùng Việt chia sẻ, là một quốc gia từng trải qua chiến tranh và chia cắt, Việt Nam hiểu hơn ai hết giá trị của hòa bình và thượng tôn pháp quyền, do đó, luôn kiên trì nguyên tắc giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, dựa trên luật pháp quốc tế. Trên cơ sở lập trường nguyên tắc đó, Đại sứ một lần nữa khẳng định mọi yêu sách và hành động của các bên ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).

Nhân dịp này, Đại sứ, Trưởng phái đoàn Việt Nam đã thông tin về tiến trình cải cách mạnh mẽ ở trong nước thời gian qua nhằm đẩy mạnh quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa như: sắp xếp lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp, sửa đổi Hiến pháp và nhiều bộ luật căn bản, qua đó, củng cố hệ thống quản trị từ Trung ương đến cấp cơ sở, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế và bảo đảm tốt hơn quyền, lợi ích của người dân.

Ủy ban pháp lý (Ủy ban 6) là một trong 6 ủy ban chính của ĐHĐ LHQ, gồm đại diện của tất cả 193 quốc gia thành viên LHQ, có chức năng xem xét, thảo luận và thúc đẩy pháp điển và phát triển tiến bộ luật pháp quốc tế. Ủy ban 6 dự kiến thảo luận gần 30 đề mục, trong đó có các chủ đề đáng chú ý như hoạt động của Ủy ban luật pháp quốc tế, tăng cường hệ thống điều ước quốc tế, pháp quyền ở cấp độ quốc gia và quốc tế, trách nhiệm quốc gia về các hành vi sai trái, quyền tài phán phổ quát, bảo hộ ngoại giao, các biện pháp loại trừ chủ nghĩa khủng bố quốc tế, ngăn ngừa tội ác chống nhân loại, bảo vệ con người trong các thảm hoạ thiên nhiên…

Thúc đẩy pháp quyền ở các cấp độ quốc gia và quốc tế là một trong những chủ đề được quan tâm hàng đầu tại Ủy ban 6 hàng năm (năm nay có hơn 100 nước phát biểu), là diễn đàn để các nước thành viên LHQ thảo luận nhiều vấn đề pháp lý mới nổi lên trong đời sống quốc tế, mang tính thời sự cao./.