Nghệ sỹ cải lương Bạch Tuyết sinh ra ở thành phố Long Xuyên, mảnh đất có nhiều dòng kênh rạch hiền hòa của tỉnh An Giang. Từ thuở còn đi học, cô bé Nguyễn Thị Bạch Tuyết đã sớm bộc lộ năng khiếu ca ngâm nên thường được các thầy cô đưa lên trình diễn trong những đêm văn nghệ của trường.

Cũng như các bạn cùng trang lứa, Bạch Tuyết rất hâm mộ nghệ sĩ Thanh Nga, nữ danh ca một thời của làng cải lương Nam Bộ. Trong một lần gặp gỡ, nghệ sỹ Thanh Nga đã nhận xét rằng, Bạch Tuyết rất có khiếu hát cải lương, và điều này chính là động lực đưa chị đến với sự nghiệp cải lương sau này.
 

Soạn giả Điêu Huyền là người đầu tiên chính thức bắt nhịp cầu đưa Bạch Tuyết bước vào sân khấu, khởi đầu từ đoàn cải lương Kiên Giang lúc chị vừa tròn 16 tuổi. Và ông cũng đã nhận chị làm con nuôi, tạo sự đỡ đầu tinh thần cần thiết cho người nghệ sĩ trẻ khi mới chập chững bước chân vào nghề. Một tình huống có thể coi là bước ngoặt trong sự nghiệp của Bạch Tuyết, đó là vào năm 1961, đoàn Kiên Giang diễn vở “Lá thắm chỉ hồng”, do cô đào chính tới trễ nên Bạch Tuyết bất ngờ được giao vai chính cô lái đò Lệ Chi. Khán giả đã hết sức ngạc nhiên với khả năng diễn xuất của cô đào mới này. Tiếp đó là những vở “Kiếp chồng chung”, “Suối mơ rền pháo cưới”... Sau đó Bạch Tuyết được danh ca Út Trà Ôn mời về đoàn Thống Nhất. Tại đây, với vở “Tiếng hát Muồng Tênh”, tên tuổi của Bạch Tuyết bắt đầu nổi lên từ đó.

Một số vai diễn điển hình của nghệ sỹ Bạch Tuyết: - Thái hậu Dương Vân Nga trong vở "Thái hậu Dương Vân Nga" - Lệ Chi trong vở “Lá thắm chỉ  hồng” - Loan trong vở “Đoạn tuyệt” - Cô Lựu trong vở “Đời cô Lựu” - Trường An trong vở “Tuyệt    tình ca” - Tần Nương trong vở “Tần Nương   thất” - Lý Chiêu Hoàng trong vở “Lý  Chiêu Hoàng” - An Tư trong vở “Thượng hoàng  Trần Nhân Tông”

Chỉ sau hai năm theo nghiệp hát, năm 1963, Bạch Tuyết đã giành được giải Thanh Tâm cho diễn viên triển vọng. Một năm sau, chị về hát cho đoàn Dạ Lý Hương, được hợp tác với các soạn giả danh tiếng bấy giờ là Hà Triều, Hoa Phượng, nên tài năng của chị ngày càng được khẳng định. Năm 1965, với vở diễn “Tần Nương thất”, chị đã giành huy chương vàng giải Thanh Tâm cho vai diễn xuất sắc nhất. Và trong một đêm tại rạp Quốc Thanh, sau khi xem Bạch Tuyết diễn vở “Xe cát Biển Đông”, soạn giả Hoa Phượng đã nói với soạn giả Kiên Giang: “Bạch Tuyết là cải lương chi bảo, cô này có biệt tài sáng tạo và thông minh, còn tiến xa nữa nếu diễn những vai khó hơn”. Hẳn soạn giả Hoa Phượng cũng không ngờ rằng mình đã “vô tình” đại diện cho những người yêu cải lương Việt Nam đặt cho Bạch Tuyết một biệt hiệu cao quý để rồi nó gắn bó với chị suốt từ đó đến mãi về sau.

Đến thập kỷ 80 của thế kỷ trước, khi đang ở đỉnh cao nghệ thuật, Bạch Tuyết được nhà nước cử đi học ở Sofia (Bungaria) và chị đã tốt nghiệp khoa đạo diễn sân khấu vào năm 1988. Tiếp đến, từ 1988 đến cuối 1995, sau hơn 7 năm miệt mài làm nghiên cứu nghệ thuật, Bạch Tuyết đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ với đề tài: “Sự thích nghi của nghệ thuật sân khấu dân tộc cổ truyền của các quốc gia Đông Nam Á với điều kiện sinh hoạt hiện đại của khán giả thế kỷ 21” tại hai Viện Hàn lâm là Viện Hàn lâm Hoàng gia Kịch nghệ Anh quốc và Viện Hàn lâm Phim ảnh và Sân khấu Sofia (Bulgaria), trở thành nghệ sĩ cải lương đầu tiên và duy nhất cho đến nay của Việt Nam có học vị Tiến sĩ.

Đặc biệt, trong những năm tháng khó khăn sau này của nghệ thuật cải lương, Bạch Tuyết đã cùng với hai đạo diễn trẻ Nguyễn Hồng Phúc và Minh Hải, Tiến sĩ âm nhạc Quang Hải, NSND - nhạc sĩ Thanh Hải và NSND - họa sĩ Lương Đống nghiên cứu cho ra đời vở kịch và vở cải lương thể nghiệm (vở diễn chỉ có một nhân vật) “Diễn kịch một mình”, “Hoàng hậu hai vua” của tác giả Lê Duy Hạnh. Hai vở diễn đã được dư luận báo chí khen ngợi, khán giả ủng hộ khuyến khích vì nhóm các nghệ sĩ đã thổi vào nghệ thuật sân khấu dân tộc một luồng gió mới. Đến năm 2012, nghệ sĩ Bạch Tuyết vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Đây là sự tưởng thưởng xứng đáng dành cho người nghệ sỹ bởi những đóng góp tâm huyết cả đời cho nền nghệ thuật cải lương nước nhà.

NSND - TS Bạch Tuyết làm giám khảo cuộc thi chung kết “Chuông Vàng Vọng cổ 2012”. Đêm chung kết “Chuông Vàng Vọng cổ 2012” thu hút sự chú ý đặc biệt của công chúng yêu cải lương cả nước. NSND - TS Bạch Tuyết trả lời phỏng vấn báo chí trong đêm Chung kết “Chuông Vàng Vọng cổ 2012”. NSND - TS Bạch Tuyết và các nghệ sĩ nhận hoa của Ban tổ chức đêm Chung kết “Chuông Vàng Vọng cổ 2012”. NSND - TS Bạch Tuyết chụp ảnh lưu niệm cùng các thí sinh trong đêm Chung kết “Chuông Vàng Vọng cổ 2012”. NSND - TS Bạch Tuyết và người hâm mộ.

Sau nửa thế kỷ hoạt động, nghệ sỹ cải lương Bạch Tuyết đã tham gia trên 400 vở diễn với đủ thể loại nhân vật khác nhau. NSND, TS Bạch Tuyết không chỉ tạo dấu ấn đẹp với công chúng và đồng nghiệp bởi giọng ca ngọt ngào, quyến rũ, cách làm việc nghiêm túc và học hành thành đạt, mà chị còn là một tấm gương lớn về tài năng, nghị lực học tập và sáng tạo nghệ thuật cải lương để thế hệ các nghệ sĩ trẻ hôm nay học hỏi và noi theo, góp phần đưa nghệ thuật cải lương truyền thống của nước nhà tiếp tục phát triển./.

Năm 2007, NSND - TS Bạch Tuyết được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam (Vietbooks) công nhận là Kỷ lục gia Việt Nam với thành tựu “Người đầu tiên chuyển thể kinh Phật thành trường ca cải lương”.